دریا

Munji

Noun

دریا (daryā)

  1. river

Ottoman Turkish

Etymology

From Persian دریا (daryâ).

Noun

دریا • (derya)

  1. (geography) river
    Synonym: ایرماق (ırmaq)
  2. (geography) sea
    Synonym: دݣز (deŋiz)

Proper noun

دریا • (Derya)

  1. a female given name, Derya or Darya

References

  • Redhouse, J. W. (1884) “sea”, in A Lexicon, English and Turkish, 3rd edition, Constantinople: A. H. Boyajian, page 667

Persian

Alternative forms

Etymology

From Middle Persian [script needed] (dlydʾp̄ /⁠drayāb⁠/, sea), a merger of āb (water) (whence آب (āb)) with Old Persian 𐎭𐎼𐎹 (d-r-y /⁠draya⁠/, ocean, sea), from Proto-Iranian *jráyah, from Proto-Indo-Iranian *ȷ́ráyas, likely from the BMAC substrate. Cognate with Northern Kurdish zrê, zerya (sea), Avestan 𐬰𐬭𐬀𐬌𐬌𐬀𐬢𐬵 (zraiiaŋh, sea), Sanskrit ज्रयस् (jráyas, expanse).

Pronunciation

 

Readings
Classical reading? daryā
Dari reading? daryā
Iranian reading? daryâ
Tajik reading? daryo
  • Audio (Iran):(file)
  • (dialectal, Bushehr, Abadan) IPA(key): [deɾˈjɒː] (deryâ)

Noun

Dari دریا
Iranian Persian
Tajik дарё

دَرْیا • (daryâ) (plural دریاها)

  1. sea; ocean
    Synonyms: اُقْیانوس (oqyânus, ocean), بَحْر (bahr, sea), زِراه (zerâh, sea, ocean)
    در کنار دریاdar kenâr-e daryâon the seashore
    دریا در چرخه آب نقش دارد.
    daryâ dar čarxe-ye âb naqš dârad.
    The ocean plays a role in the water cycle.
    • c. 1320, Amīr Khusraw Dihlavī, “Ghazal 3”, in دیوانِ امیرخسرو دهلوی [Divan of Amīr Khusraw]‎[1]:
      ز عشق ار عاشقی میرد، گنه بر عشق ننهد کس
      که بهر غرقه کردن عیب نتوان کرد دریا را
      zi išq ar āšiqē mīrad gunah bar išq na-nihad kas
      ki bahr-i ġarqa kardan ayb na-tawan kard daryā
      If the lover dies of love, nobody holds love accountable,
      For one does not blame the sea when a person drowns.
      (Classical Persian transliteration)
    • mid-1600s, Ṣāʾib-i Tabrīzī, “Ghazal 1012”, in دیوان [Dīvān]‎[2]:
      با کمال احتیاج از خلق استغنا خوش است
      با دهان خشک مردن بر لب دریا خوش است
      bā kamāl-i ihtiyāj az xalq istiġnā xwaš ast
      bā dahān-i xušk mordan bar lab-i daryā xwaš ast
      To disdain people’s help at the utmost height of neediness is fitting;
      To die with a dry mouth at the shore of the ocean is fitting.
      (Classical Persian transliteration)
  2. (tajik, obsolete in other dialects or fossilized) river
    Synonyms: رود (rud), رودْخانِه (rudxâne), نَهْر (nahr)
    آمو دریاâmu daryâthe River Oxus
    • c. 1011, Abu'l-Qāsim Firdawsī, “The Tale of Rustam and Isfandiyār”, in شاهنامه [Book of Kings]‎[3]:
      بدو گفت چون رستم پیلتن
      ندیده بود کس بهر انجمن
      دل شیر دارد تن ژنده پیل
      نهنگان برآرد ز دریای نیل
      bad-ō guft čōn rustam-i pīltan
      na-dīda būd kas ba har anjuman
      dil-i šēr dārad tan-i žanda pīl
      nahangān bar-ārad zi daryā-yi nīl
      He told him, "The elephant-bodied Rustam's like
      Has not been seen by anyone in any tribe.
      He has a lion's heart and a huge elephant's body,
      And he drags out the crocodiles from the River Nile."
      (Classical Persian romanization)

Derived terms

  • آمو دریا (âmu daryâ)
  • دریائی (daryâ'i, marine)
  • دریابان (daryâ-bân)
  • دریازده (daryâ-zade)
  • دریانورد (daryâ-navard)
  • دریانوردی (daryâ-navardi)
  • دریاچه (daryâče, lake)
  • دریاکنار (daryâ-kenâr)
  • دریایی (daryâyi, marine)
  • دل به دریا زدن (del be daryâ zadan)
  • سیر دریا (sir daryâ)

Borrowed terms

  • Assamese: দৰিয়া (doria)
  • Azerbaijani: dərya
  • Bengali: দরিয়া (doriẏa)
  • Gujarati: દરિયો (dariyo)
  • Hindustani:
    Hindi: दर्या (daryā)
    Urdu: دَرْیا (daryā)
  • Kashmiri: دریا (dryā)
  • Kazakh:
    Arabic script: داريا, دايرا
    Cyrillic script: дария (dariä), дайра (daira)
  • Kurdish:
    Northern Kurdish: derya, derîya, deriya
    Central Kurdish: دەریا (derya)
  • Kyrgyz: дарыя (darıya)
  • Ottoman Turkish: دریا (deryâ)
  • Pashto: درياب (daryā́b, sea; lake)
  • Punjabi:
    Gurmukhi script: ਦਰਿਆ (dariā)
    Shahmukhi script: دریا (daryā)
  • Talysh:
    Central Talysh, Southern Talysh: دریا (daryā)
    Northern Talysh: dərya (daryā)
  • Turkmen: derýa
  • Uyghur: دەريا (derya)
  • Uzbek: daryo

Proper noun

دَرْیا • (daryâ)

  1. a female given name, Darya, from Middle Persian

Descendants

References

  • MacKenzie, D. N. (1971) “drayā(b)”, in A concise Pahlavi dictionary, London, New York, Toronto: Oxford University Press

Punjabi

Etymology

From Classical Persian دریا (daryā).

Noun

دریا • (daryām (Gurmukhi spelling ਦਰਿਆ)

  1. (geography) river

Synonyms

Urdu

Etymology

From Classical Persian دریا (daryā, sea, river).

Pronunciation

Noun

دَرْیا • (daryām (Hindi spelling दर्या)

  1. river
    Synonyms: رُود (rūd), نَدی (nadī)
    وہ دریا کنارے کھڑی ہے
    vo daryā kināre khaṛī hai
    she is standing at the bank of the river
  2. (literary) sea
    Synonyms: سَمَنْدَر (samandar), ساگَر (sāgar)

Derived terms