macierz
Old Polish
Alternative forms
Etymology
Inherited from Proto-Slavic *màti.
Pronunciation
Noun
macierz f
- (attested in Greater Poland) mother (female parent)
- 1959 [1393], Henryk Kowalewicz, Władysław Kuraszkiewicz, editors, Wielkopolskie roty sądowe XIV-XV wieku, Roty poznańskie, volume I, number 173, Poznań:
- Jako Gertruda ne vszøla poszagu v szwego *ocza ani v ge maczersze
- [Jako Gertruda nie wzięła posagu u swego o[ć]ca ani u je macierze]
- (attested in Masovia) mother (source or origin of something)
- 1895 [1448–1450], Mikołaj Suled, edited by Franciszek Piekosiński, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich, Kodeks Świętosławów, Warka, page 52:
- Gdysz wszego rostyrkv a nyeszgody gest maczerzs pospolythoscz (sit mater communio)
- [Gdyż wszego roztyrku a niezgody jest macierz pospolitość (sit mater communio)]
Derived terms
nouns
- duchowna mać
- macierz czeladna
- macierz oddana
verbs
- łajać od macierze impf
Descendants
References
- B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “macierz”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
Polish
Etymology
Inherited from Old Polish macierz (“mother”).
Pronunciation
Audio: (file) - Rhymes: -at͡ɕɛʂ
- Syllabification: ma‧cierz
Noun
macierz f
- matrix (notion in mathematics)
- matrix (part of the mitochondrion)
- (dated or literary) motherland (country of origin)
- (Żywiec) synonym of matka
Declension
Declension of macierz
singular | plural | |
---|---|---|
nominative | macierz | macierze |
genitive | macierzy | macierzy |
dative | macierzy | macierzom |
accusative | macierz | macierze |
instrumental | macierzą | macierzami |
locative | macierzy | macierzach |
vocative | macierzy | macierze |
Derived terms
adjectives
- macierzowy
- macierzyński
- macierzysty
Further reading
- macierz in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- macierz in Polish dictionaries at PWN
- Leon Rzeszowski (1891) “macierz”, in “Spis wyrazów ludowych z okolic Żywca”, in Sprawozdania Komisyi Językowej Akademii Umiejętności, volume 4, Krakow: Drukarnia Uniwersytetu Jagiellońskiego, page 358
Silesian
Etymology
Inherited from Old Polish macierz.
Pronunciation
- IPA(key): /ˈma.t͡ɕɛʂ/
Audio: (file) - Rhymes: -at͡ɕɛʂ
- Syllabification: ma‧cierz
Noun
macierz f
- (Cieszyn) mother
- Synonyms: see Thesaurus:muter
- Coordinate terms: see Thesaurus:fater
Further reading
- Jadwiga Wronicz, editor (2010), Słownik gwarowy Śląska Cieszyńskiego (in Silesian), Ustroń: Galeria „Na Gojach”, →ISBN