կաղամբ

Armenian

Etymology

Learned borrowing from Old Armenian կաղամբ (kałamb). Doublet of քյալամ (kʻyalam).

Pronunciation

  • (Eastern Armenian) IPA(key): /kɑˈʁɑmb/, [kɑʁɑ́mb]
  • (Western Armenian) IPA(key): /ɡɑˈʁɑmp/, [ɡɑʁɑ́mpʰ]
  • Audio (Eastern Armenian):(file)

Noun

կաղամբ • (kaġamb)

  1. cabbage, Brassica[1]
    Synonyms: քյալամ (kʻyalam) (dialectal), քալամ (kʻalam) (dialectal), լախանա (laxana) (dialectal), կաղամբաբույս (kaġambabuys) (rare)

Declension

i-type, inanimate (Eastern Armenian)
singular plural
nominative կաղամբ (kaġamb) կաղամբներ (kaġambner)
dative կաղամբի (kaġambi) կաղամբների (kaġambneri)
ablative կաղամբից (kaġambicʻ) կաղամբներից (kaġambnericʻ)
instrumental կաղամբով (kaġambov) կաղամբներով (kaġambnerov)
locative կաղամբում (kaġambum) կաղամբներում (kaġambnerum)
definite forms
nominative կաղամբը / կաղամբն (kaġambə / kaġambn) կաղամբները / կաղամբներն (kaġambnerə / kaġambnern)
dative կաղամբին (kaġambin) կաղամբներին (kaġambnerin)
1st person possessive forms (my)
nominative կաղամբս (kaġambs) կաղամբներս (kaġambners)
dative կաղամբիս (kaġambis) կաղամբներիս (kaġambneris)
ablative կաղամբիցս (kaġambicʻs) կաղամբներիցս (kaġambnericʻs)
instrumental կաղամբովս (kaġambovs) կաղամբներովս (kaġambnerovs)
locative կաղամբումս (kaġambums) կաղամբներումս (kaġambnerums)
2nd person possessive forms (your)
nominative կաղամբդ (kaġambd) կաղամբներդ (kaġambnerd)
dative կաղամբիդ (kaġambid) կաղամբներիդ (kaġambnerid)
ablative կաղամբիցդ (kaġambicʻd) կաղամբներիցդ (kaġambnericʻd)
instrumental կաղամբովդ (kaġambovd) կաղամբներովդ (kaġambnerovd)
locative կաղամբումդ (kaġambumd) կաղամբներումդ (kaġambnerumd)

Derived terms

  • բրյուսելյան կաղամբ (bryuselyan kaġamb)
  • գանգրակաղամբ (gangrakaġamb)
  • ընդակաղամբ (əndakaġamb)
  • թթվակաղամբ (tʻtʻvakaġamb)
  • ծաղկակաղամբ (caġkakaġamb)
  • ծովակաղամբ (covakaġamb)
  • կաղամբաբույս (kaġambabuys)
  • կաղամբագլուխ (kaġambaglux)
  • կաղամբագոնգեղ (kaġambagongeġ)
  • կաղամբաթթու (kaġambatʻtʻu)
  • կաղամբաթիթեռ (kaġambatʻitʻeṙ)
  • կաղամբաթրթուր (kaġambatʻrtʻur)
  • կաղամբածառ (kaġambacaṙ)
  • կաղամբակեր (kaġambaker)
  • կաղամբակոթ (kaġambakotʻ)
  • կաղամբաճիճու (kaġambačiču)
  • կաղամբապուր (kaġambapur)
  • յուղաբեր կաղամբ (yuġaber kaġamb)
  • չինական կաղամբ (čʻinakan kaġamb)
  • տերեւակաղամբ (terewakaġamb)

References

  1. ^ Ġazaryan, Ṙuben (1981) “կաղամբ”, in Busanunneri hayeren-latineren-ṙuseren-angleren-franseren-germaneren baṙaran [Armenian–Latin–Russian–English–French–German Dictionary of Plant Names], Yerevan: University Press, § 532, page 45

Old Armenian

Etymology

From Middle Iranian *kalamb (“cabbage”). Compare Persian کرنب (karanb), کلم (kalam, “cabbage”). Ultimately from Ancient Greek κράμβη (krámbē).[1][2]

Noun

կաղամբ • (kałamb)

  1. cabbage, Brassica[3]
    • 13th century, Kirakos Ganjakecʻi, Patmutʻiwn Hayocʻ [History of the Armenians]:[4]
      Եւ ինքն սկսաւ զմեծամեծ կաղամբսն, որ ի պարտիզի անդ, արմատախիլ առնել, կտրել զգլուխս և ծածկել ընդ հողովն […]
      Ew inkʻn sksaw zmecamec kaġambsn, or i partizi and, armataxil aṙnel, ktrel zgluxs ew cackel ənd hoġovn […]
      (please add an English translation of this quotation)
    • Ephrem the Syrian, Yayn čaṙēn or vasn erašti ew vašxaṙuacʻ [Homily on Draught and Usurers]:[5]
      Իսկ ՚ի գիջոյն և ՚ի թեթևէն՝ որ ըստ մասանց ջերմին է, պրաս․ իսկ հողանման ջերմ կաղամբ և այլ ա՟մ կծու․ իսկ թեթևագոյնսն ՚ի դդումսն և ՚ի սեխս և ՚ի մեղրապոպս։
      Isk ’i giǰoyn ew ’i tʻetʻewēn, or əst masancʻ ǰermin ē, pras; isk hołanman ǰerm kałamb ew ayl a.m kcu; isk tʻetʻewagoynsn ’i ddumsn ew ’i sexs ew ’i mełrapops.
      (please add an English translation of this quotation)

Declension

i-a-type or i-type
singular plural
nominative կաղամբ (kałamb) կաղամբք (kałambkʻ)
genitive կաղամբի (kałambi) ?
dative կաղամբի (kałambi) ?
accusative կաղամբ (kałamb) կաղամբս (kałambs)
ablative կաղամբէ (kałambē) ?
instrumental ? ?
locative կաղամբի (kałambi) կաղամբս (kałambs)

the instrumental singular and the genitive/dative/instrumental plural are not attested, which does not allow determining whether the word followed an i-type or an i-a-type declension

Derived terms

  • կաղամբավաճառ (kałambavačaṙ)
  • կաղամբակուրծ (kałambakurc)

Descendants

  • Middle Armenian: կաղամբ (kaġamb), կաղամպ (kaġamp), կաղանբ (kaġanb), կաղամբոս (kaġambos)
  • → Armenian: կաղամբ (kaġamb)
  • → Lezgi: клампӏ (klamṗ), гилампӏ (gilamṗ, “turnip, radish”)
  • → Old Georgian: კალნაბი (ḳalnabi)
  • → Udi: кӏаламб (ḳalamb)

References

  1. ^ Hübschmann, Heinrich (1897) Armenische Grammatik. 1. Theil: Armenische Etymologie (in German), Leipzig: Breitkopf & Härtel, page 162
  2. ^ Ačaṙean, Hračʻeay (1973) “կաղամբ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, volume II, Yerevan: University Press, page 493ab
  3. ^ Ġazarean, Ṙubēn (2000) “կաղամբ”, in G. B. Tʻosunean, editor, Grabari baṙaran [Dictionary of Old Armenian] (in Armenian), volume I, Yerevan: University Press, page 622b
  4. ^ Kirakos Ganjakecʻi (1961) K. A. Melikʻ-Ōhanǰanyan, editor, Patmutʻiwn Hayocʻ [History of the Armenians]‎[1], Yerevan: Academy Press, page 49
  5. ^ Epʻrem Xori Asori (1836) Srboyn Epʻremi matenagrutʻiwnkʻ. Hator čʻorrord. Čaṙkʻ ew ałōtʻkʻ [Collected works of Ephrem the Syrian. Volume IV: Homilies and Prayers] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy, pages 204–205

Further reading

  • Ačaṙean, Hračʻeay (1971) “կաղամբ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
  • Awgerean, Mkrtičʻ, Čēlalean, Grigor (1865) “կաղամբ”, in Aṙjeṙn baṙaran haykaznean lezui [Pocket Dictionary of the Armenian Language] (in Armenian), 2nd edition, Venice: S. Lazarus Armenian Academy, page 415b
  • Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836) “կաղամբ”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), volume I, Venice: S. Lazarus Armenian Academy, page 1037a
  • J̌axǰaxean, Manuēl (1837) “կաղամբ”, in Baṙgirkʻ i barbaṙ hay ew italakan [Armenian–Italian Dictionary], Venice: S. Lazarus Armenian Academy, page 740b
  • Petrosean, Matatʻeay (1879) “կաղամբ”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy, page 320b
This article is issued from Wiktionary. The text is available under Creative Commons Attribution-Share Alike 4.0 unless otherwise noted. Additional terms may apply for the media files.