türemek

Turkish

Etymology

From Ottoman Turkish توره‌‌‌مك (türemek, “to start into existence, increase and multiply”), from Old Anatolian Turkish دورومك (dörümäk, dürümäk), دوریمك (döremäk, dörimäk, “to be born, come into existence”), from Proto-Turkic *törü- (“to be born, originate”),[1] ultimately from Proto-Turkic *töŕ (“foundation, root; origin, ancestors”)[2][3] and related to Yakut төрүт (törüt, “origin”).

Cognates

Cognate with Old Turkic 𐱅𐰇𐰼𐰇𐰢 (törümiş, “have been created”), Old Uyghur [script needed] (törü-, “to come into existence, to appear”), Karakhanid [script needed] (törǖmēk, “to come into existence, to be created”), Azerbaijani törəmək (“to come into being, to be generated”), Khakas тӧрирге (törirge, “to be born”), Kyrgyz төрөө (töröö), Southern Altai тӧрӧӧр (töröör, “to give birth to”), Tuvan төрүүр (törüür, “to give birth to, be born”), Yakut төрөө (töröö, “to give birth to”), Gagauz türümää.

Pronunciation

  • Hyphenation: tü‧re‧mek

Verb

türemek (third-person singular simple present türer)

  1. (intransitive) to breed, increase, multiply, pullulate
  2. (intransitive, with ablative case) to descend, originate, arise, emerge, derive, be derived
  3. (intransitive) to spring up, appear suddenly

Conjugation

Conjugation of türemek
positive conjugation
singular plural
1st person (ben) 2nd person (sen) 3rd person (o) 1st person (biz) 2nd person (siz) 3rd person (onlar)
aorist aorist simple türerim türersin türer türeriz türersiniz türerler
past türermişim türermişsin türermiş türermişiz türermişsiniz türerlermiş
inferential türerdim türerdin türerdi türerdik türerdiniz türerlerdi
conditional türersem türersen türerse türersek türerseniz türerlerse
continuous continuous simple türüyorum türüyorsun türüyor türüyoruz türüyorsunuz türüyorlar
past türüyormuşum türüyormuşsun türüyormuş türüyormuşuz türüyormuşsunuz türüyorlarmış
inferential türüyordum türüyordun türüyordu türüyorduk türüyordunuz türüyorlardı
conditional türüyorsam türüyorsan türüyorsa türüyorsak türüyorsanız türüyorlarsa
inferential inferential simple türemişim türemişsin türemiş türemişiz türemişsiniz türemişler
past türemişmişim türemişmişsin türemişmiş türemişmişiz türemişmişsiniz türemişlermiş
inferential türemiştim türemiştin türemişti türemiştik türemiştiniz türemişlerdi
conditional türemişsem türemişsen türemişse türemişsek türemişseniz türemişlerse
future future simple türeyeceğim türeyeceksin türeyecek türeyeceğiz türeyeceksiniz türeyecekler
past türeyecekmişim türeyecekmişsin türeyecekmiş türeyecekmişiz türeyecekmişsiniz türeyeceklermiş
inferential türeyecektim türeyecektin türeyecekti türeyecektik türeyecektiniz türeyeceklerdi
conditional türeyeceksem türeyeceksen türeyecekse türeyeceksek türeyecekseniz türeyeceklerse
progressive progressive simple türemekteyim türemektesin türemekte türemekteyiz türemektesiniz türemekteler
past türemekteymişim türemekteymişsin türemekteymiş türemekteymişiz türemekteymişsiniz türemektelermiş
inferential türemekteydim türemekteydin türemekteydi türemekteydik türemekteydiniz türemektelerdi
conditional türemekteysem türemekteysen türemekteyse türemekteysek türemekteyseniz türemektelerse
necessitative necessitative simple türemeliyim türemelisin türemeli türemeliyiz türemelisiniz türemeliler
past türemeliymişim türemeliymişsin türemeliymiş türemeliymişiz türemeliymişsiniz türemelilermiş
inferential türemeliydim türemeliydin türemeliydi türemeliydik türemeliydiniz türemelilerdi
conditional türemeliysem türemeliysen türemeliyse türemeliysek türemeliyseniz türemelilerse
past past simple türedim türedin türedi türedik türediniz türediler
conditional türediysem türediysen türediyse türediysek türediyseniz türedilerse
conditional conditional simple türesem türesen türese türesek türeseniz türeseler
past türeseymişim türeseymişsin türeseymiş türeseymişiz türeseymişsiniz türeselermiş
inferential türeseydim türeseydin türeseydi türeseydik türeseydiniz türeselerdi
optative türeyeyim türeyesin türeye türeyelim türeyesiniz türeyeler
imperative imperative regular — türe türesin — türeyin türesinler
formal — türeyiniz — — türeyiniz —
informal — türesene — — türesenize —
infinitive türemek
verbal noun türeme
impersonal participle imperfective türeyen
perfective türemiş
prospective türeyecek
personal participle non-prospective türediğim türediğin türediği türediğimiz türediğiniz türedikleri
prospective türeyeceğim türeyeceğin türeyeceği türeyeceğimiz türeyeceğiniz türeyecekleri
temporal adverb temporal adverb simple türerken1
specific türeyince
"and" türeyip
"since" türeyeli
"until" türeyesiye
"as long as" türedikçe
modal adverb modal adverb simple türeyerek
reduplicated türeye türeye
"as if" türercesine1
negative conjugation
negative conjugation
singular plural
1st person (ben) 2nd person (sen) 3rd person (o) 1st person (biz) 2nd person (siz) 3rd person (onlar)
aorist aorist simple türemem türemezsin türemez türemeyiz türemezsiniz türemezler
past türemezmişim türemezmişsin türemezmiş türemezmişiz türemezmişsiniz türemezlermiş
inferential türemezdim türemezdin türemezdi türemezdik türemezdiniz türemezlerdi
conditional türemezsem türemezsen türemezse türemezsek türemezseniz türemezlerse
continuous continuous simple türemiyorum türemiyorsun türemiyor türemiyoruz türemiyorsunuz türemiyorlar
past türemiyormuşum türemiyormuşsun türemiyormuş türemiyormuşuz türemiyormuşsunuz türemiyorlarmış
inferential türemiyordum türemiyordun türemiyordu türemiyorduk türemiyordunuz türemiyorlardı
conditional türemiyorsam türemiyorsan türemiyorsa türemiyorsak türemiyorsanız türemiyorlarsa
inferential inferential simple türememişim türememişsin türememiş türememişiz türememişsiniz türememişler
past türememişmişim türememişmişsin türememişmiş türememişmişiz türememişmişsiniz türememişlermiş
inferential türememiştim türememiştin türememişti türememiştik türememiştiniz türememişlerdi
conditional türememişsem türememişsen türememişse türememişsek türememişseniz türememişlerse
future future simple türemeyeceğim türemeyeceksin türemeyecek türemeyeceğiz türemeyeceksiniz türemeyecekler
past türemeyecekmişim türemeyecekmişsin türemeyecekmiş türemeyecekmişiz türemeyecekmişsiniz türemeyeceklermiş
inferential türemeyecektim türemeyecektin türemeyecekti türemeyecektik türemeyecektiniz türemeyeceklerdi
conditional türemeyeceksem türemeyeceksen türemeyecekse türemeyeceksek türemeyecekseniz türemeyeceklerse
progressive progressive simple türememekteyim türememektesin türememekte türememekteyiz türememektesiniz türememekteler
past türememekteymişim türememekteymişsin türememekteymiş türememekteymişiz türememekteymişsiniz türememektelermiş
inferential türememekteydim türememekteydin türememekteydi türememekteydik türememekteydiniz türememektelerdi
conditional türememekteysem türememekteysen türememekteyse türememekteysek türememekteyseniz türememektelerse
necessitative necessitative simple türememeliyim türememelisin türememeli türememeliyiz türememelisiniz türememeliler
past türememeliymişim türememeliymişsin türememeliymiş türememeliymişiz türememeliymişsiniz türememelilermiş
inferential türememeliydim türememeliydin türememeliydi türememeliydik türememeliydiniz türememelilerdi
conditional türememeliysem türememeliysen türememeliyse türememeliysek türememeliyseniz türememelilerse
past past simple türemedim türemedin türemedi türemedik türemediniz türemediler
conditional türemediysem türemediysen türemediyse türemediysek türemediyseniz türemedilerse
conditional conditional simple türemesem türemesen türemese türemesek türemeseniz türemeseler
past türemeseymişim türemeseymişsin türemeseymiş türemeseymişiz türemeseymişsiniz türemeselermiş
inferential türemeseydim türemeseydin türemeseydi türemeseydik türemeseydiniz türemeselerdi
optative türemeyeyim türemeyesin türemeye türemeyelim türemeyesiniz türemeyeler
imperative imperative regular — türeme türemesin — türemeyin türemesinler
formal — türemeyiniz — — türemeyiniz —
informal — türemesene — — türemesenize —
infinitive türememek
verbal noun türememe
impersonal participle imperfective türemeyen
perfective türememiş
prospective türemeyecek
personal participle non-prospective türemediğim türemediğin türemediği türemediğimiz türemediğiniz türemedikleri
prospective türemeyeceğim türemeyeceğin türemeyeceği türemeyeceğimiz türemeyeceğiniz türemeyecekleri
temporal adverb temporal adverb simple türemezken1
specific türemeyince
"and" türemeyip
"since" türemeyeli
"until" türemeyesiye
"as long as" türemedikçe
modal adverb modal adverb simple türemeyerek
reduplicated türemeye türemeye
"as if" türemezcesine1
potential conjugation
potential conjugation
singular plural
1st person (ben) 2nd person (sen) 3rd person (o) 1st person (biz) 2nd person (siz) 3rd person (onlar)
aorist aorist simple türeyebilirim türeyebilirsin türeyebilir türeyebiliriz türeyebilirsiniz türeyebilirler
past türeyebilirmişim türeyebilirmişsin türeyebilirmiş türeyebilirmişiz türeyebilirmişsiniz türeyebilirlermiş
inferential türeyebilirdim türeyebilirdin türeyebilirdi türeyebilirdik türeyebilirdiniz türeyebilirlerdi
conditional türeyebilirsem türeyebilirsen türeyebilirse türeyebilirsek türeyebilirseniz türeyebilirlerse
continuous continuous simple türeyebiliyorum türeyebiliyorsun türeyebiliyor türeyebiliyoruz türeyebiliyorsunuz türeyebiliyorlar
past türeyebiliyormuşum türeyebiliyormuşsun türeyebiliyormuş türeyebiliyormuşuz türeyebiliyormuşsunuz türeyebiliyorlarmış
inferential türeyebiliyordum türeyebiliyordun türeyebiliyordu türeyebiliyorduk türeyebiliyordunuz türeyebiliyorlardı
conditional türeyebiliyorsam türeyebiliyorsan türeyebiliyorsa türeyebiliyorsak türeyebiliyorsanız türeyebiliyorlarsa
inferential inferential simple türeyebilmişim türeyebilmişsin türeyebilmiş türeyebilmişiz türeyebilmişsiniz türeyebilmişler
past türeyebilmişmişim türeyebilmişmişsin türeyebilmişmiş türeyebilmişmişiz türeyebilmişmişsiniz türeyebilmişlermiş
inferential türeyebilmiştim türeyebilmiştin türeyebilmişti türeyebilmiştik türeyebilmiştiniz türeyebilmişlerdi
conditional türeyebilmişsem türeyebilmişsen türeyebilmişse türeyebilmişsek türeyebilmişseniz türeyebilmişlerse
future future simple türeyebileceğim türeyebileceksin türeyebilecek türeyebileceğiz türeyebileceksiniz türeyebilecekler
past türeyebilecekmişim türeyebilecekmişsin türeyebilecekmiş türeyebilecekmişiz türeyebilecekmişsiniz türeyebileceklermiş
inferential türeyebilecektim türeyebilecektin türeyebilecekti türeyebilecektik türeyebilecektiniz türeyebileceklerdi
conditional türeyebileceksem türeyebileceksen türeyebilecekse türeyebileceksek türeyebilecekseniz türeyebileceklerse
progressive progressive simple türeyebilmekteyim türeyebilmektesin türeyebilmekte türeyebilmekteyiz türeyebilmektesiniz türeyebilmekteler
past türeyebilmekteymişim türeyebilmekteymişsin türeyebilmekteymiş türeyebilmekteymişiz türeyebilmekteymişsiniz türeyebilmektelermiş
inferential türeyebilmekteydim türeyebilmekteydin türeyebilmekteydi türeyebilmekteydik türeyebilmekteydiniz türeyebilmektelerdi
conditional türeyebilmekteysem türeyebilmekteysen türeyebilmekteyse türeyebilmekteysek türeyebilmekteyseniz türeyebilmektelerse
necessitative necessitative simple türeyebilmeliyim türeyebilmelisin türeyebilmeli türeyebilmeliyiz türeyebilmelisiniz türeyebilmeliler
past türeyebilmeliymişim türeyebilmeliymişsin türeyebilmeliymiş türeyebilmeliymişiz türeyebilmeliymişsiniz türeyebilmelilermiş
inferential türeyebilmeliydim türeyebilmeliydin türeyebilmeliydi türeyebilmeliydik türeyebilmeliydiniz türeyebilmelilerdi
conditional türeyebilmeliysem türeyebilmeliysen türeyebilmeliyse türeyebilmeliysek türeyebilmeliyseniz türeyebilmelilerse
past past simple türeyebildim türeyebildin türeyebildi türeyebildik türeyebildiniz türeyebildiler
conditional türeyebildiysem türeyebildiysen türeyebildiyse türeyebildiysek türeyebildiyseniz türeyebildilerse
conditional conditional simple türeyebilsem türeyebilsen türeyebilse türeyebilsek türeyebilseniz türeyebilseler
past türeyebilseymişim türeyebilseymişsin türeyebilseymiş türeyebilseymişiz türeyebilseymişsiniz türeyebilselermiş
inferential türeyebilseydim türeyebilseydin türeyebilseydi türeyebilseydik türeyebilseydiniz türeyebilselerdi
optative türeyebileyim türeyebilesin türeyebile türeyebilelim türeyebilesiniz türeyebileler
imperative imperative regular — türeyebil türeyebilsin — türeyebilin türeyebilsinler
formal — türeyebiliniz — — türeyebiliniz —
informal — türeyebilsene — — türeyebilsenize —
infinitive türeyebilmek
verbal noun türeyebilme
impersonal participle imperfective türeyebilen
perfective türeyebilmiş
prospective türeyebilecek
personal participle non-prospective türeyebildiğim türeyebildiğin türeyebildiği türeyebildiğimiz türeyebildiğiniz türeyebildikleri
prospective türeyebileceğim türeyebileceğin türeyebileceği türeyebileceğimiz türeyebileceğiniz türeyebilecekleri
temporal adverb temporal adverb simple türeyebilirken1
specific türeyebilince
"and" türeyebilip
"since" türeyebileli
"until" türeyebilesiye
"as long as" türeyebildikçe
modal adverb modal adverb simple türeyebilerek
reduplicated türeyebile türeyebile
"as if" türeyebilircesine1
impotential conjugation
impotential conjugation
singular plural
1st person (ben) 2nd person (sen) 3rd person (o) 1st person (biz) 2nd person (siz) 3rd person (onlar)
aorist aorist simple türeyemem türeyemezsin türeyemez türeyemeyiz türeyemezsiniz türeyemezler
past türeyemezmişim türeyemezmişsin türeyemezmiş türeyemezmişiz türeyemezmişsiniz türeyemezlermiş
inferential türeyemezdim türeyemezdin türeyemezdi türeyemezdik türeyemezdiniz türeyemezlerdi
conditional türeyemezsem türeyemezsen türeyemezse türeyemezsek türeyemezseniz türeyemezlerse
continuous continuous simple türeyemiyorum türeyemiyorsun türeyemiyor türeyemiyoruz türeyemiyorsunuz türeyemiyorlar
past türeyemiyormuşum türeyemiyormuşsun türeyemiyormuş türeyemiyormuşuz türeyemiyormuşsunuz türeyemiyorlarmış
inferential türeyemiyordum türeyemiyordun türeyemiyordu türeyemiyorduk türeyemiyordunuz türeyemiyorlardı
conditional türeyemiyorsam türeyemiyorsan türeyemiyorsa türeyemiyorsak türeyemiyorsanız türeyemiyorlarsa
inferential inferential simple türeyememişim türeyememişsin türeyememiş türeyememişiz türeyememişsiniz türeyememişler
past türeyememişmişim türeyememişmişsin türeyememişmiş türeyememişmişiz türeyememişmişsiniz türeyememişlermiş
inferential türeyememiştim türeyememiştin türeyememişti türeyememiştik türeyememiştiniz türeyememişlerdi
conditional türeyememişsem türeyememişsen türeyememişse türeyememişsek türeyememişseniz türeyememişlerse
future future simple türeyemeyeceğim türeyemeyeceksin türeyemeyecek türeyemeyeceğiz türeyemeyeceksiniz türeyemeyecekler
past türeyemeyecekmişim türeyemeyecekmişsin türeyemeyecekmiş türeyemeyecekmişiz türeyemeyecekmişsiniz türeyemeyeceklermiş
inferential türeyemeyecektim türeyemeyecektin türeyemeyecekti türeyemeyecektik türeyemeyecektiniz türeyemeyeceklerdi
conditional türeyemeyeceksem türeyemeyeceksen türeyemeyecekse türeyemeyeceksek türeyemeyecekseniz türeyemeyeceklerse
progressive progressive simple türeyememekteyim türeyememektesin türeyememekte türeyememekteyiz türeyememektesiniz türeyememekteler
past türeyememekteymişim türeyememekteymişsin türeyememekteymiş türeyememekteymişiz türeyememekteymişsiniz türeyememektelermiş
inferential türeyememekteydim türeyememekteydin türeyememekteydi türeyememekteydik türeyememekteydiniz türeyememektelerdi
conditional türeyememekteysem türeyememekteysen türeyememekteyse türeyememekteysek türeyememekteyseniz türeyememektelerse
necessitative necessitative simple türeyememeliyim türeyememelisin türeyememeli türeyememeliyiz türeyememelisiniz türeyememeliler
past türeyememeliymişim türeyememeliymişsin türeyememeliymiş türeyememeliymişiz türeyememeliymişsiniz türeyememelilermiş
inferential türeyememeliydim türeyememeliydin türeyememeliydi türeyememeliydik türeyememeliydiniz türeyememelilerdi
conditional türeyememeliysem türeyememeliysen türeyememeliyse türeyememeliysek türeyememeliyseniz türeyememelilerse
past past simple türeyemedim türeyemedin türeyemedi türeyemedik türeyemediniz türeyemediler
conditional türeyemediysem türeyemediysen türeyemediyse türeyemediysek türeyemediyseniz türeyemedilerse
conditional conditional simple türeyemesem türeyemesen türeyemese türeyemesek türeyemeseniz türeyemeseler
past türeyemeseymişim türeyemeseymişsin türeyemeseymiş türeyemeseymişiz türeyemeseymişsiniz türeyemeselermiş
inferential türeyemeseydim türeyemeseydin türeyemeseydi türeyemeseydik türeyemeseydiniz türeyemeselerdi
optative türeyemeyeyim türeyemeyesin türeyemeye türeyemeyelim türeyemeyesiniz türeyemeyeler
imperative imperative regular — türeyeme türeyemesin — türeyemeyin türeyemesinler
formal — türeyemeyiniz — — türeyemeyiniz —
informal — türeyemesene — — türeyemesenize —
infinitive türeyememek
verbal noun türeyememe
impersonal participle imperfective türeyemeyen
perfective türeyememiş
prospective türeyemeyecek
personal participle non-prospective türeyemediğim türeyemediğin türeyemediği türeyemediğimiz türeyemediğiniz türeyemedikleri
prospective türeyemeyeceğim türeyemeyeceğin türeyemeyeceği türeyemeyeceğimiz türeyemeyeceğiniz türeyemeyecekleri
temporal adverb temporal adverb simple türeyemezken1
specific türeyemeyince
"and" türeyemeyip
"since" türeyemeyeli
"until" türeyemeyesiye
"as long as" türeyemedikçe
modal adverb modal adverb simple türeyemeyerek
reduplicated türeyemeye türeyemeye
"as if" türeyemezcesine1

1 The suffixes -ken and -cesine may be suffixed to the base form of any of the following tenses: aorist, continuous, inferential (even when it follows another suffix), and future.

Derived terms

See also

References

  1. ^ Starostin, Sergei, Dybo, Anna, Mudrak, Oleg (2003) “*t`ŏ̀ri”, in Etymological dictionary of the Altaic languages (Handbuch der Orientalistik; VIII.8), Leiden, New York, Köln: E.J. Brill
  2. ^ Tekin, Talât. “Once More Zetacism and Sigmatism.” Central Asiatic Journal, vol. 23, no. 1/2, Harrassowitz Verlag, 1979, page 135. [1]
  3. ^ Nişanyan, Sevan (2002–) “türemek”, in Nişanyan Sözlük

Further reading

  • “türemek”, in Turkish dictionaries, Türk Dil Kurumu
This article is issued from Wiktionary. The text is available under Creative Commons Attribution-Share Alike 4.0 unless otherwise noted. Additional terms may apply for the media files.