ordaigh
Irish
Etymology
From Old Irish ord(d)aigid(ir) (“orders, ordains, institutes; appoints (to an office); assigns, allots (something to someone); orders, commands”), from ord(d) (“order, sequence; arrangement, state, way, course, procedure; degree, rank; dignity, honour; functions, duty, task; rule, regulation, ordinance, institution; ritual, office; clerical ordination, holy orders”), a learned loan-word from Latin ōrdō.
Verb
ordaigh (present analytic ordaíonn, future analytic ordóidh, verbal noun ordú, past participle ordaithe)
Conjugation
verbal noun | ordú | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
past participle | ordaithe | |||||||
tense | singular | plural | relative | autonomous | ||||
first | second | third | first | second | third | |||
indicative | ||||||||
present | ordaím | ordaíonn tú; ordaír† |
ordaíonn sé, sí | ordaímid; ordaíonn muid |
ordaíonn sibh | ordaíonn siad; ordaíd† |
a ordaíonn; a ordaíos / a n-ordaíonn* |
ordaítear |
past | d'ordaigh mé; d'ordaíos / ordaigh mé‡; ordaíos‡ |
d'ordaigh tú; d'ordaís / ordaigh tú‡; ordaís‡ |
d'ordaigh sé, sí / ordaigh sé, sí‡ |
d'ordaíomar; d'ordaigh muid / ordaíomar‡; ordaigh muid‡ |
d'ordaigh sibh; d'ordaíobhair / ordaigh sibh‡; ordaíobhair‡ |
d'ordaigh siad; d'ordaíodar / ordaigh siad‡; ordaíodar‡ |
a d'ordaigh / ar ordaigh* |
ordaíodh; hordaíodh† |
past habitual | d'ordaínn / ordaínn‡; n-ordaínn‡‡ |
d'ordaíteá / ordaíteá‡; n-ordaíteᇇ |
d'ordaíodh sé, sí / ordaíodh sé, sí‡; n-ordaíodh sé, s퇇 |
d'ordaímis; d'ordaíodh muid / ordaímis‡; ordaíodh muid‡; n-ordaímis‡‡; n-ordaíodh muid‡‡ |
d'ordaíodh sibh / ordaíodh sibh‡; n-ordaíodh sibh‡‡ |
d'ordaídís; d'ordaíodh siad / ordaídís; ordaíodh siad‡; n-ordaídís‡‡; n-ordaíodh siad‡‡ |
a d'ordaíodh / a n-ordaíodh* |
d'ordaítí / ordaítí‡; n-ordaít퇇 |
future | ordóidh mé; ordód; ordóchaidh mé† |
ordóidh tú; ordóir†; ordóchaidh tú† |
ordóidh sé, sí; ordóchaidh sé, sí† |
ordóimid; ordóidh muid; ordóchaimid†; ordóchaidh muid† |
ordóidh sibh; ordóchaidh sibh† |
ordóidh siad; ordóid†; ordóchaidh siad† |
a ordóidh; a ordós; a ordóchaidh†; a ordóchas† / a n-ordóidh*; a n-ordóchaidh*† |
ordófar; ordóchar† |
conditional | d'ordóinn; d'ordóchainn† / ordóinn‡; ordóchainn†‡; n-ordóinn‡‡; n-ordóchainn†‡‡ | d'ordófá; d'ordóchthᆠ/ ordófá‡; ordóchthᆇ; n-ordófᇇ; n-ordóchthᆇ‡ | d'ordódh sé, sí; d'ordóchadh sé, sí† / ordódh sé, sí‡; ordóchadh sé, s톇; n-ordódh sé, s퇇; n-ordóchadh sé, s톇‡ | d'ordóimis; d'ordódh muid; d'ordóchaimis†; d'ordóchadh muid† / ordóimis‡; ordódh muid‡; ordóchaimis†‡; ordóchadh muid†‡; n-ordóimis‡‡; n-ordódh muid‡‡; n-ordóchaimis†‡‡; n-ordóchadh muid†‡‡ | d'ordódh sibh; d'ordóchadh sibh† / ordódh sibh‡; ordóchadh sibh†‡; n-ordódh sibh‡‡; n-ordóchadh sibh†‡‡ | d'ordóidís; d'ordódh siad; d'ordóchadh siad† / ordóidís‡; ordódh siad‡; ordóchadh siad†‡; n-ordóidís‡‡; n-ordódh siad‡‡; n-ordóchadh siad†‡‡ | a d'ordódh; a d'ordóchadh† / a n-ordódh*; a n-ordóchadh*† |
d'ordófaí; d'ordóchthaí† / ordófaí‡; ordóchtha톇; n-ordófa퇇; n-ordóchtha톇‡ |
subjunctive | ||||||||
present | go n-ordaí mé; go n-ordaíod† |
go n-ordaí tú; go n-ordaír† |
go n-ordaí sé, sí | go n-ordaímid; go n-ordaí muid |
go n-ordaí sibh | go n-ordaí siad; go n-ordaíd† |
— | go n-ordaítear |
past | dá n-ordaínn | dá n-ordaíteá | dá n-ordaíodh sé, sí | dá n-ordaímis; dá n-ordaíodh muid |
dá n-ordaíodh sibh | dá n-ordaídís; dá n-ordaíodh siad |
— | dá n-ordaítí |
imperative | ||||||||
– | ordaím | ordaigh | ordaíodh sé, sí | ordaímis | ordaígí; ordaídh† |
ordaídís | — | ordaítear |
* indirect relative
† archaic or dialect form
‡ dependent form
‡‡ dependent form used with particles that trigger eclipsis (except an)
Derived terms
- fo-ordaigh (“subordinate”, transitive verb)
Mutation
radical | eclipsis | with h-prothesis | with t-prothesis |
---|---|---|---|
ordaigh | n-ordaigh | hordaigh | not applicable |
Note: Certain mutated forms of some words can never occur in standard Modern Irish.
All possible mutated forms are displayed for convenience.
References
- Ó Dónaill, Niall (1977) “ordaigh”, in Foclóir Gaeilge–Béarla, Dublin: An Gúm, →ISBN
- Gregory Toner, Sharon Arbuthnot, Máire Ní Mhaonaigh, Marie-Luise Theuerkauf, Dagmar Wodtko, editors (2019), “ord(d)aigid(ir)”, in eDIL: Electronic Dictionary of the Irish Language