túsaigh

Irish

Alternative forms

túsuigh (obsolete)^[1]^[2]

Etymology

From tús +‎ -igh, though it may actually originally be a blend of tús (“beginning”) +‎ tosaigh (“to begin”).

Pronunciation

(Ulster) IPA^(key): /ˈt̪ˠuːsˠiː/

Verb

túsaigh (present analytic túsaíonn, future analytic túsóidh, verbal noun túsú, past participle túsaithe)

(Ulster) to start, begin, initialize
Synonym: tosaigh

Conjugation

conjugation of túsaigh (second conjugation)

tense	singular			plural			relative	autonomous
verbal noun	túsú
past participle	túsaithe
tense	first	second	third	first	second	third	relative	autonomous
indicative
present	túsaím	túsaíonn tú; túsaír^†	túsaíonn sé, sí	túsaímid; túsaíonn muid	túsaíonn sibh	túsaíonn siad; túsaíd^†	a thúsaíonn; a thúsaíos / a dtúsaíonn*	túsaítear
past	thúsaigh mé; thúsaíos	thúsaigh tú; thúsaís	thúsaigh sé, sí	thúsaíomar; thúsaigh muid	thúsaigh sibh; thúsaíobhair	thúsaigh siad; thúsaíodar	a thúsaigh / ar thúsaigh*	túsaíodh
past habitual	thúsaínn / dtúsaínn‡‡	thúsaíteá / dtúsaíteá‡‡	thúsaíodh sé, sí / dtúsaíodh sé, sí‡‡	thúsaímis; thúsaíodh muid / dtúsaímis‡‡; dtúsaíodh muid‡‡	thúsaíodh sibh / dtúsaíodh sibh‡‡	thúsaídís; thúsaíodh siad / dtúsaídís‡‡; dtúsaíodh siad‡‡	a thúsaíodh / a dtúsaíodh*	thúsaítí / dtúsaítí‡‡
future	túsóidh mé; túsód; túsóchaidh mé^†	túsóidh tú; túsóir^†; túsóchaidh tú^†	túsóidh sé, sí; túsóchaidh sé, sí^†	túsóimid; túsóidh muid; túsóchaimid^†; túsóchaidh muid^†	túsóidh sibh; túsóchaidh sibh^†	túsóidh siad; túsóid^†; túsóchaidh siad^†	a thúsóidh; a thúsós; a thúsóchaidh^†; a thúsóchas^† / a dtúsóidh; a dtúsóchaidh^†	túsófar; túsóchar^†
conditional	thúsóinn; thúsóchainn^† / dtúsóinn‡‡; dtúsóchainn^†‡‡	thúsófá; thúsóchthá^† / dtúsófá‡‡; dtúsóchthá^†‡‡	thúsódh sé, sí; thúsóchadh sé, sí^† / dtúsódh sé, sí‡‡; dtúsóchadh sé, sí^†‡‡	thúsóimis; thúsódh muid; thúsóchaimis^†; thúsóchadh muid^† / dtúsóimis‡‡; dtúsódh muid‡‡; dtúsóchaimis^†‡‡; dtúsóchadh muid^†‡‡	thúsódh sibh; thúsóchadh sibh^† / dtúsódh sibh‡‡; dtúsóchadh sibh^†‡‡	thúsóidís; thúsódh siad; thúsóchadh siad^† / dtúsóidís‡‡; dtúsódh siad‡‡; dtúsóchadh siad^†‡‡	a thúsódh; a thúsóchadh^† / a dtúsódh; a dtúsóchadh^†	thúsófaí; thúsóchthaí^† / dtúsófaí‡‡; dtúsóchthaí^†‡‡
subjunctive
present	go dtúsaí mé; go dtúsaíod^†	go dtúsaí tú; go dtúsaír^†	go dtúsaí sé, sí	go dtúsaímid; go dtúsaí muid	go dtúsaí sibh	go dtúsaí siad; go dtúsaíd^†	—	go dtúsaítear
past	dá dtúsaínn	dá dtúsaíteá	dá dtúsaíodh sé, sí	dá dtúsaímis; dá dtúsaíodh muid	dá dtúsaíodh sibh	dá dtúsaídís; dá dtúsaíodh siad	—	dá dtúsaítí
imperative
–	túsaím	túsaigh	túsaíodh sé, sí	túsaímis	túsaígí; túsaídh^†	túsaídís	—	túsaítear

* indirect relative
† archaic or dialect form
‡‡ dependent form used with particles that trigger eclipsis

Mutation

Mutated forms of *túsaigh*
radical	lenition	eclipsis
túsaigh	thúsaigh	dtúsaigh

Note: Certain mutated forms of some words can never occur in standard Modern Irish.
All possible mutated forms are displayed for convenience.

References

^ “túsaigh”, in Historical Irish Corpus, 1600–1926, Royal Irish Academy
^ Gregory Toner, Sharon Arbuthnot, Máire Ní Mhaonaigh, Marie-Luise Theuerkauf, Dagmar Wodtko, editors (2019), “túsaigid”, in eDIL: Electronic Dictionary of the Irish Language