ludzki

Inherited from Proto-Slavic *ľudьskъ. By surface analysis, lud +‎ -ski. First attested in the end of the 14th century.

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /lʲu(ː)t͡sʲkiː/
• IPA^(key): (15^th CE) /lʲut͡sʲki/

ludzki

1. (relational, attested in Lesser Poland, Masovia) human, person
   • 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter]‎^[1], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 30, 25:

     Skrigesz ie we skriczu oblicza twego od zamøczana ludzskego (a conturbatione hominum)

     [Skryjesz je we skryciu oblicza twego od zamącania ludzskiego (a conturbatione hominum)]

   • 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter]‎^[2], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 7, 7:

     Sbor ludzsky (synagoga populorum) ogarne cze

     [Zbor ludzski (synagoga populorum) ogarnie cie]

   • 1950 [1472], Władysław Kuraszkiewicz, Adam Wolff, editors, Zapiski i roty polskie XV-XVI wieku z ksiąg sądowych ziemi warszawskiej, number 3085, Warsaw:

     Jakom my przischethwschi na gymyenye dzedziczne Olbrachczicze w oszmy parszvnach luczszkych, nye zaoralyszmy polwloczka myari chelmyenszkyey

     [Jako[m] my przyssedwszy na jimienie dziedziczne Olbrachcice w ośmi parsunach ludzskich, nie zaoralismy połwłoczka miary chełmieńskiej]

2. (relational, attested in Masovia) subject, serf
   • 1950 [1469], Władysław Kuraszkiewicz, Adam Wolff, editors, Zapiski i roty polskie XV-XVI wieku z ksiąg sądowych ziemi warszawskiej, number 1303, Warsaw:

     Yakom ya nye zayal w kxyaszim bydla luczkego anim gnal po kszaszim

     [Jakom ja nie zajął w księżym bydła ludzkiego anim gnal po księżym]

3. humane
   • 1901 [1471], Materiały i Prace Komisji Językowej Akademii Umiejętności w Krakowie, volume V, page 75:

     Luczsky humanus (est enim in illa spiritus unicus, intelligentiae, sanctus..., humanus, benignus, stabilis Sap 7, 23)

     [Ludzki humanus (est enim in illa spiritus unicus, intelligentiae, sanctus..., humanus, benignus, stabilis Sap 7, 23)]

• Polish: ludzki
• Silesian: ludzki
• → Old Ruthenian: людзкїй (ljudzkij)

ludzki

1. humanely
   • 1874-1891 [1466], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności‎^{[3], [4], [5]}, volume XXV, Radom, Miłosław, page 135:

     Humano modo, ludzszky, operantes

     [Humano modo, ludzki, operantes]

• Boryś, Wiesław (2005) “ludzki”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
• Sławski, Franciszek (1958-1965) “ludzki”, in Jan Safarewicz, Andrzej Siudut, editors, Słownik etymologiczny języka polskiego [Etymological dictionary of the Polish language] (in Polish), Kraków: Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego
• Mańczak, Witold (2017) “ludzki”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
• Bańkowski, Andrzej (2000) “ludzki”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “ludzki”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

• ludski, ludzski, ludźki (Middle Polish)

Inherited from Old Polish ludzki (adjective). By surface analysis, lud +‎ -ski.

• Audio 1:

  (file)

• Audio 2:

  (file)

• Rhymes: -ut͡ski
• Syllabification: ludz‧ki

ludzki (comparative bardziej ludzki, superlative najbardziej ludzki, derived adverb ludzko)

1. (relational, not comparable) human (of or belonging people or humans)

   Synonym: człowieczy

2. human (having the nature or attributes of a human being)
3. humane (having or showing concern for the pain or suffering of another; compassionate)

   Antonym: nieludzki

4. (archaic) service (belonging to the service or hireling)
5. (Middle Polish) inhabited by people
6. (Middle Polish) human; Further details are uncertain.
   • 1528, F. Mymer, Dictionarium‎^[6], page 22:

     Humanus. Menſzhlich. Ludzki.

     [Humanus. Menszhlich. Ludzki.]

   • 1588, A. Calepinus, Dictionarium decem linguarum‎^[7], page 822b:

     Popularis ‒ Liudski.

     [Popularis ‒ Ludzki.]

According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), ludzki is one of the most used words in Polish, appearing 37 times in scientific texts, 4 times in news, 35 times in essays, 26 times in fiction, and 15 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 117 times, making it the 517th most common word in a corpus of 500,000 words.^[1]

• ludzki in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• ludzki in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “ludzki”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• “LUDZKI”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 03.11.2017
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “ludzki”, in Słownik języka polskiego
• Aleksander Zdanowicz (1861) “ludzki”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1902), “ludzki”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 2, Warsaw, page 775

Inherited from Old Polish ludzki. By surface analysis, lud +‎ -ski.

• IPA^(key): /ˈlut͡s.ki/

• Audio:

  (file)

• Rhymes: -ut͡ski
• Syllabification: ludz‧ki

ludzki (not comparable)

1. (relational) human, person

• ludzki in silling.org