rzeka
Old Polish
Etymology
Inherited from Proto-Slavic *rěka. First attested in the 13th century.
Pronunciation
Noun
rzeka f (diminutive rzeczka, related adjective rzeczny)
- (attested in Lesser Poland) river (stream of water)
- 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter][1], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 65, 5:
- Po rzecze poydze peszi (in flumine pertransibunt pede)
- [Po rzece pojdą pieszy (in flumine pertransibunt pede)]
- 1930 [c. 1455], “Num”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)[2], 13, 30:
- Cananevs przebiwa... podle rzeki Iordanskey (circa fluenta Iordanis)
- [Kananeus przebywa... podle rzeki jordańskiej (circa fluenta Iordanis)]
- 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter][3], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 64, 10:
- Rzeka bosza (flumen dei) napelnona iest wod
- [Rzeka boża (flumen dei) napełniona [j]est wód]
Derived terms
nouns
- rzeczyca
- rzeczysko
- stara rzeka
Related terms
nouns
- rzeczne
Descendants
References
- Boryś, Wiesław (2005) “rzeka”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
- Mańczak, Witold (2017) “rzeka”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
- Bańkowski, Andrzej (2000) “rzeka”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
- B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “rzeka”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
Polish
Etymology
Inherited from Old Polish rzeka. Doublet of Rijeka.
Pronunciation
Audio 1: (file) Audio 2: (file) Audio 3: (file) - Rhymes: -ɛka
- Syllabification: rze‧ka
- Homophone: Rzeka
Noun
rzeka f (diminutive rzeczka or rzeczułka, related adjective rzeczny)
- river (large stream which drains a landmass)
- river (any large flow of a liquid)
- (figuratively) river (large number of objects moving in an uninterrupted, steady motion)
Declension
Declension of rzeka
Derived terms
adjectives
- nadrzeczny
- porzeczny
- zarzeczny
verbs
- kijem rzeki nie zawrócić pf
Trivia
According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), rzeka is one of the most used words in Polish, appearing 40 times in scientific texts, 20 times in news, 2 times in essays, 25 times in fiction, and 9 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 96 times, making it the 658th most common word in a corpus of 500,000 words.[1]
References
Further reading
- rzeka in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- rzeka in Polish dictionaries at PWN
- Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “rzeka”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
- “RZEKA”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 11.05.2016
- Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “rzeka”, in Słownik języka polskiego
- Aleksander Zdanowicz (1861) “rzeka”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
- J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1912), “rzeka”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 5, Warsaw, page 811