գաղտ

Armenian

Etymology

Learned borrowing from Old Armenian գաղտ (gałt)

Pronunciation

  • (Eastern Armenian) IPA(key): /ɡɑχt/, [ɡɑχt]
  • (Western Armenian) IPA(key): /kɑχd/, [kʰɑχt]
  • Audio (Eastern Armenian):(file)

Adjective

գաղտ • (gaġt) (superlative ամենագաղտ)

  1. (rare) hidden, secret

Declension

nominalized, i-type (Eastern Armenian)
singular plural
nominative գաղտ (gaġt) գաղտեր (gaġter)
dative գաղտի (gaġti) գաղտերի (gaġteri)
ablative գաղտից (gaġticʻ) գաղտերից (gaġtericʻ)
instrumental գաղտով (gaġtov) գաղտերով (gaġterov)
locative գաղտում (gaġtum) գաղտերում (gaġterum)
definite forms
nominative գաղտը / գաղտն (gaġtə / gaġtn) գաղտերը/գաղտերն (gaġterə/gaġtern)
dative գաղտին (gaġtin) գաղտերին (gaġterin)
1st person possessive forms (my)
nominative գաղտս (gaġts) գաղտերս (gaġters)
dative գաղտիս (gaġtis) գաղտերիս (gaġteris)
ablative գաղտիցս (gaġticʻs) գաղտերիցս (gaġtericʻs)
instrumental գաղտովս (gaġtovs) գաղտերովս (gaġterovs)
locative գաղտումս (gaġtums) գաղտերումս (gaġterums)
2nd person possessive forms (your)
nominative գաղտդ (gaġtd) գաղտերդ (gaġterd)
dative գաղտիդ (gaġtid) գաղտերիդ (gaġterid)
ablative գաղտիցդ (gaġticʻd) գաղտերիցդ (gaġtericʻd)
instrumental գաղտովդ (gaġtovd) գաղտերովդ (gaġterovd)
locative գաղտումդ (gaġtumd) գաղտերումդ (gaġterumd)

Synonyms

Old Armenian

Etymology

From Proto-Indo-European *wl̥d-, zero-grade of *wel- (“to deceive”) grown with *-d-, whence also գող (goł).[1][2][3] See there for more.

Adverb

գաղտ • (gałt)

  1. in secret, secretly, by stealth
    • 5th century, Bible, Psalms 100.5[4]:
      Որ խօսէր գաղտ զընկերէ իւրմէ, զնա բացէ ՚ի բա՛ց հալածէի։
      Or xōsēr gałt zənkerē iwrmē, zna bacʻē ’i bácʻ halacēi.
      Whoso privily slandereth his neighbour, him will I cut off.

Adjective

գաղտ • (gałt)

  1. hidden, secret
    • 5th century, Łazar Pʻarpecʻi, Patmutʻiwn Hayocʻ [History of Armenia] 12:[5]
      Վասն զի գաղտ ուխտ իւր եւ խորհուրդ ընդ թագաւորին Յունաց է։
      Vasn zi gałt uxt iwr ew xorhurd ənd tʻagaworin Yunacʻ ē.
      (please add an English translation of this quotation)

Preposition

գաղտ • (gałt)

  1. unknown to, in secret from
    • 5th century, Łazar Pʻarpecʻi, Patmutʻiwn Hayocʻ [History of Armenia] 68:[6]
      Յորոց ձեռս տայր գաղտ յերանելի սպարապետէն Վարդանայ զգրեալսն։
      Yorocʻ jeṙs tayr gałt yeraneli sparapetēn Vardanay zgrealsn.
      (please add an English translation of this quotation)

Derived terms

  • գաղտ ընդ գաղտ (gałt ənd gałt)
  • գաղտաբար (gałtabar)
  • գաղտագնաց (gałtagnacʻ)
  • գաղտագող (gałtagoł)
  • գաղտագողացեալ (gałtagołacʻeal)
  • գաղտագողացի (gałtagołacʻi)
  • գաղտագողի (gałtagołi)
  • գաղտագողօնք (gałtagołōnkʻ)
  • գաղտազէն (gałtazēn)
  • գաղտախթեմ (gałtaxtʻem)
  • գաղտակեաց (gałtakeacʻ)
  • գաղտակեր (gałtaker)
  • գաղտակծիծ (gałtakcic)
  • գաղտակծութիւն (gałtakcutʻiwn)
  • գաղտակոր (gałtakor)
  • գաղտակուռ (gałtakuṙ)
  • գաղտակուր (gałtakur)
  • գաղտակտուր (gałtaktur)
  • գաղտակրական (gałtakrakan)
  • գաղտակրայ (gałtakray)
  • գաղտակրաքաղ (gałtakrakʻał)
  • գաղտաձիգ (gałtajig)
  • գաղտամարտ (gałtamart)
  • գաղտամեստ (gałtamest)
  • գաղտանոց (gałtanocʻ)
  • գաղտաշուրջ (gałtašurǰ)
  • գաղտապէս (gałtapēs)
  • գաղտառ (gałtaṙ)
  • գաղտառու (gałtaṙu)
  • գաղտասոյր (gałtasoyr)
  • գաղտիկ (gałtik)
  • գաղտիկուռ (gałtikuṙ)
  • գաղտիկուր (gałtikur)
  • գաղտնագնաց (gałtnagnacʻ)
  • գաղտնագործ (gałtnagorc)
  • գաղտնածածուկ (gałtnacacuk)
  • գաղտնակոր (gałtnakor)
  • գաղտնակուր (gałtnakur)
  • գաղտնաձիգ (gałtnajig)
  • գաղտնամարտ (gałtnamart)
  • գաղտնաշշունչ (gałtnaššunčʻ)
  • գաղտնաշշունջ (gałtnaššunǰ)
  • գաղտնի (gałtni)
  • գաղտնորոգայթ (gałtnorogaytʻ)
  • գաղտնութիւն (gałtnutʻiwn)
  • գաղտորսակ (gałtorsak)
  • գաղտութիւն (gałtutʻiwn)
  • գաղտուկ (gałtuk)
  • կխտկուր (kxtkur)

Descendants

  • Armenian: գաղտ (gaġt)

References

  1. ^ Ačaṙyan, Hračʻya (1940) Hayocʻ lezvi patmutʻyun [History of the Armenian Language] (in Armenian), volume I, Yerevan: University Press, pages 42–43
  2. ^ Ačaṙean, Hračʻeay (1971) “գաղտ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, volume I, Yerevan: University Press, pages 506–507
  3. ^ Ačaṙean, Hračʻeay (1971) “գող”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, volume I, Yerevan: University Press, page 573
  4. ^ Zōhrapean, Yovhannēs, editor (1805), Astuacašunčʻ matean Hin ew Nor Ktakaranacʻ [Bible: Scriptures of the Old and New Testaments], volume III, Venice: S. Lazarus Armenian Academy, page 97
  5. ^ Łazar Pʻarpecʻi (1904) G. Tēr-Mkrtčʻean and St. Malxasean, editors, Patmutʻiwn Hayocʻ ew tʻułtʻ aṙ Vahan Mamikonean [History of Armenia and Letter to Vahan Mamikonian] (Patmagirkʻ hayocʻ; I.4), Tiflis: Mnacʻakan Martiroseancʻ Press, page 12
  6. ^ Łazar Pʻarpecʻi (1904) G. Tēr-Mkrtčʻean and St. Malxasean, editors, Patmutʻiwn Hayocʻ ew tʻułtʻ aṙ Vahan Mamikonean [History of Armenia and Letter to Vahan Mamikonian] (Patmagirkʻ hayocʻ; I.4), Tiflis: Mnacʻakan Martiroseancʻ Press, page 68

Further reading

  • Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836) “գաղտ”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), volume I, Venice: S. Lazarus Armenian Academy, page 524c
  • J̌axǰaxean, Manuēl (1837) “գաղտ”, in Baṙgirkʻ i barbaṙ hay ew italakan [Armenian–Italian Dictionary], Venice: S. Lazarus Armenian Academy, page 340c
  • Petrosean, Matatʻeay (1879) “գաղտ”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy, page 110a
  • Xačʻatryan, Lalik (2003) “գաղտ”, in Grabari bacʻatrakan baṙaran (Jewabanoren tararžekʻ baṙer) [Explanatory Dictionary of Old Armenian (Morphologically Polysemantic Words)] (in Armenian), Yerevan: Zangak-97, →ISBN, page 97
This article is issued from Wiktionary. The text is available under Creative Commons Attribution-Share Alike 4.0 unless otherwise noted. Additional terms may apply for the media files.