δαγκώνω
See also: δαγκάνω
Greek
Alternative forms
- δαγκάνω (dagkáno) (more rare, colloquial)
Etymology
Inherited from Koine Greek δαγκάνω (dankánō) with metaplasm after -ώνω (-óno) verbs.[1] From the root of δάκνω (dáknō), from Proto-Indo-European *denḱ-.
Or [2] from Byzantine Greek δακώνω (dakṓnō), based on the ancient aorist ἔδακον (édakon), with the voicing of [k] influenced by Hellenistic Koine δαγκάνω.
Also see Etymology of δαγκάνω.
Pronunciation
- IPA(key): /ðaŋˈɡo.no/
- Hyphenation: δα‧γκώ‧νω
Verb
δαγκώνω • (dagkóno) (past δάγκωσα, passive δαγκώνομαι, p‑past δαγκώθηκα, ppp δαγκωμένος)
- (transitive, intransitive) to bite
- Δαγκώνω το μήλο.
- Dagkóno to mílo.
- I bite the apple.
- Το ποντίκι δάγκωσε το τυρί.
- To pontíki dágkose to tyrí.
- The mouse bit the cheese.
- Προσοχή! Ο σκύλος δαγκώνει!
- Prosochí! O skýlos dagkónei!
- Beware! The dog bites!
- Το παιδί δαγκώνει τα νύχια του.
- To paidí dagkónei ta nýchia tou.
- The child bites his/her nails.
- (figuratively) to be vindictive
- Είναι ευέξαπτος, κι αν τον προσβάλλεις, δαγκώνει.
- Eínai evéxaptos, ki an ton prosválleis, dagkónei.
- He is quick-tempered, and if you insult him, he bites.
- (in passive voice, middle disposition) mainly δαγκώθηκα (past), and rarely δαγκώνομαι (present) to bite oneself
- contain, hold inside, avoid expressing oneself
- Δαγκώθηκα για να μην κλάψω.
- Dagkóthika gia na min klápso.
- I bit [my lips] myself, not to cry.
- Δαγκώθηκα για να μην τον βρίσω μπροστά σε τόσο κόσμο.
- Dagkóthika gia na min ton vríso brostá se tóso kósmo.
- I bit [my lips] myself, not to tell him off in front of everyone.
- reacting to a gaffe, a blooper, or to bad, unexpected news
- Δαγκώθηκα όταν ρώτησα την ηλικία της. Τι γκάφα ήταν αυτή!
- Dagkóthika ótan rótisa tin ilikía tis. Ti gkáfa ítan aftí!
- I bit [my lips] myself, when I asked what her age was. What a gaffe!
- contain, hold inside, avoid expressing oneself
Conjugation
δαγκώνω δαγκώνομαι
| Active voice ➤ | Passive voice ➤ | |||
| Indicative mood ➤ | Imperfective aspect ➤ | Perfective aspect ➤ | Imperfective aspect | Perfective aspect |
| Non-past tenses ➤ | Present ➤ | Dependent ➤ | Present | Dependent |
| 1 sg | (δαγκάνω →) | δαγκώσω | δαγκώνομαι | δαγκωθώ |
| 2 sg | δαγκώνεις | δαγκώσεις | δαγκώνεσαι | δαγκωθείς |
| 3 sg | δαγκώνει | δαγκώσει | δαγκώνεται | δαγκωθεί |
| 1 pl | δαγκώνουμε, [‑ομε] | δαγκώσουμε, [‑ομε] | δαγκωνόμαστε | δαγκωθούμε |
| 2 pl | δαγκώνετε | δαγκώσετε | δαγκώνεστε, δαγκωνόσαστε | δαγκωθείτε |
| 3 pl | δαγκώνουν(ε) | δαγκώσουν(ε) | δαγκώνονται | δαγκωθούν(ε) |
| Past tenses ➤ | Imperfect ➤ | Simple past ➤ | Imperfect | Simple past |
| 1 sg | δάγκωνα | δάγκωσα | δαγκωνόμουν(α) | δαγκώθηκα |
| 2 sg | δάγκωνες | δάγκωσες | δαγκωνόσουν(α) | δαγκώθηκες |
| 3 sg | δάγκωνε | δάγκωσε | δαγκωνόταν(ε) | δαγκώθηκε |
| 1 pl | δαγκώναμε | δαγκώσαμε | δαγκωνόμασταν, (‑όμαστε) | δαγκωθήκαμε |
| 2 pl | δαγκώνατε | δαγκώσατε | δαγκωνόσασταν, (‑όσαστε) | δαγκωθήκατε |
| 3 pl | δάγκωναν, δαγκώναν(ε) | δάγκωσαν, δαγκώσαν(ε) | δαγκώνονταν, (δαγκωνόντουσαν) | δαγκώθηκαν, δαγκωθήκαν(ε) |
| Future tenses ➤ | Continuous ➤ | Simple ➤ | Continuous | Simple |
| 1 sg | θα ➤ | θα δαγκώσω ➤ | θα δαγκώνομαι ➤ | θα δαγκωθώ ➤ |
| 2,3 sg, 1,2,3 pl | θα δαγκώνεις, … | θα δαγκώσεις, … | θα δαγκώνεσαι, … | θα δαγκωθείς, … |
| Perfect aspect ➤ | Perfect aspect | |||
| Present perfect ➤ | έχω, έχεις, … δαγκώσει έχω, έχεις, … δαγκωμένο, ‑η, ‑ο ➤ |
έχω, έχεις, … δαγκωθεί είμαι, είσαι, … δαγκωμένος, ‑η, ‑ο ➤ | ||
| Past perfect ➤ | είχα, είχες, … δαγκώσει είχα, είχες, … δαγκωμένο, ‑η, ‑ο |
είχα, είχες, … δαγκωθεί ήμουν, ήσουν, … δαγκωμένος, ‑η, ‑ο | ||
| Future perfect ➤ | θα έχω, θα έχεις, … δαγκώσει θα έχω, θα έχεις, … δαγκωμένο, ‑η, ‑ο |
θα έχω, θα έχεις, … δαγκωθεί θα είμαι, θα είσαι, … δαγκωμένος, ‑η, ‑ο | ||
| Subjunctive mood ➤ | Formed using present, dependent (for simple past) or present perfect from above with a particle (να, ας). | |||
| Imperative mood ➤ | Imperfective aspect | Perfective aspect | Imperfective aspect | Perfective aspect |
| 2 sg | δάγκωνε | δάγκωσε | — | δαγκώσου |
| 2 pl | δαγκώνετε | δαγκώστε | δαγκώνεστε | δαγκωθείτε |
| Other forms | Active voice | Passive voice | ||
| Present participle➤ | δαγκώνοντας ➤ | — | ||
| Perfect participle➤ | έχοντας δαγκώσει ➤ | δαγκωμένος, ‑η, ‑ο ➤ | ||
| Nonfinite form➤ | δαγκώσει | δαγκωθεί | ||
| Notes Appendix:Greek verbs |
• δαγκάνω (dagkáno) (colloquial) • (…) optional or informal. […] rare. {…} learned, archaic. • Multiple forms are shown in order of reducing frequency. • Periphrastic imperative forms may be produced using the subjunctive. | |||
Synonyms
- τσιμπάω (tsimpáo, “sting, prick”) (for sense: bite of insects)
Related terms
With stem δαγκω- only
- αδάγκωτος (adágkotos, “not bitten”)
- δαγκωμένος (dagkoménos, “bitten”, participle)
- δαγκωτά (dagkotá, “with bites; interwinding assemblage of bricks or blocks”, adverb)
- δαγκωτός (dagkotós, “to be bitten”)
- δαγκάνα f (dagkána, “claw, pincers (of a crab)”)
- δαγκανάρι n (dagkanári, “claw, pincer (of a crab); pincers (the instrument)”) (vernacular)
- δαγκανίτσα n (dagkanítsa, “small bite”) (diminutive of δαγκανιά)
- δαγκάω (dagkáo, “I bite”) (vernacular form of δαγκάνω)
With both stems δαγκω- & δαγκα-
- δάγκωμα n (dágkoma, “a bite”), δάγκαμα n (dágkama)
- δαγκωματιά f (dagkomatiá, “a bite, mouthfull”), δαγκαματιά f (dagkamatiá)
- δαγκωνιά f (dagkoniá, “a bite”), δαγκανιά f (dagkaniá)
- δαγκωνιάρης (dagkoniáris, “one who bites a lot”) ~ δαγκανιάρης (dagkaniáris)
- δαγκωνιάρικος (dagkoniárikos) ~ δαγκανιάρικος (dagkaniárikos)
- δαγκωσιά f (dagkosiá, “a bite”), δαγκασιά f (dagkasiá)
Derived expressions with δαγκώνω only
- δαγκώνω τη λαμαρίνα (dagkóno ti lamarína, “to fall madly in love”) (idiomatic, colloquial)
- σκύλος που γαυγίζει δεν δαγκώνει (skýlos pou gavgízei den dagkónei, “a barking dog never bites”, proverb)
Derived expressions with δαγκάνω only
- σαν κρυφόσκυλο δαγκάνει (san kryfóskylo dagkánei, “treacherous, insidious”, proverb, literally “he bites like a hidden dog”) (Demotic)
- σκυλί π’ αλυχτάει δε δαγκάνει (skylí p’ alychtáei de dagkánei, “a barking dog never bites”, proverb) (Demotic)
- χέρι που δεν μπορείς να δαγκάσεις, φίλα το (chéri pou den boreís na dagkáseis, fíla to, proverb, literally “kiss the hand you cannot bite”)
Derived expressions with either δαγκώνω or δαγκάνω
- δαγκώνω τα σίδερα (dagkóno ta sídera) ~ δαγκάνω τα σίδερα (dagkáno ta sídera, “to be furious”, literally “to bite iron”) (idiomatic)
- δαγκώνω τα χείλια (dagkóno ta cheília) ~ δαγκάνω τα χείλια (dagkáno ta cheília, “to avoid expressing oneself”, literally “to bite [one's] lips”) (idiomatic)
- δάγκωσε τη γλώσσα σου (dágkose ti glóssa sou) ~ δάγκασε τη γλώσσα σου (dágkase ti glóssa sou), (with elision) δάγκωσ’ τη γλώσσα σου (dágkos’ ti glóssa sou) ~ δάγκασ’ τη γλώσσα σου (dágkas’ ti glóssa sou, “do not jinx”, literally “bite your tongue!”) (idiomatic)
References
- ^ δαγκώνω, in Λεξικό της κοινής νεοελληνικής [Dictionary of Standard Modern Greek], Triantafyllidis Foundation, 1998 at the Centre for the Greek language
- ^ δαγκώνω - Babiniotis, Georgios (2010) Ετυμολογικό λεξικό της νέας ελληνικής γλώσσας Etymologikó lexikó tis néas ellinikís glóssas [Etymological Dictionary of Modern Greek language] (in Greek), Athens: Lexicology Centre