ցանեմ

Old Armenian

Etymology

The origin is uncertain.

Perhaps from Proto-Indo-European *skn̥-, the zero-grade of *sken-, extended from *sek- (to cut, cut off) with a close formal cognate in Lithuanian ski̇̀nti.[1] If ցին (cʻin, feces inside animal entrails; dried manure that is spread under farm animals) is related, it would be derived regularly from the full grade *sken-.

Verb

ցանեմ • (cʻanem)

  1. (transitive) to strew, spread, scatter
  2. (transitive) to sprinkle
  3. (transitive) to sow

Conjugation

active
infinitive ցանել (cʻanel) participle ցանեցեալ, ցանեալ (cʻanecʻeal, cʻaneal)
causative aorist stem ցանեց- (cʻanecʻ-)
singular plural
1st person 2nd person 3rd person 1st person 2nd person 3rd person
indicative
present ցանեմ (cʻanem) ցանես (cʻanes) ցանէ (cʻanē) ցանեմք (cʻanemkʻ) ցանէք (cʻanēkʻ) ցանեն (cʻanen)
imperfect ցանէի, ցանեի* (cʻanēi, cʻanei*) ցանէիր, ցանեիր* (cʻanēir, cʻaneir*) ցանէր (cʻanēr) ցանէաք, ցանեաք* (cʻanēakʻ, cʻaneakʻ*) ցանէիք, ցանեիք* (cʻanēikʻ, cʻaneikʻ*) ցանէին, ցանեին* (cʻanēin, cʻanein*)
aorist ցանեցի (cʻanecʻi) ցանեցեր (cʻanecʻer) ցանեաց (cʻaneacʻ) ցանեցաք (cʻanecʻakʻ) ցանեցէք, ցանեցիք (cʻanecʻēkʻ, cʻanecʻikʻ) ցանեցին (cʻanecʻin)
subjunctive
present ցանիցեմ (cʻanicʻem) ցանիցես (cʻanicʻes) ցանիցէ (cʻanicʻē) ցանիցեմք (cʻanicʻemkʻ) ցանիցէք (cʻanicʻēkʻ) ցանիցեն (cʻanicʻen)
aorist ցանեցից (cʻanecʻicʻ) ցանեսցես (cʻanescʻes) ցանեսցէ (cʻanescʻē) ցանեսցուք (cʻanescʻukʻ) ցանեսջիք (cʻanesǰikʻ) ցանեսցեն (cʻanescʻen)
imperatives
imperative ցանեա՛ (cʻaneá) ցանեցէ՛ք (cʻanecʻḗkʻ)
cohortative ցանեսջի՛ր (cʻanesǰír) ցանեսջի՛ք (cʻanesǰíkʻ)
prohibitive մի՛ ցաներ (mí cʻaner) մի՛ ցանէք (mí cʻanēkʻ)
  • rare

Derived terms

  • հրացան (hracʻan)
  • մահացան (mahacʻan)
  • մոխրացան (moxracʻan)
  • որոմնացան (oromnacʻan)
  • ուղխացան (ułxacʻan)
  • սերմանացան (sermanacʻan)
  • սերմնացան (sermnacʻan)
  • տատասկացան (tataskacʻan)
  • ցան (cʻan)
  • ցանեւցիր (cʻanewcʻir)
  • ցանումն (cʻanumn)
  • ցանցանեմ (cʻancʻanem)
  • քրմացան (kʻrmacʻan)

Descendants

  • Armenian: ցանել (cʻanel)

References

  1. ^ Meillet, Antoine (1898) “Etymologies arméniennes”, in Mémoires de la Société de Linguistique de Paris (in French), volume 10, page 281 of 274–282

Further reading

  • Ačaṙean, Hračʻeay (1979) “ցան”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, volume IV, Yerevan: University Press, pages 449–450
  • Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1837) “ցանեմ”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), volume II, Venice: S. Lazarus Armenian Academy, pages 907–908
  • J̌ahukyan, Geworg (2010) “ցան”, in Vahan Sargsyan, editor, Hayeren stugabanakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), Yerevan: Asoghik, page 741b
  • Hübschmann, Heinrich (1899) “Hübschmann H.: Armenische Grammatik. I. Theil. Armenische Etymologie. II. Abteilung. Die syrischen und griechischen Lehnwörter im Altarmenischen und die echtarmenischen Wörter”, in Indogermanische Forschungen. Anzeiger für indogermanische Sprach- und Altertumskunde. Beiblatt zu den Indogermanischen Forschungen (in German), volume 10, page 49 of 41–50
  • Petrosean, Matatʻeay (1879) “ցանեմ”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy, page 714b