գերեզման

Armenian

Alternative forms

Dialectal forms

գՙերեզման (gʻerezman), գՙարեզման (gʻarezman) — New Julfa
գերէզման (gerēzman) — Tbilisi
գՙէրէզման (gʻērēzman) — Alashkert, Akhaltsikhe, Yerevan, Kharberd, Erzurum, Mush, Sivas
գՙ^յէրէզման (gʻ^yērēzman) — Vozm
կէրէզման (kērēzman) — Shamakhi, Salmas
կ^յէրէզման (k^yērēzman) — Moks, Van
գՙէրէզմա (gʻērēzma) — Aslanbeg
գՙէրըզման (gʻērəzman) — Akn
քէրէզման (kʻērēzman) — Constantinople, Tekirdağ, Suceava
քէրէզմա̈ն (kʻērēzmän) — Diyarbakır
գ^յըրէ՛զման (g^yərḗzman) — Agulis
կ^յըրէ՛զման (k^yərḗzman) — Karabakh
քէրէզմօն (kʻērēzmōn) — Hamshen
գիրէզման (girēzman) — Havarik
կիրէ՛զման (kirḗzman) — Goris
կ^յիրէզման (k^yirēzman) — Maragheh
գՙէյէզմօն (gʻēyēzmōn) — Haçin
գՙիյիզմօն (gʻiyizmōn), գՙիրիզմոն (gʻirizmon) — Zeitun
գեզման (gezman) — Antep

Etymology

Inherited from Old Armenian գերեզման (gerezman).

Pronunciation

(Eastern Armenian) IPA^(key): /ɡeɾezˈmɑn/, [ɡeɾezmɑ́n]
(Western Armenian) IPA^(key): /keɾezˈmɑn/, [kʰeɾezmɑ́n]
Audio (Eastern Armenian): (file)

Noun

գերեզման • (gerezman)

grave
եղբայրական գերեզման ― eġbayrakan gerezman ― mass grave

Declension

i-type, inanimate (Eastern Armenian)
	singular	plural
nominative	գերեզման (gerezman)	գերեզմաններ (gerezmanner)
dative	գերեզմանի (gerezmani)	գերեզմանների (gerezmanneri)
ablative	գերեզմանից (gerezmanicʻ)	գերեզմաններից (gerezmannericʻ)
instrumental	գերեզմանով (gerezmanov)	գերեզմաններով (gerezmannerov)
locative	գերեզմանում (gerezmanum)	գերեզմաններում (gerezmannerum)

	definite forms
nominative	գերեզմանը / գերեզմանն (gerezmanə / gerezmann)	գերեզմանները / գերեզմաններն (gerezmannerə / gerezmannern)
dative	գերեզմանին (gerezmanin)	գերեզմաններին (gerezmannerin)

	1^st person possessive forms (my)
nominative	գերեզմանս (gerezmans)	գերեզմաններս (gerezmanners)
dative	գերեզմանիս (gerezmanis)	գերեզմաններիս (gerezmanneris)
ablative	գերեզմանիցս (gerezmanicʻs)	գերեզմաններիցս (gerezmannericʻs)
instrumental	գերեզմանովս (gerezmanovs)	գերեզմաններովս (gerezmannerovs)
locative	գերեզմանումս (gerezmanums)	գերեզմաններումս (gerezmannerums)

	2^nd person possessive forms (your)
nominative	գերեզմանդ (gerezmand)	գերեզմաններդ (gerezmannerd)
dative	գերեզմանիդ (gerezmanid)	գերեզմաններիդ (gerezmannerid)
ablative	գերեզմանիցդ (gerezmanicʻd)	գերեզմաններիցդ (gerezmannericʻd)
instrumental	գերեզմանովդ (gerezmanovd)	գերեզմաններովդ (gerezmannerovd)
locative	գերեզմանումդ (gerezmanumd)	գերեզմաններումդ (gerezmannerumd)

Derived terms

գերեզմանաթաղ (gerezmanatʻaġ)
գերեզմանաթումբ (gerezmanatʻumb)
գերեզմանատեղ (gerezmanateġ)
գերեզմանաքար (gerezmanakʻar)
գերեզմանել (gerezmanel)
գերեզմանոց (gerezmanocʻ)
գերեզմանուտ (gerezmanut)
գերեզմանօրհնելչեք (gerezmanōrhnelčʻekʻ)
եղբայրական գերեզման (eġbayrakan gerezman)

Descendants

→ Armeno-Kipchak: գերեզման (kerezman)
→ Turkish: kerezman
→ Udi: ҝаьраьмзаь (gʲärämzä)

References

Ačaṙean, Hračʻeay (1971) “գերեզման”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, volume I, Yerevan: University Press, page 543a

Old Armenian

Etymology

From earlier *գարեզման (*garezman) from Iranian *garezmān. Compare Persian (garazmân, “the highest heaven”) and Avestan 𐬔𐬀𐬭𐬋 𐬥𐬨𐬁𐬥𐬀 (garō nmāna, “house of praise”), denoting the abode of Ahura Mazda and his blessed angels in the Zoroastrian religion. The grave was viewed as a threshold to heaven. For the second constituent see Proto-Iranian *dmáHnaH.

Aghwan 𐔲𐔰𐕙𐔰𐔵𐕌𐔰𐕎 (garazman) is from the same source.

Noun

գերեզման • (gerezman)

grave, sepulchre, pit, tomb, monument, vault; churchyard
հանել ի գերեզմանէ ― hanel i gerezmanē ― to dig out of the ground, to disinter

Declension

*i-a*-type
	singular	plural
nominative	գերեզման (gerezman)	գերեզմանք (gerezmankʻ)
genitive	գերեզմանի (gerezmani)	գերեզմանաց (gerezmanacʻ)
dative	գերեզմանի (gerezmani)	գերեզմանաց (gerezmanacʻ)
accusative	գերեզման (gerezman)	գերեզմանս (gerezmans)
ablative	գերեզմանէ (gerezmanē)	գերեզմանաց (gerezmanacʻ)
instrumental	գերեզմանաւ (gerezmanaw)	գերեզմանաւք = գերեզմանօք (gerezmanawkʻ = gerezmanōkʻ)
locative	գերեզմանի (gerezmani)	գերեզմանս (gerezmans)

Derived terms

գերեզմանաբաց (gerezmanabacʻ)
գերեզմանաբնակութիւն (gerezmanabnakutʻiwn)
գերեզմանաբրութիւն (gerezmanabrutʻiwn)
գերեզմանական (gerezmanakan)
գերեզմանակից (gerezmanakicʻ)
գերեզմանակուր (gerezmanakur)
գերեզմանակրկիտ (gerezmanakrkit)
գերեզմանահատ (gerezmanahat)
գերեզմանամեծար (gerezmanamecar)
գերեզմանանամ (gerezmananam)
գերեզմանապատիւ (gerezmanapatiw)
գերեզմանասէր (gerezmanasēr)
գերեզմանատեղի (gerezmanatełi)
գերեզմանատուն (gerezmanatun)
գերեզմանեմ (gerezmanem)
գերեզմանօրհնէք (gerezmanōrhnēkʻ)

Descendants

Armenian: գերեզման (gerezman)
- → Armeno-Kipchak: գերեզման (kerezman)
- → Turkish: kerezman
- → Udi: ҝаьраьмзаь (gʲärämzä)

References

Ačaṙean, Hračʻeay (1971) “գերեզման”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, volume I, Yerevan: University Press, pages 542–543
Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “գերեզման”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
Hübschmann, Heinrich (1897) Armenische Grammatik. 1. Theil: Armenische Etymologie (in German), Leipzig: Breitkopf & Härtel, page 133
Olsen, Birgit Anette (1999) The noun in Biblical Armenian: origin and word-formation: with special emphasis on the Indo-European heritage (Trends in linguistics. Studies and monographs; 119), Berlin, New York: Mouton de Gruyter, page 872
Petrosean, Matatʻeay (1879) “գերեզման”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy