uyway

Quechua

Verb

uyway

  1. (transitive) to bring up, rear, raise, educate
  2. (transitive) to domesticate, tame, tend

Conjugation

Conjugation of uyway
infinitive uyway
agentive uywaq
present participle uywaspa
past participle uywasqa
future participle uywana
singular plural
1st person 2nd person 3rd person 1st person
inclusive
1st person
exclusive
2nd person 3rd person
indicative ñuqa qam pay ñuqanchik ñuqayku qamkuna paykuna
present uywani uywanki uywan uywanchik uywayku
uywaniku1
uywankichik uywanku
past
(experienced)
uywarqani uywarqanki uywarqan uywarqanchik uywarqayku
uywarqaniku
uywarqankichik uywarqanku
past
(reported)
uywasqani uywasqanki uywasqan uywasqanchik uywasqayku
uywasqaniku
uywasqankichik uywasqanku
future uywasaq uywanki uywanqa uywasunchik uywasaqku uywankichik uywanqaku
imperative qam pay ñuqanchik qamkuna paykuna
affirmative uyway uywachun uywasun2
uywasunchik
uywaychik uywachunku
negative ama
uywaychu
ama
uywachunchu
ama uywasunchu
ama uywasunchikchu
ama
uywaychikchu
ama
uywachunkuchu

1 The conjugation -niku is only for the Ayacucho-Chanca variety.
2 The form -sun refers to "you and I together", while the form -sunchik refers to "you and I and other people".

See also

Noun

uyway

  1. chambermaid

Declension

Declension of uyway
singular plural
nominative uyway uywaykuna
accusative uywayta uywaykunata
dative uywayman uywaykunaman
genitive uywaypa uywaykunap
locative uywaypi uywaykunapi
terminative uywaykama uywaykunakama
ablative uywaymanta uywaykunamanta
instrumental uywaywan uywaykunawan
comitative uywaynintin uywaykunantin
abessive uywayninnaq uywaykunannaq
comparative uywayhina uywaykunahina
causative uywayrayku uywaykunarayku
benefactive uywaypaq uywaykunapaq
associative uywaypura uywaykunapura
distributive uywayninka uywaykunanka
exclusive uywaylla uywaykunalla
Possessive forms of uyway
ñuqap - first-person singular
ñuqap (my) singular plural
nominative uywayniy uywayniykuna
accusative uywayniyta uywayniykunata
dative uywayniyman uywayniykunaman
genitive uywayniypa uywayniykunap
locative uywayniypi uywayniykunapi
terminative uywayniykama uywayniykunakama
ablative uywayniymanta uywayniykunamanta
instrumental uywayniywan uywayniykunawan
comitative uywayniynintin uywayniykunantin
abessive uywayniyninnaq uywayniykunannaq
comparative uywayniyhina uywayniykunahina
causative uywayniyrayku uywayniykunarayku
benefactive uywayniypaq uywayniykunapaq
associative uywayniypura uywayniykunapura
distributive uywayniyninka uywayniykunanka
exclusive uywayniylla uywayniykunalla
qampa - second-person singular
qampa (your) singular plural
nominative uywayniyki uywayniykikuna
accusative uywayniykita uywayniykikunata
dative uywayniykiman uywayniykikunaman
genitive uywayniykipa uywayniykikunap
locative uywayniykipi uywayniykikunapi
terminative uywayniykikama uywayniykikunakama
ablative uywayniykimanta uywayniykikunamanta
instrumental uywayniykiwan uywayniykikunawan
comitative uywayniykintin uywayniykikunantin
abessive uywayniykinnaq uywayniykikunannaq
comparative uywayniykihina uywayniykikunahina
causative uywayniykirayku uywayniykikunarayku
benefactive uywayniykipaq uywayniykikunapaq
associative uywayniykipura uywayniykikunapura
distributive uywayniykinka uywayniykikunanka
exclusive uywayniykilla uywayniykikunalla
paypa - third-person singular
paypa (his/her/its) singular plural
nominative uywaynin uywayninkuna
accusative uywayninta uywayninkunata
dative uywayninman uywayninkunaman
genitive uywayninpa uywayninkunap
locative uywayninpi uywayninkunapi
terminative uywayninkama uywayninkunakama
ablative uywayninmanta uywayninkunamanta
instrumental uywayninwan uywayninkunawan
comitative uywayninintin uywayninkunantin
abessive uywayninninnaq uywayninkunannaq
comparative uywayninhina uywayninkunahina
causative uywayninrayku uywayninkunarayku
benefactive uywayninpaq uywayninkunapaq
associative uywayninpura uywayninkunapura
distributive uywaynininka uywayninkunanka
exclusive uywayninlla uywayninkunalla
ñuqanchikpa - first-person inclusive plural
ñuqanchikpa (our(incl)) singular plural
nominative uywayninchik uywayninchikkuna
accusative uywayninchikta uywayninchikkunata
dative uywayninchikman uywayninchikkunaman
genitive uywayninchikpa uywayninchikkunap
locative uywayninchikpi uywayninchikkunapi
terminative uywayninchikkama uywayninchikkunakama
ablative uywayninchikmanta uywayninchikkunamanta
instrumental uywayninchikwan uywayninchikkunawan
comitative uywayninchiknintin uywayninchikkunantin
abessive uywayninchikninnaq uywayninchikkunannaq
comparative uywayninchikhina uywayninchikkunahina
causative uywayninchikrayku uywayninchikkunarayku
benefactive uywayninchikpaq uywayninchikkunapaq
associative uywayninchikpura uywayninchikkunapura
distributive uywayninchikninka uywayninchikkunanka
exclusive uywayninchiklla uywayninchikkunalla
ñuqaykup - first-person exclusive plural
ñuqaykup (our(excl)) singular plural
nominative uywayniyku uywayniykukuna
accusative uywayniykuta uywayniykukunata
dative uywayniykuman uywayniykukunaman
genitive uywayniykupa uywayniykukunap
locative uywayniykupi uywayniykukunapi
terminative uywayniykukama uywayniykukunakama
ablative uywayniykumanta uywayniykukunamanta
instrumental uywayniykuwan uywayniykukunawan
comitative uywayniykuntin uywayniykukunantin
abessive uywayniykunnaq uywayniykukunannaq
comparative uywayniykuhina uywayniykukunahina
causative uywayniykurayku uywayniykukunarayku
benefactive uywayniykupaq uywayniykukunapaq
associative uywayniykupura uywayniykukunapura
distributive uywayniykunka uywayniykukunanka
exclusive uywayniykulla uywayniykukunalla
qamkunap - second-person plural
qamkunap (your(pl)) singular plural
nominative uywayniykichik uywayniykichikkuna
accusative uywayniykichikta uywayniykichikkunata
dative uywayniykichikman uywayniykichikkunaman
genitive uywayniykichikpa uywayniykichikkunap
locative uywayniykichikpi uywayniykichikkunapi
terminative uywayniykichikkama uywayniykichikkunakama
ablative uywayniykichikmanta uywayniykichikkunamanta
instrumental uywayniykichikwan uywayniykichikkunawan
comitative uywayniykichiknintin uywayniykichikkunantin
abessive uywayniykichikninnaq uywayniykichikkunannaq
comparative uywayniykichikhina uywayniykichikkunahina
causative uywayniykichikrayku uywayniykichikkunarayku
benefactive uywayniykichikpaq uywayniykichikkunapaq
associative uywayniykichikpura uywayniykichikkunapura
distributive uywayniykichikninka uywayniykichikkunanka
exclusive uywayniykichiklla uywayniykichikkunalla
paykunap - third-person plural
paykunap (their) singular plural
nominative uywayninku uywayninkukuna
accusative uywayninkuta uywayninkukunata
dative uywayninkuman uywayninkukunaman
genitive uywayninkupa uywayninkukunap
locative uywayninkupi uywayninkukunapi
terminative uywayninkukama uywayninkukunakama
ablative uywayninkumanta uywayninkukunamanta
instrumental uywayninkuwan uywayninkukunawan
comitative uywayninkuntin uywayninkukunantin
abessive uywayninkunnaq uywayninkukunannaq
comparative uywayninkuhina uywayninkukunahina
causative uywayninkurayku uywayninkukunarayku
benefactive uywayninkupaq uywayninkukunapaq
associative uywayninkupura uywayninkukunapura
distributive uywayninkunka uywayninkukunanka
exclusive uywayninkulla uywayninkukunalla