przyjęcie
Old Polish
Etymology
From przyjąć + -cie. First attested in the 14th century.
Pronunciation
Noun
przyjęcie n
- verbal noun of przyjąć (“to get; to receive”)
- Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa[1], page 639:
- Apostolovye... po przyaczyv ducha svyatego vschytko layanye y vschytky przykrosczy pospolu czyrpyely
- [Apostołowie... po przyjęciu Ducha Świętego wszytko łajanie i wszytki przykrości pospołu cirpieli]
- Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa[2], page 192:
- Tem przyyączym vyary a przyyaczym krzstu duch svyaty vstąpy
- [Tem przyjęcim wiary a przyjęcim krzstu Duch Święty wstąpi]
- (attested in Lesser Poland) verbal noun of przyjąć (“to take”)
- 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter][3], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], page Ath 27:
- Potrzebyzno gest kv wecznemv zbawenv, aby *opleczene albo czala przygøcze tesz pana naszego... werne werzil (ut incarnationem... credat)
- [Potrzebizno jest ku wiecznemu zbawieniu, aby opł[e]cenie albo ciała przyjęcie też Pana naszego... wiernie wierzył (ut incarnationem... credat)]
- (attested in Lesser Poland) verbal noun of przyjąć (“to accept; to not reject”)
- 1895 [Fifteenth century], Franciszek Piekosiński, editor, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich. Kodeks Działyńskich I[4], Lesser Poland, page 6:
- Przygyącze statvth od zyemyan
- [Przyjęcie statut od ziemian]
- verbal noun of przyjąć (“to take into one's own ownership”)
- 1972 [15th century], Józef Reczek, Wacław Twardzik, editors, Najstarsze staropolskie tłumaczenie ortyli magdeburskich wg rkpsu nr 50, pages 99, 2:
- Dorothą dobrze wyedzala o them, ysz gey zamylczano w przyyaczyv (in susceptione) tego domv, gdy gy gey mazowy przed sandem wszdano
- [Dorota dobrze wiedziała o tem, iż jej zamilczano w przyjęciu (in susceptione) tego domu, gdy ji jej mężowi przed sądem wzdano]
- (attested in Masovia) agreement to settle on a peasant farm
- 1895 [1448–1450], Mikołaj Suled, edited by Franciszek Piekosiński, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich, Kodeks Świętosławów, Warka, page 101:
- Ktorisz kmyecz... do prziyantego gymyenya nye przenyoslbi syąn, taky zyemyanin przerzeczone prziyanczye (acceptationem)... thimy tho przisyąnsznyky podlug rzeczi poswyatczi
- [Ktoryż kmieć... do przyjętego jimienia nie przeniosłby się, taki ziemianin, przerzeczone przyjęcie (acceptationem)... tymi to przysiężniki podług rzeczy poświadczy]
- verbal noun of przyjąć (“to accept into a group”)
- Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa[5], page 235:
- Po tem przyączyv svyatego Barthlomyeya myly Krystus schedl do... Ierusalem
- [Po tem przyjęciu świętego Bartłomieja miły Krystus szedł do... Jerusalem]
- (attested in Lesser Poland) defense; help
- 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter][6], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 107, 8:
- Moy yest... Effraym, przyyøcze (susceptio) glowy moyey
- [Moj jest... Effraim, przyjęcie (susceptio) głowy mojej]
- verbal noun of przyjąć (“to take responsibility”)
- Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa[7], page 200:
- Owo baranek bozy, yen vezmye grzechy tego svyata, czvsz przyschedl, aby vzyąl grzechy svyeczkye, bo [prze] przyączye naschych grzechow (quia pro peccatis tollendis) offyerovan yest baranek nasch Krystus
- [Owo baranek boży, jen weźmie grzechy tego świata, czusz przyszedł, aby wziął grzechy świeckie, bo [prze] przyjęcie naszych grzechow (quia pro peccatis tollendis) ofierowan jest baranek nasz Krystus]
- (Roman Catholicism) verbal noun of przyjąć (“to take communion”)
- 1875 [End of the 15th century], Stanisław Motty, editor, Książeczka do nabożeństwa Jadwigi księżniczki polskiej[8], Modlitewnik Nawojki, page 129:
- Modlythwa przed przyyaczym bozego czyala
- [Modlitwa przed przyjęcim Bożego Ciała]
- (attested in Greater Poland) resurrection from the dead
- 1916 [second half of the 15th century], Stanisław Słoński, editor, Psałterz puławski[9], Greater Poland, page 21 arg:
- Za wznyeszyenye albo przyęcze rane, to iest za boze zmartwychwstanye, yesz rano stalo szye yest
- [Za wzniesienie albo przyjęcie rane, to jest za boże zmartwychwstanie, jeż rano stało sie jest]
Related terms
adjectives
adverbs
- przyjemnie
- przyjemno
nouns
- przyimanie
- przyjemca
- przyjemność
- przymowanie
verbs
- jąć pf
- przyjąć pf, przyjmować impf, przyjmać impf
Descendants
- Polish: przyjęcie
- Silesian: przijyńcie
References
- Bańkowski, Andrzej (2000) “przyjęcie”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
- B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “przyjęcie”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
Polish
Etymology
Inherited from Old Polish przyjęcie. By surface analysis, przyjąć + -cie. Compare Kashubian przëjãcé.
Pronunciation
- IPA(key): /pʂɘˈjɛɲ.t͡ɕɛ/
- (Middle Polish) IPA(key): (16th c.) /pr̝ɨˈjɛ̃.t͡ɕɛ/, (17th–18th c.) /pʂɨˈjɛ̃.t͡ɕɛ/
Audio 1: (file) Audio 2: (file) - Rhymes: -ɛɲt͡ɕɛ
- Syllabification: przy‧ję‧cie
Noun
przyjęcie n (diminutive przyjątko, related adjective przyjęciowy)
- (uncountable) verbal noun of przyjąć
- (countable) reception (social engagement)
- (countable, obsolete, business, finance) acceptance (agreement to pay for an amount on a bill of exchange or check)
- Synonyms: akcept, akceptacja
- (uncountable, obsolete) items for a reception
- (uncountable, Middle Polish) shelter
- Synonym: schronienie
- (Middle Polish) acceptance; reception; Further details are uncertain.
- 1564, J. Mączyński, Lexicon[10], page 36c:
- Susceptio, Prziyęcie/ Podyęcie.
- [Susceptio, Przyjęcie/ Podjęcie.]
- 1588, A. Calepinus, Dictionarium decem linguarum[11], page 13b:
- Acceptio – Prziięczie.
- [Acceptio – Przyjęcie.]
- 1588, A. Calepinus, Dictionarium decem linguarum[12], page 106a:
- Assumptio – Przyieczię.
- [Assumptio – Przyjęcie.]
- 1588, A. Calepinus, Dictionarium decem linguarum[13], page 898b:
- Receptio – Przyęczię.
- [Receptio – Przyjęcie.]
Declension
Declension of przyjęcie
Further reading
- przyjęcie in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- przyjęcie in Polish dictionaries at PWN
- Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “przyjęcie”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
- Paweł Kupiszewski (27.10.2020) “PRZYJĘCIE”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century]
- Paweł Kupiszewski (27.10.2020) “PRZYJĘCIE%20SIĘ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century]
- Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “przyjęcie”, in Słownik języka polskiego
- Aleksander Zdanowicz (1861) “przyjęcie”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
- J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1912), “przyjęcie”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 5, Warsaw, page 298
- przyjęcie in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego