urchoisc
Irish
Etymology 1
From urchosc (“bar; prophylactic”), from Old Irish airchosc (“check, hindrance; antidote, spell”). By surface analysis, ur- + coisc.
Verb
urchoisc (present analytic urchoisceann, future analytic urchoiscfidh, verbal noun urchosc, past participle urchoiscthe)
Conjugation
conjugation of urchoisc (first conjugation – A)
verbal noun | urchosc | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
past participle | urchoiscthe | |||||||
tense | singular | plural | relative | autonomous | ||||
first | second | third | first | second | third | |||
indicative | ||||||||
present | urchoiscim | urchoisceann tú; urchoiscir† |
urchoisceann sé, sí | urchoiscimid | urchoisceann sibh | urchoisceann siad; urchoiscid† |
a urchoisceann; a urchoisceas / a n-urchoisceann* |
urchoisctear |
past | d'urchoisc mé; d'urchoisceas / urchoisc mé‡; urchoisceas‡ |
d'urchoisc tú; d'urchoiscis / urchoisc tú; urchoiscis‡ |
d'urchoisc sé, sí / urchoisc sé, sí‡ |
d'urchoisceamar; d'urchoisc muid / urchoisceamar; urchoisc muid‡ |
d'urchoisc sibh; d'urchoisceabhair / urchoisc sibh; urchoisceabhair‡ |
d'urchoisc siad; d'urchoisceadar / urchoisc siad; urchoisceadar‡ |
a d'urchoisc / ar urchoisc* |
urchoisceadh; hurchoisceadh† |
past habitual | d'urchoiscinn / urchoiscinn‡; n-urchoiscinn‡‡ |
d'urchoiscteá / urchoiscteá‡; n-urchoiscteᇇ |
d'urchoisceadh sé, sí / urchoisceadh sé, sí‡; n-urchoisceadh sé, s퇇 |
d'urchoiscimis; d'urchoisceadh muid / urchoiscimis; urchoisceadh muid‡; n-urchoiscimis‡‡; n-urchoisceadh muid‡‡ |
d'urchoisceadh sibh / urchoisceadh sibh‡; n-urchoisceadh sibh‡‡ |
d'urchoiscidís; d'urchoisceadh siad / urchoiscidís; urchoisceadh siad‡; n-urchoiscidís‡‡; n-urchoisceadh siad‡‡ |
a d'urchoisceadh / a n-urchoisceadh* |
d'urchoisctí / urchoisctí‡; n-urchoisct퇇 |
future | urchoiscfidh mé; urchoiscfead |
urchoiscfidh tú; urchoiscfir† |
urchoiscfidh sé, sí | urchoiscfimid; urchoiscfidh muid |
urchoiscfidh sibh | urchoiscfidh siad; urchoiscfid† |
a urchoiscfidh; a urchoiscfeas / a n-urchoiscfidh* |
urchoiscfear |
conditional | d'urchoiscfinn / urchoiscfinn‡; n-urchoiscfinn‡‡ | d'urchoiscfeá / urchoiscfeá‡; n-urchoiscfeᇇ | d'urchoiscfeadh sé, sí / urchoiscfeadh sé, sí‡; n-urchoiscfeadh sé, s퇇 | d'urchoiscfimis; d'urchoiscfeadh muid / urchoiscfimis‡; urchoiscfeadh muid‡; n-urchoiscfimis‡‡; n-urchoiscfeadh muid‡‡ | d'urchoiscfeadh sibh / urchoiscfeadh sibh‡; n-urchoiscfeadh sibh‡‡ | d'urchoiscfidís; d'urchoiscfeadh siad / urchoiscfidís‡; urchoiscfeadh siad‡; n-urchoiscfidís‡‡; n-urchoiscfeadh siad‡‡ | a d'urchoiscfeadh / a n-urchoiscfeadh* |
d'urchoiscfí / urchoiscfí‡; n-urchoiscf퇇 |
subjunctive | ||||||||
present | go n-urchoisce mé; go n-urchoiscead† |
go n-urchoisce tú; go n-urchoiscir† |
go n-urchoisce sé, sí | go n-urchoiscimid; go n-urchoisce muid |
go n-urchoisce sibh | go n-urchoisce siad; go n-urchoiscid† |
— | go n-urchoisctear |
past | dá n-urchoiscinn | dá n-urchoiscteá | dá n-urchoisceadh sé, sí | dá n-urchoiscimis; dá n-urchoisceadh muid |
dá n-urchoisceadh sibh | dá n-urchoiscidís; dá n-urchoisceadh siad |
— | dá n-urchoisctí |
imperative | ||||||||
– | urchoiscim | urchoisc | urchoisceadh sé, sí | urchoiscimis | urchoiscigí; urchoiscidh† |
urchoiscidís | — | urchoisctear |
* indirect relative
† archaic or dialect form
‡ dependent form
‡‡ dependent form used with particles that trigger eclipsis (except an)
Etymology 2
See the etymology of the corresponding lemma form.
Noun
urchoisc m
- inflection of urchosc:
- vocative/genitive singular
- nominative/dative plural
Mutation
radical | eclipsis | with h-prothesis | with t-prothesis |
---|---|---|---|
urchoisc | n-urchoisc | hurchoisc | not applicable |
Note: Certain mutated forms of some words can never occur in standard Modern Irish.
All possible mutated forms are displayed for convenience.
Further reading
- Ó Dónaill, Niall (1977) “urchoisc”, in Foclóir Gaeilge–Béarla, Dublin: An Gúm, →ISBN