krąg
See also: krag
Old Polish
Etymology
Inherited from Proto-Slavic *krǫgъ.
Pronunciation
Noun
krąg m animacy unattested
- ring; circle; finger ring
- 1930 [c. 1455], “Ex”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)[1], 36, 13:
- Uczynyl gest dzerszadlo... na krayu oponi gedney, ... a na krayu oponi drugey takyesz... A przeto pyøczdzyeszyøt slal *grøgow zlotich (unde et quinquaginta fudit circulos aureos), ktore bi dzerszaly opon dzerszadla, abi bil geden stan
- [Uczynił jest dzierżadło... na kraju opony jednej, ... a na kraju opony drugiej takież... A przeto pięćdziesiąt slał kręgow złotych (unde et quinquaginta fudit circulos aureos), ktore by dzierżały opon dzierżadła, aby był jeden stan]
- 1930 [c. 1455], “Ex”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)[2], 36, 24:
- Dwa podstawky pod *ednø czkøø podloszona bødøø s obuu stronv *wogloow, gdze krøøgy na boczech y w køøczyech sze schadzaly (ubi incastraturae laterum in angulis terminantur)
- [Dwa podstawki pod [j]edną cką podłożona będą s obu stronv węgłow, gdzie kręgi na bocech i w kąciech sie schadzały (ubi incastraturae laterum in angulis terminantur)]
- 1856-1870 [1496], Antoni Zygmunt Helcel, editor, Starodawne Prawa Polskiego Pomniki[3], volume II, number 4459:
- Pro... cista de caseis et turellis repleta et media sexagena pecuniarum et crongy, pro quatuor ormanicorum micliorum (pro nucleorum?) al. rubly in eadem cista existentibus
- [Pro... cista de caseis et turellis repleta et media sexagena pecuniarum et kręgi, pro quatuor ormanicorum micliorum (pro nucleorum?) al. rubli in eadem cista existentibus]
- (attested in Greater Poland) weave, coil
- 1908 [c. 1500], Bolesław Erzepki, editor, Przyczynki do średniowiecznego słownictwa polskiego. I. Glosy polskie wpisane do łacińsko-niemieckiego słownika drukowanego w roku 1490[4], Lubiń, page 34:
- Spira est recuruatio vel reflectio serpentis... krag vazevy, okrag
- [Spira est recuruatio vel reflectio serpentis... krąg wężewy, okrąg]
- (in the plural) neck, neck vertebrae
- Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa[5], page 731:
- Yego nyedobrze czczyą byyącz y v lycze, aze szye yemv vyerczą krągy
- [Jego niedobrze ćcią bijąc ji w lice, aże sie jemu wiercą kręgi]
- Type of grove.
- 1868 [1462], Akta grodzkie i ziemskie z czasów Rzeczypospolitej Polskiej : z archiwum tak zwanego bernardyńskiego we Lwowie w skutek fundacyi śp. Alexandra hr. Stadnickiego[6], volume XIII (quotation in Old Polish; overall work in Polish, Latin, and Old Polish), page 369:
- Iohannes, Stanislaus et Petrus... Marcissio... vendiderunt quartam partem ville Nakel... cum agris, gays al. krangy
- [Iohannes, Stanislaus et Petrus... Marcissio... vendiderunt quartam partem ville Nakieł... cum agris, gays al. kręgi]
- (attested in Greater Poland) The meaning of this term is uncertain.
- 1892 [1496], Adolf Warschauer, editor, Sonder-Veröffentlichungen der historischen Gesellschaft für die Provinz Posen, volume I, Poznań, page 417:
- Za krangi in Lubom 17 grossos
- [Za kręgi in Lubom 17 grossos]
Descendants
- Polish: krąg
References
- B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “krąg”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
Polish
Etymology
Inherited from Old Polish krąg.
Pronunciation
- IPA(key): /ˈkrɔŋk/
- (Middle Polish) IPA(key): /ˈkrɔ̃k/
- (Lesser Poland):
- (Przemyśl) IPA(key): [ˈkrɔŋk]
Audio: (file) - Rhymes: -ɔŋk
- Syllabification: krąg
Noun
krąg m inan
- ring, loop
- social circle, company
- Synonym: grono
- (Przemyśl) ring (piece of wood cut from a round trunk)
Declension
Declension of krąg
Derived terms
noun
Related terms
verb
Further reading
- krąg in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- krąg in Polish dictionaries at PWN
- Aleksander Saloni (1899) “krąg”, in “Lud wiejski w okolicy Przeworska”, in M. Arct, E. Lubowski, editors, Wisła : miesięcznik gieograficzno-etnograficzny (in Polish), volume 13, Warsaw: Artur Gruszecki, page 240