wichay

Quechua

Adjective

wichay

  1. upper, high up
  2. inclined upwards
  3. northern

Adverb

wichay

  1. above, up, upwards, uphill
  2. north

Noun

wichay

  1. ascent, incline

Declension

Declension of wichay
singular plural
nominative wichay wichaykuna
accusative wichayta wichaykunata
dative wichayman wichaykunaman
genitive wichaypa wichaykunap
locative wichaypi wichaykunapi
terminative wichaykama wichaykunakama
ablative wichaymanta wichaykunamanta
instrumental wichaywan wichaykunawan
comitative wichaynintin wichaykunantin
abessive wichayninnaq wichaykunannaq
comparative wichayhina wichaykunahina
causative wichayrayku wichaykunarayku
benefactive wichaypaq wichaykunapaq
associative wichaypura wichaykunapura
distributive wichayninka wichaykunanka
exclusive wichaylla wichaykunalla
Possessive forms of wichay
ñuqap - first-person singular
ñuqap (my) singular plural
nominative wichayniy wichayniykuna
accusative wichayniyta wichayniykunata
dative wichayniyman wichayniykunaman
genitive wichayniypa wichayniykunap
locative wichayniypi wichayniykunapi
terminative wichayniykama wichayniykunakama
ablative wichayniymanta wichayniykunamanta
instrumental wichayniywan wichayniykunawan
comitative wichayniynintin wichayniykunantin
abessive wichayniyninnaq wichayniykunannaq
comparative wichayniyhina wichayniykunahina
causative wichayniyrayku wichayniykunarayku
benefactive wichayniypaq wichayniykunapaq
associative wichayniypura wichayniykunapura
distributive wichayniyninka wichayniykunanka
exclusive wichayniylla wichayniykunalla
qampa - second-person singular
qampa (your) singular plural
nominative wichayniyki wichayniykikuna
accusative wichayniykita wichayniykikunata
dative wichayniykiman wichayniykikunaman
genitive wichayniykipa wichayniykikunap
locative wichayniykipi wichayniykikunapi
terminative wichayniykikama wichayniykikunakama
ablative wichayniykimanta wichayniykikunamanta
instrumental wichayniykiwan wichayniykikunawan
comitative wichayniykintin wichayniykikunantin
abessive wichayniykinnaq wichayniykikunannaq
comparative wichayniykihina wichayniykikunahina
causative wichayniykirayku wichayniykikunarayku
benefactive wichayniykipaq wichayniykikunapaq
associative wichayniykipura wichayniykikunapura
distributive wichayniykinka wichayniykikunanka
exclusive wichayniykilla wichayniykikunalla
paypa - third-person singular
paypa (his/her/its) singular plural
nominative wichaynin wichayninkuna
accusative wichayninta wichayninkunata
dative wichayninman wichayninkunaman
genitive wichayninpa wichayninkunap
locative wichayninpi wichayninkunapi
terminative wichayninkama wichayninkunakama
ablative wichayninmanta wichayninkunamanta
instrumental wichayninwan wichayninkunawan
comitative wichayninintin wichayninkunantin
abessive wichayninninnaq wichayninkunannaq
comparative wichayninhina wichayninkunahina
causative wichayninrayku wichayninkunarayku
benefactive wichayninpaq wichayninkunapaq
associative wichayninpura wichayninkunapura
distributive wichaynininka wichayninkunanka
exclusive wichayninlla wichayninkunalla
ñuqanchikpa - first-person inclusive plural
ñuqanchikpa (our(incl)) singular plural
nominative wichayninchik wichayninchikkuna
accusative wichayninchikta wichayninchikkunata
dative wichayninchikman wichayninchikkunaman
genitive wichayninchikpa wichayninchikkunap
locative wichayninchikpi wichayninchikkunapi
terminative wichayninchikkama wichayninchikkunakama
ablative wichayninchikmanta wichayninchikkunamanta
instrumental wichayninchikwan wichayninchikkunawan
comitative wichayninchiknintin wichayninchikkunantin
abessive wichayninchikninnaq wichayninchikkunannaq
comparative wichayninchikhina wichayninchikkunahina
causative wichayninchikrayku wichayninchikkunarayku
benefactive wichayninchikpaq wichayninchikkunapaq
associative wichayninchikpura wichayninchikkunapura
distributive wichayninchikninka wichayninchikkunanka
exclusive wichayninchiklla wichayninchikkunalla
ñuqaykup - first-person exclusive plural
ñuqaykup (our(excl)) singular plural
nominative wichayniyku wichayniykukuna
accusative wichayniykuta wichayniykukunata
dative wichayniykuman wichayniykukunaman
genitive wichayniykupa wichayniykukunap
locative wichayniykupi wichayniykukunapi
terminative wichayniykukama wichayniykukunakama
ablative wichayniykumanta wichayniykukunamanta
instrumental wichayniykuwan wichayniykukunawan
comitative wichayniykuntin wichayniykukunantin
abessive wichayniykunnaq wichayniykukunannaq
comparative wichayniykuhina wichayniykukunahina
causative wichayniykurayku wichayniykukunarayku
benefactive wichayniykupaq wichayniykukunapaq
associative wichayniykupura wichayniykukunapura
distributive wichayniykunka wichayniykukunanka
exclusive wichayniykulla wichayniykukunalla
qamkunap - second-person plural
qamkunap (your(pl)) singular plural
nominative wichayniykichik wichayniykichikkuna
accusative wichayniykichikta wichayniykichikkunata
dative wichayniykichikman wichayniykichikkunaman
genitive wichayniykichikpa wichayniykichikkunap
locative wichayniykichikpi wichayniykichikkunapi
terminative wichayniykichikkama wichayniykichikkunakama
ablative wichayniykichikmanta wichayniykichikkunamanta
instrumental wichayniykichikwan wichayniykichikkunawan
comitative wichayniykichiknintin wichayniykichikkunantin
abessive wichayniykichikninnaq wichayniykichikkunannaq
comparative wichayniykichikhina wichayniykichikkunahina
causative wichayniykichikrayku wichayniykichikkunarayku
benefactive wichayniykichikpaq wichayniykichikkunapaq
associative wichayniykichikpura wichayniykichikkunapura
distributive wichayniykichikninka wichayniykichikkunanka
exclusive wichayniykichiklla wichayniykichikkunalla
paykunap - third-person plural
paykunap (their) singular plural
nominative wichayninku wichayninkukuna
accusative wichayninkuta wichayninkukunata
dative wichayninkuman wichayninkukunaman
genitive wichayninkupa wichayninkukunap
locative wichayninkupi wichayninkukunapi
terminative wichayninkukama wichayninkukunakama
ablative wichayninkumanta wichayninkukunamanta
instrumental wichayninkuwan wichayninkukunawan
comitative wichayninkuntin wichayninkukunantin
abessive wichayninkunnaq wichayninkukunannaq
comparative wichayninkuhina wichayninkukunahina
causative wichayninkurayku wichayninkukunarayku
benefactive wichayninkupaq wichayninkukunapaq
associative wichayninkupura wichayninkukunapura
distributive wichayninkunka wichayninkukunanka
exclusive wichayninkulla wichayninkukunalla

Verb

wichay

  1. (ambitransitive) to ascend, go up, climb

Conjugation

Conjugation of wichay
infinitive wichay
agentive wichaq
present participle wichaspa
past participle wichasqa
future participle wichana
singular plural
1st person 2nd person 3rd person 1st person
inclusive
1st person
exclusive
2nd person 3rd person
indicative ñuqa qam pay ñuqanchik ñuqayku qamkuna paykuna
present wichani wichanki wichan wichanchik wichayku
wichaniku1
wichankichik wichanku
past
(experienced)
wicharqani wicharqanki wicharqan wicharqanchik wicharqayku
wicharqaniku
wicharqankichik wicharqanku
past
(reported)
wichasqani wichasqanki wichasqan wichasqanchik wichasqayku
wichasqaniku
wichasqankichik wichasqanku
future wichasaq wichanki wichanqa wichasunchik wichasaqku wichankichik wichanqaku
imperative qam pay ñuqanchik qamkuna paykuna
affirmative wichay wichachun wichasun2
wichasunchik
wichaychik wichachunku
negative ama
wichaychu
ama
wichachunchu
ama wichasunchu
ama wichasunchikchu
ama
wichaychikchu
ama
wichachunkuchu

1 The conjugation -niku is only for the Ayacucho-Chanca variety.
2 The form -sun refers to "you and I together", while the form -sunchik refers to "you and I and other people".