төрөлүү

Kyrgyz

Etymology

From *törü, compare Southern Altai тӧрӧл (töröl, “birth”), Turkish türe-.

Verb

төрөлүү • (törölüü) (Arabic spelling تۅرۅلۉۉ)

to be born

Conjugation

Conjugation of *төрөлүү* (consonant-final)
			singular				plural
infinitive			төрөлүү törölüü
negative infinitive			төрөлбөө törölböö
participle	past		төрөлгөн törölgön
	negative past		төрөлбөгөн törölbögön
	future		төрөлөр törölör
	negative future		төрөлбөс törölbös
	present perfective		төрөлүп törölüp
	present imperfective		төрөлө törölö
	negative present		төрөлбөй törölböy

			1^st person	2^nd person		3^rd person	1^st person	2^nd person		3^rd person
			1^st person	informal	formal	3^rd person	1^st person	informal	formal	3^rd person
			(мен)	(сен)	(сиз)	(ал)	(биз)	(силер)	(сиздер)	(алар)
past	recent	positive	төрөлдүм töröldüm	төрөлдүң töröldüŋ	төрөлдүңүз töröldüŋüz	төрөлдү töröldü	төрөлдүк töröldük	төрөлдүңөр töröldüŋör	төрөлдүңүздөр töröldüŋüzdör	төрөлүштү, төрөлдү¹ törölüştü, töröldü¹
	recent	negative	төрөлгөн жокмун, төрөлбөдүм² törölgön jokmun, törölbödüm²	төрөлгөн жоксуң, төрөлбөдүң² törölgön joksuŋ, törölbödüŋ²	төрөлгөн жоксуз, төрөлбөдүңүз² törölgön joksuz, törölbödüŋüz²	төрөлгөн жок, төрөлбөдү² törölgön jok, törölbödü²	төрөлгөн жокпуз, төрөлбөдүк² törölgön jokpuz, törölbödük²	төрөлгөн жоксуңар, төрөлбөдүңөр² törölgön joksuŋar, törölbödüŋör²	төрөлгөн жоксуздар, төрөлбөдүңүздөр² törölgön joksuzdar, törölbödüŋüzdör²	төрөлүшкөн жок, төрөлгөн жок¹, төрөлүшпөдү², төрөлбөдү^1,2 törölüşkön jok, törölgön jok¹, törölüşpödü², törölbödü^1,2
	remote/general	positive	төрөлгөнмүн, төрөлгөм¹ törölgönmün, törölgöm¹	төрөлгөнсүң törölgönsüŋ	төрөлгөнсүз törölgönsüz	төрөлгөн törölgön	төрөлгөнбүз törölgönbüz	төрөлгөнсүңөр törölgönsüŋör	төрөлгөнсүздөр törölgönsüzdör	төрөлүшкөн, төрөлгөн¹ törölüşkön, törölgön¹
	remote/general	negative	төрөлгөн эмесмин törölgön emesmin	төрөлгөн эмессиң törölgön emessiŋ	төрөлгөн эмессиз törölgön emessiz	төрөлгөн эмес törölgön emes	төрөлгөн эмеспиз törölgön emespiz	төрөлгөн эмессиңер törölgön emessiŋer	төрөлгөн эмессиздер törölgön emessizder	төрөлүшкөн эмес, төрөлгөн эмес¹ törölüşkön emes, törölgön emes¹
	distant remote/general	positive	төрөлгөн элем törölgön elem	төрөлгөн элең törölgön eleŋ	төрөлгөн элеңиз törölgön eleŋiz	төрөлгөн эле törölgön ele	төрөлгөн элек törölgön elek	төрөлгөн элеңер törölgön eleŋer	төрөлгөн элеңиздер törölgön eleŋizder	төрөлүшкөн эле, төрөлгөн эле¹ törölüşkön ele, törölgön ele¹
	distant remote/general	negative	төрөлгөн эмес элем törölgön emes elem	төрөлгөн эмес элең törölgön emes eleŋ	төрөлгөн эмес элеңиз törölgön emes eleŋiz	төрөлгөн эмес эле törölgön emes ele	төрөлгөн эмес элек törölgön emes elek	төрөлгөн эмес элеңер törölgön emes eleŋer	төрөлгөн эмес элеңиздер törölgön emes eleŋizder	төрөлүшкөн эмес эле, төрөлгөн эмес эле¹ törölüşkön emes ele, törölgön emes ele¹
	indirect/unwitnessed recent	positive	төрөлүптүрмүн, төрөлүпмүн² törölüptürmün, törölüpmün²	төрөлүптүрсүң, төрөлүпсүң² törölüptürsüŋ, törölüpsüŋ²	төрөлүптүрсүз, төрөлүпсүз² törölüptürsüz, törölüpsüz²	төрөлүптүр törölüptür	төрөлүптүрбүз, төрөлүппүз² törölüptürbüz, törölüppüz²	төрөлүптүрсүңөр, төрөлүпсүңөр² törölüptürsüŋör, törölüpsüŋör²	төрөлүптүрсүздөр, төрөлүпсүздөр² törölüptürsüzdör, törölüpsüzdör²	төрөлүшүптүр, төрөлүптүр¹ törölüşüptür, törölüptür¹
	indirect/unwitnessed recent	negative	төрөлбөптүрмүн, төрөлбөпмүн törölböptürmün, törölböpmün	төрөлбөптүрсүң, төрөлбөпсүң törölböptürsüŋ, törölböpsüŋ	төрөлбөптүрсүз, төрөлбөпсүз törölböptürsüz, törölböpsüz	төрөлбөптүр törölböptür	төрөлбөптүрбүз, төрөлбөппүз törölböptürbüz, törölböppüz	төрөлбөптүрсүңөр, төрөлбөпсүңөр törölböptürsüŋör, törölböpsüŋör	төрөлбөптүрсүздөр, төрөлбөпсүздөр törölböptürsüzdör, törölböpsüzdör	төрөлүшпөптүр, төрөлбөптүр¹ törölüşpöptür, törölböptür¹
	habitual	positive	төрөлчүмүн törölcümün	төрөлчүсүң törölcüsüŋ	төрөлчүсүз törölcüsüz	төрөлчү törölcü	төрөлчүбүз törölcübüz	төрөлчүсүңөр törölcüsüŋör	төрөлчүсүздөр törölcüsüzdör	төрөлүшчү, төрөлчү¹ törölüşcü, törölcü¹
	habitual	negative	төрөлчү эмесмин törölcü emesmin	төрөлчү эмессиң törölcü emessiŋ	төрөлчү эмессиз törölcü emessiz	төрөлчү эмес törölcü emes	төрөлчү эмеспиз törölcü emespiz	төрөлчү эмессиңер törölcü emessiŋer	төрөлчү эмессиздер törölcü emessizder	төрөлүшчү эмес, төрөлчү эмес¹ törölüşcü emes, törölcü emes¹
	remote habitual	positive	төрөлчү элем törölcü elem	төрөлчү элең törölcü eleŋ	төрөлчү элеңиз törölcü eleŋiz	төрөлчү эле törölcü ele	төрөлчү элек törölcü elek	төрөлчү элеңер törölcü eleŋer	төрөлчү элеңиздер törölcü eleŋizder	төрөлүшчү эле, төрөлчү эле¹ törölüşcü ele, törölcü ele¹
	remote habitual	negative	төрөлчү эле эмесмин törölcü ele emesmin	төрөлчү эле эмессиң törölcü ele emessiŋ	төрөлчү эле эмессиз törölcü ele emessiz	төрөлчү эле эмес törölcü ele emes	төрөлчү эле эмеспиз törölcü ele emespiz	төрөлчү эле эмессиңер törölcü ele emessiŋer	төрөлчү эле эмессиздер törölcü ele emessizder	төрөлүшчү эле эмес, төрөлчү эле эмес¹ törölüşcü ele emes, törölcü ele emes¹
	past unaccomplished		төрөлө элекмин törölö elekmin	төрөлө элексиң törölö eleksiŋ	төрөлө элексиз törölö eleksiz	төрөлө элек törölö elek	төрөлө элекпиз törölö elekpiz	төрөлө элексиңер törölö eleksiŋer	төрөлө элексиздер törölö eleksizder	төрөлүшө элек, төрөлө элек¹ törölüşö elek, törölö elek¹
non-past	aorist	positive	төрөлөмүн, төрөлөм¹ törölömün, törölöm¹	төрөлөсүң törölösüŋ	төрөлөсүз törölösüz	төрөлөт törölöt	төрөлөбүз törölöbüz	төрөлөсүңөр törölösüŋör	төрөлөсүздөр törölösüzdör	төрөлүшөт, төрөлөт¹ törölüşöt, törölöt¹
	aorist	negative	төрөлбөймүн, төрөлбөйм¹ törölböymün, törölböym¹	төрөлбөйсүң törölböysüŋ	төрөлбөйсүз törölböysüz	төрөлбөйт törölböyt	төрөлбөйбүз törölböybüz	төрөлбөйсүңөр törölböysüŋör	төрөлбөйсүздөр törölböysüzdör	төрөлүшпөйт, төрөлбөйт¹ törölüşpöyt, törölböyt¹
	future uncertain	positive	төрөлөрмүн törölörmün	төрөлөрсүң törölörsüŋ	төрөлөрсүз törölörsüz	төрөлөр törölör	төрөлөрбүз törölörbüz	төрөлөрсүңөр törölörsüŋör	төрөлөрсүздөр törölörsüzdör	төрөлүшөр, төрөлөр¹ törölüşör, törölör¹
	future uncertain	negative	төрөлбөсмүн törölbösmün	төрөлбөссүң törölbössüŋ	төрөлбөссүз törölbössüz	төрөлбөс törölbös	төрөлбөспүз törölböspüz	төрөлбөссүңөр törölbössüŋör	төрөлбөссүздөр törölbössüzdör	төрөлүшпөс, төрөлбөс¹ törölüşpös, törölbös¹
imperative/hortative		positive	төрөлөйүн törölöyün	төрөл, төрөлгүн³ töröl, törölgün³	төрөлөңүз törölöŋüz	төрөлсүн törölsün	төрөлөлү, төрөлөлүк törölölü, törölölük	төрөлгүлө törölgülö	төрөлөңүздөр törölöŋüzdör	төрөлүшсүн, төрөлсүн¹ törölüşsün, törölsün¹
imperative/hortative		negative	төрөлбөйүн törölböyün	төрөлбө, төрөлбөгүн³ törölbö, törölbögün³	төрөлбөңүз törölböŋüz	төрөлбөсүн törölbösün	төрөлбөйлү, төрөлбөйлүк törölböylü, törölböylük	төрөлбөгүлө törölbögülö	төрөлбөңүздөр törölböŋüzdör	төрөлүшпөсүн, төрөлбөсүн¹ törölüşpösün, törölbösün¹
conditional	would type 1	positive	төрөлөр элем törölör elem	төрөлөр элең törölör eleŋ	төрөлөр элеңиз törölör eleŋiz	төрөлөр эле törölör ele	төрөлөр элек törölör elek	төрөлөр элеңер törölör eleŋer	төрөлөр элеңиздер törölör eleŋizder	төрөлүшөр эле, төрөлөр эле¹ törölüşör ele, törölör ele¹
	would type 1	negative	төрөлбөс элем törölbös elem	төрөлбөс элең törölbös eleŋ	төрөлбөс элеңиз törölbös eleŋiz	төрөлбөс эле törölbös ele	төрөлбөс элек törölbös elek	төрөлбөс элеңер törölbös eleŋer	төрөлбөс элеңиздер törölbös eleŋizder	төрөлүшпөс эле, төрөлбөс эле¹ törölüşpös ele, törölbös ele¹
	would type 2	positive	төрөлөт элем törölöt elem	төрөлөт элең törölöt eleŋ	төрөлөт элеңиз törölöt eleŋiz	төрөлөт эле törölöt ele	төрөлөт элек törölöt elek	төрөлөт элеңер törölöt eleŋer	төрөлөт элеңиздер törölöt eleŋizder	төрөлүшөт эле, төрөлөт эле¹ törölüşöt ele, törölöt ele¹
	would type 2	negative	төрөлбөйт элем törölböyt elem	төрөлбөйт элең törölböyt eleŋ	төрөлбөйт элеңиз törölböyt eleŋiz	төрөлбөйт эле törölböyt ele	төрөлбөйт элек törölböyt elek	төрөлбөйт элеңер törölböyt eleŋer	төрөлбөйт элеңиздер törölböyt eleŋizder	төрөлүшпөйт эле, төрөлбөйт эле¹ törölüşpöyt ele, törölböyt ele¹
	counterfactual	positive	төрөлмөкмүн törölmökmün	төрөлмөксүң törölmöksüŋ	төрөлмөксүз törölmöksüz	төрөлмөк törölmök	төрөлмөкпүз törölmökpüz	төрөлмөксүңөр törölmöksüŋör	төрөлмөксүздөр törölmöksüzdör	төрөлүшмөк, төрөлмөк¹ törölüşmök, törölmök¹
	counterfactual	negative	төрөлмөк эмесмин törölmök emesmin	төрөлмөк эмессиң törölmök emessiŋ	төрөлмөк эмессиз törölmök emessiz	төрөлмөк эмес törölmök emes	төрөлмөк эмеспиз törölmök emespiz	төрөлмөк эмессиңер törölmök emessiŋer	төрөлмөк эмессиздер törölmök emessizder	төрөлүшмөк эмес, төрөлмөк эмес¹ törölüşmök emes, törölmök emes¹
	if	positive	төрөлсөм törölsöm	төрөлсөң törölsöŋ	төрөлсөңүз törölsöŋüz	төрөлсө törölsö	төрөлсөк törölsök	төрөлсөңөр törölsöŋör	төрөлсөңүздөр törölsöŋüzdör	төрөлүшсө, төрөлсө¹ törölüşsö, törölsö¹
	if	negative	төрөлбөсөм törölbösöm	төрөлбөсөң törölbösöŋ	төрөлбөсөңүз törölbösöŋüz	төрөлбөсө törölbösö	төрөлбөсөк törölbösök	төрөлбөсөңөр törölbösöŋör	төрөлбөсөңүздөр törölbösöŋüzdör	төрөлүшпөсө, төрөлбөсө¹ törölüşpösö, törölbösö¹

¹More colloquial.
²Nonstandard.
³More polite.

References

Yudakhin, K. K. (2019) “төрөлүү”, in Кыргызча-орусча сөздүк [Kyrgyz-Russian Dictionary]‎^[1] (in Kyrgyz), Bishkek, →ISBN, page 851