obiązać
Old Polish
Alternative forms
Etymology
Inherited from Proto-Slavic *obęzati. By surface analysis, ob- + więzać. First attested in the 14th century.
Pronunciation
Verb
obiązać pf (imperfective obięzować)
- (attested in Lesser Poland, hapax legomenon) to tie up, to bind
- 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter][1], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 19, 9:
- Ony *obozali sø se y padli, ale my wstali iesmi y wzclonilismi se
- [Oni obiązali/obięzali są sie i padli, ale my wstali jesmy i wskłonilismy sie]
- (reflexive with się, attested in Lesser Poland, hapax legomenon) to get attached to something, to get used to something, to come to like something
- c. 1301-1350, Kazania świętokrzyskie[2], Miechów, page br 36:
- Jenze , ne pamøtaiø dobra uekuiego, obøzal sø tomu, csoz iesc uremennego
- [Jenże, nie pamiętaję dobra wiekujego, obiązał/obięzał się tomu, csoż jeść wrzemiennego]
- (attested in Lesser Poland, Greater Poland) to oblige, to impose an obligation
- 1880-1894 [1400], Sprawozdania Komisji Językowej Akademii Umiejętności[3], volume III, Krakow, Czchów, page 192:
- Jako prawye panu Spithcowi, woyewodze, nye obyanzal yesm sye dacz za wyny drew we dwa pyecza wappna szedz
- [Jako prawie panu Spytkowi, wojewodzie, nie obiązał jeśm sie dać za winy drew we dwa pieca wapna żec]
- 1888 [1401], Romuald Hube, editor, Zbiór rot przysiąg sądowych poznańskich, kościańskich, kaliskich, sieradzkich, piotrkowskich i dobrzyszyckich z końca wieku XIV i pierwszych lat wieku XV[4], Greater Poland, page 79:
- Potr *obanzel szø panu Jacuszowi tich penødzi placzicz, cso nan o ne zalowal
- [Piotr obiązał się pani Jakuszowi tych pieniądzy płacić, czso nań o nie żałować]
- 1895 [1415], Archiwum Komisji Prawniczej. Collectanea ex Archivo Collegii Iuridici[5], volume VIIIa, page 130:
- Petrus... obøzal sø czinicz praw swimi ludzmi na dzen zauiti, a ne uczinil
- [Petrus... obiązał się czynić prawu z swymi ludźmi na dzień zawity, a nie uczynił]
- 1960 [1434], Henryk Kowalewicz, Władysław Kuraszkiewicz, editors, Wielkopolskie roty sądowe XIV-XV wieku, Roty pyzdrskie, volume II, number 1097, Pyzdry:
- Yakom szą nye obyaszala dacz seszczynaszcze grzywyen Vyanczenczewey zenye
- [Jakom się nie obiązała/obięzała dać sześcinaście grzywien Więceńcewej żenie]
References
- Boryś, Wiesław (2005) “obowiązywać”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
- Bańkowski, Andrzej (2000) “obiązać”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
- S. Urbańczyk, editor (1967), “obiązać, obiązać się czy obięzać, obięzać się”, in Słownik staropolski (in Polish), volume 5, Wrocław, Warsaw, Kraków: Polish Academy of Sciences, page 332
- B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “obiązać, obiązać się czy obięzać, obięzać się”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN