меркаваць

Inherited from Old Ruthenian мѣрковати (měrkovati).

• IPA^(key): [mʲerkaˈvat͡sʲ]

• Audio:

  (file)

меркава́ць • (mjerkavácʹ) impf (perfective памеркава́ць)

1. to brainstorm, to ponder

   Synonym: разважа́ць (razvažácʹ)

   • 1929, Міхась Зарэцкі, “Крывічы”, in Полымя, number 4, Minsk, page 22:

     Заўсёды ў іх былі нейкія свае клопаты — нешта яны меркавалі, абгаварвалі нейкія пляны, бегалі па ўстановах, здабывалі сродкі.

     Zaŭsjódy ŭ ix byli njejkija svaje klópaty — nješta jany mjerkavali, abhavarvali njejkija pljany, bjehali pa ŭstanóvax, zdabyvali sródki.

     They always had their own concerns—they were brainstorming something, discussing some plans, running around institutions to secure funds.

   • 1971, Пятрусь Броўка, Калі зліваюцца рэкі, Minsk: Беларусь, page 212:

     Сяброўкі яшчэ доўга меркавалі аб тым, як здзейсніць свае намеры.

     Sjabróŭki jašče dóŭha mjerkavali ab tym, jak zdzjejsnicʹ svaje namjery.

     The friends kept discussing for a long time how to achieve their goals.

2. to assume, to conjecture, to guess, to speculate, to suppose, to hypothesize (to make or hold assumptions based on incomplete data or evidence)
   • 1938 [1848], Charles Dickens, anonymous translator, Домбі і сын, Minsk: ДВБ, translation of Dombey and Son, page 467:

     Фларэнс страціла прытомнасць на лесвіцы, і, як яна меркавала, тут яе знайшла місіс Піпчын. Яна ведала толькі, што апамяталася ў сябе на пасцелі, а вакол яе стаялі місіс Піпчын і служанкі.

     Flarens stracila prytómnascʹ na ljesvicy, i, jak jana mjerkavala, tut jaje znajšla misis Pipčyn. Jana vjedala tólʹki, što apamjatalasja ŭ sjabje na pascjeli, a vakól jaje stajali misis Pipčyn i služanki.

     [original: Florence dropped upon the stairs in a swoon; and was found there by Mrs. Pipchin, she supposed. She knew nothing more, until she found herself lying on her own bed, with Mrs. Pipchin and some servants standing round her.]

3. to plan, to intend, to have in mind

   Synonym: планава́ць (planavácʹ)

   • 1938 [1883], Robert Louis Stevenson, anonymous translator, Востраў скарбаў, Minsk: ДВБ, translation of Treasure Island, page 56:

     Нарэшце, мы прышлі ў гасцініцу. Сквайр і доктар Лівсі пілі піва, закусваючы падсмажанымі кавалачкамі белага хлеба. Яны меркавалі пайсці на шкуну — паглядзець, як яе прырыхтоўваюць.

     Narešcje, my pryšli ŭ hascinicu. Skvajr i dóktar Livsi pili piva, zakusvajučy padsmažanymi kavalačkami bjelaha xljeba. Jany mjerkavali pajsci na škunu — pahljadzjecʹ, jak jaje pryryxtóŭvajucʹ.

     [original: When we got to the inn, the squire and Dr. Livesey were seated together, finishing a quart of ale with a toast in it, before they should go aboard the schooner on a visit of inspection.]

     Finally, we arrived at the inn. The squire and Dr. Livesey were drinking beer, snacking on toasted pieces of white bread. They were planning to go aboard the schooner to see how it was being prepared.

4. to estimate, to gauge, to reckon
   • 1938 [1848], Charles Dickens, anonymous translator, Домбі і сын, Minsk: ДВБ, translation of Dombey and Son, page 361:

     Сярод іх — маладая шасцідзесяцігадовая лэдзі, надзвычай лёгка апранутая, калі меркаваць па яе спіне і плячах, і якая гаварыла з прыемным сюсюканнем; павекі яе патрабавалі вялікіх ад яе намаганняў, каб не апускацца, а манеры вызначаліся той неапісальнай чароўнасцю, якую так часта звязваюць з лёгкадумным юнацтвам.

     Sjaród ix — maladaja šascidzjesjacihadóvaja ledzi, nadzvyčaj ljóhka apranutaja, kali mjerkavacʹ pa jaje spinje i pljačax, i jakaja havaryla z pryjemnym sjusjukannjem; pavjeki jaje patrabavali vjalikix ad jaje namahannjaŭ, kab nje apuskacca, a manjery vyznačalisja toj njeapisalʹnaj čaróŭnascju, jakuju tak časta zvjazvajucʹ z ljóhkadumnym junactvam.

     [original: Among these, a young lady of sixty-five, remarkably coolly dressed as to her back and shoulders, who spoke with an engaging lisp, and whose eyelids wouldn’t keep up well, without a great deal of trouble on her part, and whose manners had that indefinable charm which so frequently attaches to the giddiness of youth.]

     Among these, a young lady of sixty, remarkably coolly dressed, judging by her back and shoulders, who spoke with an engaging lisp, and whose eyelids wouldn’t keep up well, without a great deal of trouble on her part, and whose manners had that indefinable charm which so frequently attaches to the giddiness of youth.

• Bulyka, A. M., editor (1998), “мерковати”, in Гістарычны слоўнік беларускай мовы [Historical Dictionary of the Belarusian Language] (in Belarusian), numbers 17 (лесничий – местский), Minsk: Belaruskaia navuka, →ISBN, page 348
• “меркаваць” in Belarusian–Russian dictionaries and Belarusian dictionaries at slounik.org
• "меркаваць" in Kandrat Krapiva's Explanatory Dictionary of the Belarusian Language (1977-1984) at Verbum