rikch'ay

See also: rikchay

Quechua

Alternative forms

Adjective

rikch'ay

  1. virtual

Noun

rikch'ay

  1. image, form, appearance, countenance
  2. face, facial expression

Declension

Declension of rikch'ay
singular plural
nominative rikch'ay rikch'aykuna
accusative rikch'ayta rikch'aykunata
dative rikch'ayman rikch'aykunaman
genitive rikch'aypa rikch'aykunap
locative rikch'aypi rikch'aykunapi
terminative rikch'aykama rikch'aykunakama
ablative rikch'aymanta rikch'aykunamanta
instrumental rikch'aywan rikch'aykunawan
comitative rikch'aynintin rikch'aykunantin
abessive rikch'ayninnaq rikch'aykunannaq
comparative rikch'ayhina rikch'aykunahina
causative rikch'ayrayku rikch'aykunarayku
benefactive rikch'aypaq rikch'aykunapaq
associative rikch'aypura rikch'aykunapura
distributive rikch'ayninka rikch'aykunanka
exclusive rikch'aylla rikch'aykunalla
Possessive forms of rikch'ay
ñuqap - first-person singular
ñuqap (my) singular plural
nominative rikch'ayniy rikch'ayniykuna
accusative rikch'ayniyta rikch'ayniykunata
dative rikch'ayniyman rikch'ayniykunaman
genitive rikch'ayniypa rikch'ayniykunap
locative rikch'ayniypi rikch'ayniykunapi
terminative rikch'ayniykama rikch'ayniykunakama
ablative rikch'ayniymanta rikch'ayniykunamanta
instrumental rikch'ayniywan rikch'ayniykunawan
comitative rikch'ayniynintin rikch'ayniykunantin
abessive rikch'ayniyninnaq rikch'ayniykunannaq
comparative rikch'ayniyhina rikch'ayniykunahina
causative rikch'ayniyrayku rikch'ayniykunarayku
benefactive rikch'ayniypaq rikch'ayniykunapaq
associative rikch'ayniypura rikch'ayniykunapura
distributive rikch'ayniyninka rikch'ayniykunanka
exclusive rikch'ayniylla rikch'ayniykunalla
qampa - second-person singular
qampa (your) singular plural
nominative rikch'ayniyki rikch'ayniykikuna
accusative rikch'ayniykita rikch'ayniykikunata
dative rikch'ayniykiman rikch'ayniykikunaman
genitive rikch'ayniykipa rikch'ayniykikunap
locative rikch'ayniykipi rikch'ayniykikunapi
terminative rikch'ayniykikama rikch'ayniykikunakama
ablative rikch'ayniykimanta rikch'ayniykikunamanta
instrumental rikch'ayniykiwan rikch'ayniykikunawan
comitative rikch'ayniykintin rikch'ayniykikunantin
abessive rikch'ayniykinnaq rikch'ayniykikunannaq
comparative rikch'ayniykihina rikch'ayniykikunahina
causative rikch'ayniykirayku rikch'ayniykikunarayku
benefactive rikch'ayniykipaq rikch'ayniykikunapaq
associative rikch'ayniykipura rikch'ayniykikunapura
distributive rikch'ayniykinka rikch'ayniykikunanka
exclusive rikch'ayniykilla rikch'ayniykikunalla
paypa - third-person singular
paypa (his/her/its) singular plural
nominative rikch'aynin rikch'ayninkuna
accusative rikch'ayninta rikch'ayninkunata
dative rikch'ayninman rikch'ayninkunaman
genitive rikch'ayninpa rikch'ayninkunap
locative rikch'ayninpi rikch'ayninkunapi
terminative rikch'ayninkama rikch'ayninkunakama
ablative rikch'ayninmanta rikch'ayninkunamanta
instrumental rikch'ayninwan rikch'ayninkunawan
comitative rikch'ayninintin rikch'ayninkunantin
abessive rikch'ayninninnaq rikch'ayninkunannaq
comparative rikch'ayninhina rikch'ayninkunahina
causative rikch'ayninrayku rikch'ayninkunarayku
benefactive rikch'ayninpaq rikch'ayninkunapaq
associative rikch'ayninpura rikch'ayninkunapura
distributive rikch'aynininka rikch'ayninkunanka
exclusive rikch'ayninlla rikch'ayninkunalla
ñuqanchikpa - first-person inclusive plural
ñuqanchikpa (our(incl)) singular plural
nominative rikch'ayninchik rikch'ayninchikkuna
accusative rikch'ayninchikta rikch'ayninchikkunata
dative rikch'ayninchikman rikch'ayninchikkunaman
genitive rikch'ayninchikpa rikch'ayninchikkunap
locative rikch'ayninchikpi rikch'ayninchikkunapi
terminative rikch'ayninchikkama rikch'ayninchikkunakama
ablative rikch'ayninchikmanta rikch'ayninchikkunamanta
instrumental rikch'ayninchikwan rikch'ayninchikkunawan
comitative rikch'ayninchiknintin rikch'ayninchikkunantin
abessive rikch'ayninchikninnaq rikch'ayninchikkunannaq
comparative rikch'ayninchikhina rikch'ayninchikkunahina
causative rikch'ayninchikrayku rikch'ayninchikkunarayku
benefactive rikch'ayninchikpaq rikch'ayninchikkunapaq
associative rikch'ayninchikpura rikch'ayninchikkunapura
distributive rikch'ayninchikninka rikch'ayninchikkunanka
exclusive rikch'ayninchiklla rikch'ayninchikkunalla
ñuqaykup - first-person exclusive plural
ñuqaykup (our(excl)) singular plural
nominative rikch'ayniyku rikch'ayniykukuna
accusative rikch'ayniykuta rikch'ayniykukunata
dative rikch'ayniykuman rikch'ayniykukunaman
genitive rikch'ayniykupa rikch'ayniykukunap
locative rikch'ayniykupi rikch'ayniykukunapi
terminative rikch'ayniykukama rikch'ayniykukunakama
ablative rikch'ayniykumanta rikch'ayniykukunamanta
instrumental rikch'ayniykuwan rikch'ayniykukunawan
comitative rikch'ayniykuntin rikch'ayniykukunantin
abessive rikch'ayniykunnaq rikch'ayniykukunannaq
comparative rikch'ayniykuhina rikch'ayniykukunahina
causative rikch'ayniykurayku rikch'ayniykukunarayku
benefactive rikch'ayniykupaq rikch'ayniykukunapaq
associative rikch'ayniykupura rikch'ayniykukunapura
distributive rikch'ayniykunka rikch'ayniykukunanka
exclusive rikch'ayniykulla rikch'ayniykukunalla
qamkunap - second-person plural
qamkunap (your(pl)) singular plural
nominative rikch'ayniykichik rikch'ayniykichikkuna
accusative rikch'ayniykichikta rikch'ayniykichikkunata
dative rikch'ayniykichikman rikch'ayniykichikkunaman
genitive rikch'ayniykichikpa rikch'ayniykichikkunap
locative rikch'ayniykichikpi rikch'ayniykichikkunapi
terminative rikch'ayniykichikkama rikch'ayniykichikkunakama
ablative rikch'ayniykichikmanta rikch'ayniykichikkunamanta
instrumental rikch'ayniykichikwan rikch'ayniykichikkunawan
comitative rikch'ayniykichiknintin rikch'ayniykichikkunantin
abessive rikch'ayniykichikninnaq rikch'ayniykichikkunannaq
comparative rikch'ayniykichikhina rikch'ayniykichikkunahina
causative rikch'ayniykichikrayku rikch'ayniykichikkunarayku
benefactive rikch'ayniykichikpaq rikch'ayniykichikkunapaq
associative rikch'ayniykichikpura rikch'ayniykichikkunapura
distributive rikch'ayniykichikninka rikch'ayniykichikkunanka
exclusive rikch'ayniykichiklla rikch'ayniykichikkunalla
paykunap - third-person plural
paykunap (their) singular plural
nominative rikch'ayninku rikch'ayninkukuna
accusative rikch'ayninkuta rikch'ayninkukunata
dative rikch'ayninkuman rikch'ayninkukunaman
genitive rikch'ayninkupa rikch'ayninkukunap
locative rikch'ayninkupi rikch'ayninkukunapi
terminative rikch'ayninkukama rikch'ayninkukunakama
ablative rikch'ayninkumanta rikch'ayninkukunamanta
instrumental rikch'ayninkuwan rikch'ayninkukunawan
comitative rikch'ayninkuntin rikch'ayninkukunantin
abessive rikch'ayninkunnaq rikch'ayninkukunannaq
comparative rikch'ayninkuhina rikch'ayninkukunahina
causative rikch'ayninkurayku rikch'ayninkukunarayku
benefactive rikch'ayninkupaq rikch'ayninkukunapaq
associative rikch'ayninkupura rikch'ayninkukunapura
distributive rikch'ayninkunka rikch'ayninkukunanka
exclusive rikch'ayninkulla rikch'ayninkukunalla

Verb

rikch'ay

  1. (intransitive) to seem, appear
  2. (intransitive) to awaken, wake up
  3. (transitive) to adjust, adapt
  4. (transitive) to wake up

Conjugation

Conjugation of rikch'ay
infinitive rikch'ay
agentive rikch'aq
present participle rikch'aspa
past participle rikch'asqa
future participle rikch'ana
singular plural
1st person 2nd person 3rd person 1st person
inclusive
1st person
exclusive
2nd person 3rd person
indicative ñuqa qam pay ñuqanchik ñuqayku qamkuna paykuna
present rikch'ani rikch'anki rikch'an rikch'anchik rikch'ayku
rikch'aniku1
rikch'ankichik rikch'anku
past
(experienced)
rikch'arqani rikch'arqanki rikch'arqan rikch'arqanchik rikch'arqayku
rikch'arqaniku
rikch'arqankichik rikch'arqanku
past
(reported)
rikch'asqani rikch'asqanki rikch'asqan rikch'asqanchik rikch'asqayku
rikch'asqaniku
rikch'asqankichik rikch'asqanku
future rikch'asaq rikch'anki rikch'anqa rikch'asunchik rikch'asaqku rikch'ankichik rikch'anqaku
imperative qam pay ñuqanchik qamkuna paykuna
affirmative rikch'ay rikch'achun rikch'asun2
rikch'asunchik
rikch'aychik rikch'achunku
negative ama
rikch'aychu
ama
rikch'achunchu
ama rikch'asunchu
ama rikch'asunchikchu
ama
rikch'aychikchu
ama
rikch'achunkuchu

1 The conjugation -niku is only for the Ayacucho-Chanca variety.
2 The form -sun refers to "you and I together", while the form -sunchik refers to "you and I and other people".

Derived terms