анёл

Inherited from Old Ruthenian аньелъ (anʹjel), from Old Polish anjoł, from Old Czech anjel, from Medieval Latin angelus, from Ancient Greek ἄγγελος (ángelos).

• IPA^(key): [aˈnʲoɫ]

• Audio:

  (file)

анёл • (anjól) m pers (genitive анёла, nominative plural анёлы, genitive plural анёлаў, relational adjective анёльскі)

1. (religion) angel (divine entity, often depicted in art as a youthful winged figure)
   • 1931 [1921], Jaroslav Hašek, translated by Міхась Зарэцкі, У тыле (Прыгоды ўдалага ваякі Швэйка; 1), Minsk: ДВБ, translation of Osudy dobrého vojáka Švejka za světové války (in Czech), page 122:

     Хоць гэтаму сьвятому ніхто нічога дрэннага не рабіў, а наадварот — з абодвух бакоў у яго стаялі два крыластыя стварэньні, што меліся выяўляць анёлаў, [...]

     Xocʹ hetamu sʹvjatómu nixtó ničóha drennaha nje rabiŭ, a naadvarót — z abódvux bakóŭ u jahó stajali dva krylastyja stvarenʹni, što mjelisja vyjaŭljacʹ anjólaŭ, [...]

     [original: Tomu svatému nikdo nic nedělal. Naopak, měl po obou stranách dva křídlaté tvory, kteří měli znázorňovat anděly.]

     Though nobody was doing anything bad to this saint, on the contrary, he had two winged creatures standing on both sides of him, which were supposed to represent angels.

   • 1934 [1820], Walter Scott, translated by Іван Гарбуз, Айвенго, Minsk: ДВБ, translation of Ivanhoe, page 257:

     — Кроў іх, — сказаў гросмайстар, — будзе жаданай і прыемнай афярай угоднікам і анёлам.

     — Kroŭ ix, — skazaŭ hrósmajstar, — budzje žadanaj i pryjemnaj afjaraj uhódnikam i anjólam.

     [original: "The blood of these accursed dogs," said the Grand Master, "shall be a sweet and acceptable offering to the saints and angels whom they despise and blaspheme;]

     "Their blood," said the Grand Master, "shall be a desirable and pleasant offering to the saints and angels.

2. angel (a person having the qualities attributed to angels, such as purity or selflessness)
   • 1938 [1848], Charles Dickens, anonymous translator, Домбі і сын, Minsk: ДВБ, translation of Dombey and Son, page 150:

     Поль не заўважыў, каб той быў асабліва шчаслівым або праяўляў што-небудзь, апрача панурасці і слабай зацікаўленасці сваім заняткам; але з той прычыны, што Поль чуў, як лэдзі Скетлс сказала місіс Блімбер, якая адбівала такт веерам, што яе любаму хлопчыку вельмі спадабаўся гэты анёл міс Домбі, то, як відаць, Скетлс малодшы быў у стане вялікага шчасця, зусім не выяўляючы гэтага.

     Polʹ nje zaŭvažyŭ, kab toj byŭ asabliva ščaslivym abó prajaŭljaŭ štó-njebudzʹ, aprača panurasci i slabaj zacikaŭljenasci svaim zanjatkam; alje z toj pryčyny, što Polʹ čuŭ, jak ledzi Skjetls skazala misis Blimbjer, jakaja adbivala takt vjejeram, što jaje ljubamu xlópčyku vjelʹmi spadabaŭsja hety anjól mis Dómbi, to, jak vidacʹ, Skjetls malódšy byŭ u stanje vjalikaha ščascja, zusim nje vyjaŭljajučy hetaha.

     [original: He did not appear to Paul to be particularly happy, or particularly anything but sulky, or to care much what he was about; but as Paul heard Lady Skettles say to Mrs Blimber, while she beat time with her fan, that her dear boy was evidently smitten to death by that angel of a child, Miss Dombey, it would seem that Skettles Junior was in a state of bliss, without showing it.]

• Zhurawski, A. I., editor (1982), “аньелъ”, in Гістарычны слоўнік беларускай мовы [Historical Dictionary of the Belarusian Language] (in Belarusian), numbers 1 (а – биенье), Minsk: Navuka i tekhnika, page 124
• “анёл”, in Skarnik's Belarusian dictionary (in Belarusian), based on Kandrat Krapiva's Explanatory Dictionary of the Belarusian Language (1977-1984)
• “анёл” in Belarusian–Russian dictionaries and Belarusian dictionaries at slounik.org