rimay

Quechua

Pronunciation

  • IPA(key): /ˈɾɪ.maj/

Noun

rimay

  1. talk, speech, discourse, conversation
  2. word, language
  3. voice

Declension

Declension of rimay
singular plural
nominative rimay rimaykuna
accusative rimayta rimaykunata
dative rimayman rimaykunaman
genitive rimaypa rimaykunap
locative rimaypi rimaykunapi
terminative rimaykama rimaykunakama
ablative rimaymanta rimaykunamanta
instrumental rimaywan rimaykunawan
comitative rimaynintin rimaykunantin
abessive rimayninnaq rimaykunannaq
comparative rimayhina rimaykunahina
causative rimayrayku rimaykunarayku
benefactive rimaypaq rimaykunapaq
associative rimaypura rimaykunapura
distributive rimayninka rimaykunanka
exclusive rimaylla rimaykunalla
Possessive forms of rimay
ñuqap - first-person singular
ñuqap (my) singular plural
nominative rimayniy rimayniykuna
accusative rimayniyta rimayniykunata
dative rimayniyman rimayniykunaman
genitive rimayniypa rimayniykunap
locative rimayniypi rimayniykunapi
terminative rimayniykama rimayniykunakama
ablative rimayniymanta rimayniykunamanta
instrumental rimayniywan rimayniykunawan
comitative rimayniynintin rimayniykunantin
abessive rimayniyninnaq rimayniykunannaq
comparative rimayniyhina rimayniykunahina
causative rimayniyrayku rimayniykunarayku
benefactive rimayniypaq rimayniykunapaq
associative rimayniypura rimayniykunapura
distributive rimayniyninka rimayniykunanka
exclusive rimayniylla rimayniykunalla
qampa - second-person singular
qampa (your) singular plural
nominative rimayniyki rimayniykikuna
accusative rimayniykita rimayniykikunata
dative rimayniykiman rimayniykikunaman
genitive rimayniykipa rimayniykikunap
locative rimayniykipi rimayniykikunapi
terminative rimayniykikama rimayniykikunakama
ablative rimayniykimanta rimayniykikunamanta
instrumental rimayniykiwan rimayniykikunawan
comitative rimayniykintin rimayniykikunantin
abessive rimayniykinnaq rimayniykikunannaq
comparative rimayniykihina rimayniykikunahina
causative rimayniykirayku rimayniykikunarayku
benefactive rimayniykipaq rimayniykikunapaq
associative rimayniykipura rimayniykikunapura
distributive rimayniykinka rimayniykikunanka
exclusive rimayniykilla rimayniykikunalla
paypa - third-person singular
paypa (his/her/its) singular plural
nominative rimaynin rimayninkuna
accusative rimayninta rimayninkunata
dative rimayninman rimayninkunaman
genitive rimayninpa rimayninkunap
locative rimayninpi rimayninkunapi
terminative rimayninkama rimayninkunakama
ablative rimayninmanta rimayninkunamanta
instrumental rimayninwan rimayninkunawan
comitative rimayninintin rimayninkunantin
abessive rimayninninnaq rimayninkunannaq
comparative rimayninhina rimayninkunahina
causative rimayninrayku rimayninkunarayku
benefactive rimayninpaq rimayninkunapaq
associative rimayninpura rimayninkunapura
distributive rimaynininka rimayninkunanka
exclusive rimayninlla rimayninkunalla
ñuqanchikpa - first-person inclusive plural
ñuqanchikpa (our(incl)) singular plural
nominative rimayninchik rimayninchikkuna
accusative rimayninchikta rimayninchikkunata
dative rimayninchikman rimayninchikkunaman
genitive rimayninchikpa rimayninchikkunap
locative rimayninchikpi rimayninchikkunapi
terminative rimayninchikkama rimayninchikkunakama
ablative rimayninchikmanta rimayninchikkunamanta
instrumental rimayninchikwan rimayninchikkunawan
comitative rimayninchiknintin rimayninchikkunantin
abessive rimayninchikninnaq rimayninchikkunannaq
comparative rimayninchikhina rimayninchikkunahina
causative rimayninchikrayku rimayninchikkunarayku
benefactive rimayninchikpaq rimayninchikkunapaq
associative rimayninchikpura rimayninchikkunapura
distributive rimayninchikninka rimayninchikkunanka
exclusive rimayninchiklla rimayninchikkunalla
ñuqaykup - first-person exclusive plural
ñuqaykup (our(excl)) singular plural
nominative rimayniyku rimayniykukuna
accusative rimayniykuta rimayniykukunata
dative rimayniykuman rimayniykukunaman
genitive rimayniykupa rimayniykukunap
locative rimayniykupi rimayniykukunapi
terminative rimayniykukama rimayniykukunakama
ablative rimayniykumanta rimayniykukunamanta
instrumental rimayniykuwan rimayniykukunawan
comitative rimayniykuntin rimayniykukunantin
abessive rimayniykunnaq rimayniykukunannaq
comparative rimayniykuhina rimayniykukunahina
causative rimayniykurayku rimayniykukunarayku
benefactive rimayniykupaq rimayniykukunapaq
associative rimayniykupura rimayniykukunapura
distributive rimayniykunka rimayniykukunanka
exclusive rimayniykulla rimayniykukunalla
qamkunap - second-person plural
qamkunap (your(pl)) singular plural
nominative rimayniykichik rimayniykichikkuna
accusative rimayniykichikta rimayniykichikkunata
dative rimayniykichikman rimayniykichikkunaman
genitive rimayniykichikpa rimayniykichikkunap
locative rimayniykichikpi rimayniykichikkunapi
terminative rimayniykichikkama rimayniykichikkunakama
ablative rimayniykichikmanta rimayniykichikkunamanta
instrumental rimayniykichikwan rimayniykichikkunawan
comitative rimayniykichiknintin rimayniykichikkunantin
abessive rimayniykichikninnaq rimayniykichikkunannaq
comparative rimayniykichikhina rimayniykichikkunahina
causative rimayniykichikrayku rimayniykichikkunarayku
benefactive rimayniykichikpaq rimayniykichikkunapaq
associative rimayniykichikpura rimayniykichikkunapura
distributive rimayniykichikninka rimayniykichikkunanka
exclusive rimayniykichiklla rimayniykichikkunalla
paykunap - third-person plural
paykunap (their) singular plural
nominative rimayninku rimayninkukuna
accusative rimayninkuta rimayninkukunata
dative rimayninkuman rimayninkukunaman
genitive rimayninkupa rimayninkukunap
locative rimayninkupi rimayninkukunapi
terminative rimayninkukama rimayninkukunakama
ablative rimayninkumanta rimayninkukunamanta
instrumental rimayninkuwan rimayninkukunawan
comitative rimayninkuntin rimayninkukunantin
abessive rimayninkunnaq rimayninkukunannaq
comparative rimayninkuhina rimayninkukunahina
causative rimayninkurayku rimayninkukunarayku
benefactive rimayninkupaq rimayninkukunapaq
associative rimayninkupura rimayninkukunapura
distributive rimayninkunka rimayninkukunanka
exclusive rimayninkulla rimayninkukunalla

Verb

rimay

  1. (intransitive) to speak, to talk, to express
  2. (transitive) to speak
  3. (transitive) to scold, to admonish (but not to one's face)

Conjugation

Conjugation of rimay
infinitive rimay
agentive rimaq
present participle rimaspa
past participle rimasqa
future participle rimana
singular plural
1st person 2nd person 3rd person 1st person
inclusive
1st person
exclusive
2nd person 3rd person
indicative ñuqa qam pay ñuqanchik ñuqayku qamkuna paykuna
present rimani rimanki riman rimanchik rimayku
rimaniku1
rimankichik rimanku
past
(experienced)
rimarqani rimarqanki rimarqan rimarqanchik rimarqayku
rimarqaniku
rimarqankichik rimarqanku
past
(reported)
rimasqani rimasqanki rimasqan rimasqanchik rimasqayku
rimasqaniku
rimasqankichik rimasqanku
future rimasaq rimanki rimanqa rimasunchik rimasaqku rimankichik rimanqaku
imperative qam pay ñuqanchik qamkuna paykuna
affirmative rimay rimachun rimasun2
rimasunchik
rimaychik rimachunku
negative ama
rimaychu
ama
rimachunchu
ama rimasunchu
ama rimasunchikchu
ama
rimaychikchu
ama
rimachunkuchu

1 The conjugation -niku is only for the Ayacucho-Chanca variety.
2 The form -sun refers to "you and I together", while the form -sunchik refers to "you and I and other people".

See also