waqaychay

Quechua

Noun

waqaychay

  1. security

Declension

Declension of waqaychay
singular plural
nominative waqaychay waqaychaykuna
accusative waqaychayta waqaychaykunata
dative waqaychayman waqaychaykunaman
genitive waqaychaypa waqaychaykunap
locative waqaychaypi waqaychaykunapi
terminative waqaychaykama waqaychaykunakama
ablative waqaychaymanta waqaychaykunamanta
instrumental waqaychaywan waqaychaykunawan
comitative waqaychaynintin waqaychaykunantin
abessive waqaychayninnaq waqaychaykunannaq
comparative waqaychayhina waqaychaykunahina
causative waqaychayrayku waqaychaykunarayku
benefactive waqaychaypaq waqaychaykunapaq
associative waqaychaypura waqaychaykunapura
distributive waqaychayninka waqaychaykunanka
exclusive waqaychaylla waqaychaykunalla
Possessive forms of waqaychay
ñuqap - first-person singular
ñuqap (my) singular plural
nominative waqaychayniy waqaychayniykuna
accusative waqaychayniyta waqaychayniykunata
dative waqaychayniyman waqaychayniykunaman
genitive waqaychayniypa waqaychayniykunap
locative waqaychayniypi waqaychayniykunapi
terminative waqaychayniykama waqaychayniykunakama
ablative waqaychayniymanta waqaychayniykunamanta
instrumental waqaychayniywan waqaychayniykunawan
comitative waqaychayniynintin waqaychayniykunantin
abessive waqaychayniyninnaq waqaychayniykunannaq
comparative waqaychayniyhina waqaychayniykunahina
causative waqaychayniyrayku waqaychayniykunarayku
benefactive waqaychayniypaq waqaychayniykunapaq
associative waqaychayniypura waqaychayniykunapura
distributive waqaychayniyninka waqaychayniykunanka
exclusive waqaychayniylla waqaychayniykunalla
qampa - second-person singular
qampa (your) singular plural
nominative waqaychayniyki waqaychayniykikuna
accusative waqaychayniykita waqaychayniykikunata
dative waqaychayniykiman waqaychayniykikunaman
genitive waqaychayniykipa waqaychayniykikunap
locative waqaychayniykipi waqaychayniykikunapi
terminative waqaychayniykikama waqaychayniykikunakama
ablative waqaychayniykimanta waqaychayniykikunamanta
instrumental waqaychayniykiwan waqaychayniykikunawan
comitative waqaychayniykintin waqaychayniykikunantin
abessive waqaychayniykinnaq waqaychayniykikunannaq
comparative waqaychayniykihina waqaychayniykikunahina
causative waqaychayniykirayku waqaychayniykikunarayku
benefactive waqaychayniykipaq waqaychayniykikunapaq
associative waqaychayniykipura waqaychayniykikunapura
distributive waqaychayniykinka waqaychayniykikunanka
exclusive waqaychayniykilla waqaychayniykikunalla
paypa - third-person singular
paypa (his/her/its) singular plural
nominative waqaychaynin waqaychayninkuna
accusative waqaychayninta waqaychayninkunata
dative waqaychayninman waqaychayninkunaman
genitive waqaychayninpa waqaychayninkunap
locative waqaychayninpi waqaychayninkunapi
terminative waqaychayninkama waqaychayninkunakama
ablative waqaychayninmanta waqaychayninkunamanta
instrumental waqaychayninwan waqaychayninkunawan
comitative waqaychayninintin waqaychayninkunantin
abessive waqaychayninninnaq waqaychayninkunannaq
comparative waqaychayninhina waqaychayninkunahina
causative waqaychayninrayku waqaychayninkunarayku
benefactive waqaychayninpaq waqaychayninkunapaq
associative waqaychayninpura waqaychayninkunapura
distributive waqaychaynininka waqaychayninkunanka
exclusive waqaychayninlla waqaychayninkunalla
ñuqanchikpa - first-person inclusive plural
ñuqanchikpa (our(incl)) singular plural
nominative waqaychayninchik waqaychayninchikkuna
accusative waqaychayninchikta waqaychayninchikkunata
dative waqaychayninchikman waqaychayninchikkunaman
genitive waqaychayninchikpa waqaychayninchikkunap
locative waqaychayninchikpi waqaychayninchikkunapi
terminative waqaychayninchikkama waqaychayninchikkunakama
ablative waqaychayninchikmanta waqaychayninchikkunamanta
instrumental waqaychayninchikwan waqaychayninchikkunawan
comitative waqaychayninchiknintin waqaychayninchikkunantin
abessive waqaychayninchikninnaq waqaychayninchikkunannaq
comparative waqaychayninchikhina waqaychayninchikkunahina
causative waqaychayninchikrayku waqaychayninchikkunarayku
benefactive waqaychayninchikpaq waqaychayninchikkunapaq
associative waqaychayninchikpura waqaychayninchikkunapura
distributive waqaychayninchikninka waqaychayninchikkunanka
exclusive waqaychayninchiklla waqaychayninchikkunalla
ñuqaykup - first-person exclusive plural
ñuqaykup (our(excl)) singular plural
nominative waqaychayniyku waqaychayniykukuna
accusative waqaychayniykuta waqaychayniykukunata
dative waqaychayniykuman waqaychayniykukunaman
genitive waqaychayniykupa waqaychayniykukunap
locative waqaychayniykupi waqaychayniykukunapi
terminative waqaychayniykukama waqaychayniykukunakama
ablative waqaychayniykumanta waqaychayniykukunamanta
instrumental waqaychayniykuwan waqaychayniykukunawan
comitative waqaychayniykuntin waqaychayniykukunantin
abessive waqaychayniykunnaq waqaychayniykukunannaq
comparative waqaychayniykuhina waqaychayniykukunahina
causative waqaychayniykurayku waqaychayniykukunarayku
benefactive waqaychayniykupaq waqaychayniykukunapaq
associative waqaychayniykupura waqaychayniykukunapura
distributive waqaychayniykunka waqaychayniykukunanka
exclusive waqaychayniykulla waqaychayniykukunalla
qamkunap - second-person plural
qamkunap (your(pl)) singular plural
nominative waqaychayniykichik waqaychayniykichikkuna
accusative waqaychayniykichikta waqaychayniykichikkunata
dative waqaychayniykichikman waqaychayniykichikkunaman
genitive waqaychayniykichikpa waqaychayniykichikkunap
locative waqaychayniykichikpi waqaychayniykichikkunapi
terminative waqaychayniykichikkama waqaychayniykichikkunakama
ablative waqaychayniykichikmanta waqaychayniykichikkunamanta
instrumental waqaychayniykichikwan waqaychayniykichikkunawan
comitative waqaychayniykichiknintin waqaychayniykichikkunantin
abessive waqaychayniykichikninnaq waqaychayniykichikkunannaq
comparative waqaychayniykichikhina waqaychayniykichikkunahina
causative waqaychayniykichikrayku waqaychayniykichikkunarayku
benefactive waqaychayniykichikpaq waqaychayniykichikkunapaq
associative waqaychayniykichikpura waqaychayniykichikkunapura
distributive waqaychayniykichikninka waqaychayniykichikkunanka
exclusive waqaychayniykichiklla waqaychayniykichikkunalla
paykunap - third-person plural
paykunap (their) singular plural
nominative waqaychayninku waqaychayninkukuna
accusative waqaychayninkuta waqaychayninkukunata
dative waqaychayninkuman waqaychayninkukunaman
genitive waqaychayninkupa waqaychayninkukunap
locative waqaychayninkupi waqaychayninkukunapi
terminative waqaychayninkukama waqaychayninkukunakama
ablative waqaychayninkumanta waqaychayninkukunamanta
instrumental waqaychayninkuwan waqaychayninkukunawan
comitative waqaychayninkuntin waqaychayninkukunantin
abessive waqaychayninkunnaq waqaychayninkukunannaq
comparative waqaychayninkuhina waqaychayninkukunahina
causative waqaychayninkurayku waqaychayninkukunarayku
benefactive waqaychayninkupaq waqaychayninkukunapaq
associative waqaychayninkupura waqaychayninkukunapura
distributive waqaychayninkunka waqaychayninkukunanka
exclusive waqaychayninkulla waqaychayninkukunalla

Verb

waqaychay

  1. (transitive) to spare, save, store
  2. (transitive) to guard, secure

Conjugation

Conjugation of waqaychay
infinitive waqaychay
agentive waqaychaq
present participle waqaychaspa
past participle waqaychasqa
future participle waqaychana
singular plural
1st person 2nd person 3rd person 1st person
inclusive
1st person
exclusive
2nd person 3rd person
indicative ñuqa qam pay ñuqanchik ñuqayku qamkuna paykuna
present waqaychani waqaychanki waqaychan waqaychanchik waqaychayku
waqaychaniku1
waqaychankichik waqaychanku
past
(experienced)
waqaycharqani waqaycharqanki waqaycharqan waqaycharqanchik waqaycharqayku
waqaycharqaniku
waqaycharqankichik waqaycharqanku
past
(reported)
waqaychasqani waqaychasqanki waqaychasqan waqaychasqanchik waqaychasqayku
waqaychasqaniku
waqaychasqankichik waqaychasqanku
future waqaychasaq waqaychanki waqaychanqa waqaychasunchik waqaychasaqku waqaychankichik waqaychanqaku
imperative qam pay ñuqanchik qamkuna paykuna
affirmative waqaychay waqaychachun waqaychasun2
waqaychasunchik
waqaychaychik waqaychachunku
negative ama
waqaychaychu
ama
waqaychachunchu
ama waqaychasunchu
ama waqaychasunchikchu
ama
waqaychaychikchu
ama
waqaychachunkuchu

1 The conjugation -niku is only for the Ayacucho-Chanca variety.
2 The form -sun refers to "you and I together", while the form -sunchik refers to "you and I and other people".