Persian
- سپوزیدن (sepûzîdan, “present stem infinitive”)
Etymology
From Middle Persian [Book Pahlavi needed] (spwhtn', spwc- /spōxtan, spōz-/, “to thrust; to overstep, disobey; to delay, reject”). Compare Old Armenian սպուժեմ (spužem), an Iranian borrowing.
Pronunciation
- (Dari, formal) IPA(key): [sʊ.pʰuːx.t̪ʰǽn], [sɪ.pʰuːx.t̪ʰǽn]
- (Kabuli) IPA(key): [sʊ.pʰuːx.t̪ʰǽn], [sɪ.pʰuːx.t̪ʰǽn]
- (Hazaragi) IPA(key): [su.pʰux.t̪ʰǽn], [su.pʰux.t̪ʰǽn]
| Readings
|
| Classical reading?
|
supūxtán, sipūxtán
|
| Dari reading?
|
supūxtan, sipūxtan
|
| Iranian reading?
|
sopuxtan, sepuxtan
|
| Tajik reading?
|
supuxtan, sipuxtan
|
Verb
| Dari
|
سپوختن
|
| Iranian Persian
|
| Tajik
|
сипухтан
|
سپوختن • (sepûxtan) (present stem سپوز (sepûz))
- (archaic) to thrust, poke, press, penetrate
- 8th Century CE, Abu'l-Abbas Marwazi
تخم محنت بپاش در گلشان
خنجر کین سپوز در دلشان- toxm-e mehnat bepâš dar gelešân
xanjar-e kin sepuz dar delešân - Sow their lives with seeds of misery!
Penetrate the dagger of grudge in their hearts!
- Synonyms: سُفتن (softan), خَلیدن (xalidan), فرو کردن (foru kardan), سوراخ کردن (surâx kardan)
- (archaic) to sodomize
- 1920s, Iraj Mirza, Arefnameh
چو باشد مُلک ایران محشر خر
خر نر می‌سپوزد بر خر نر- čo bâšad molk-e irân mahšar-e xar / xar-e nar mi-sepuzad bar xar-e nar
- As long as Iran is the dominion of donkeys (metaphor: pederasts) / the male donkey sodomizes the male donkey!
- Synonyms: گاییدن (gâyidan), مُرزیدن (morzidan)
- (archaic) to drive away, fend off, ward off, repel
- 10th century, Ferdowsi, Shahnameh
همان زخم گاهش فرودوختند
بدارو همه درد بسپوختند- hamān zaxm gāh-aš forū dōxtand / ba dārū hama dard baspōxtand
- they stitched his wound / and with medicine, they drove away the pain
- Synonyms: راندن (rândan), دور کردن (dûr kardan), دفع کردن (daf' kardan)
- (archaic) to delay, prolong
- 10th century, Ferdowsi, Shahnameh
خورش دادشان اندکی جانسپوز
بدان تا گذارند روزی بروز- xwareš dad-ešān andak-ē jān sepōz / badān tā guzārand rōz-ē ba rōz
- he gave them a small amount of life-prolonging nourishment / so that they could endure the future day by day
Conjugation
Conjugation of سپوختن (literary Iranian Persian)
| infinitive
|
سپوختن (sepōxtán)
|
| stem
|
present
|
سپوز (sepōz)
|
| past
|
سپوخت (sepōxt)
|
| participle
|
present
|
سپوزنده (sepōzandé)
|
| past
|
سپوخته (sepōxté)
|
|
|
|
|
singular
|
plural
|
|
|
1st person
|
2nd person
|
3rd person
|
1st person
|
2nd person
|
3rd person
|
| indicative
|
aorist
|
سپوزم (sepōzam)
|
سپوزی (sepōzi)
|
سپوزد (sepōzad)
|
سپوزیم (sepōzim)
|
سپوزید (sepōzid)
|
سپوزند (sepōzand)
|
| present (imperfect)
|
می‌سپوزم (mí-sepōzam)
|
می‌سپوزی (mí-sepōzi)
|
می‌سپوزد (mí-sepōzad)
|
می‌سپوزیم (mí-sepōzim)
|
می‌سپوزید (mí-sepōzid)
|
می‌سپوزند (mí-sepōzand)
|
| present progressive
|
دارم می‌سپوزم (dấram mí-sepōzam)
|
داری می‌سپوزی (dấri mí-sepōzi)
|
دارد می‌سپوزد (dấrad mí-sepōzad)
|
داریم می‌سپوزیم (dấrim mí-sepōzim)
|
دارید می‌سپوزید (dấrid mí-sepōzid)
|
دارند می‌سپوزند (dấrand mí-sepōzand)
|
| present perfect
|
سپوخته‌ام (sepōxté-am)
|
سپوخته‌ای (sepōxté-i)
|
سپوخته است (sepōxté ast)
|
سپوخته‌ایم (sepōxté-im)
|
سپوخته‌اید (sepōxté-id)
|
سپوخته‌اند (sepōxté-and)
|
| past
|
سپوختم (sepōxtam)
|
سپوختی (sepōxti)
|
سپوخت (sepōxt)
|
سپوختیم (sepōxtim)
|
سپوختید (sepōxtid)
|
سپوختند (sepōxtand)
|
| past (imperfect)
|
می‌سپوختم (mí-sepōxtam)
|
می‌سپوختی (mí-sepōxti)
|
می‌سپوخت (mí-sepōxt)
|
می‌سپوختیم (mí-sepōxtim)
|
می‌سپوختید (mí-sepōxtid)
|
می‌سپوختند (mí-sepōxtand)
|
| past progressive
|
داشتم می‌سپوختم (dấštam mí-sepōxtam)
|
داشتی می‌سپوختی (dấšti mí-sepōxti)
|
داشت می‌سپوخت (dâšt mí-sepōxt)
|
داشتیم می‌سپوختیم (dấštim mí-sepōxtim)
|
داشتید می‌سپوختید (dấštid mí-sepōxtid)
|
داشتند می‌سپوختند (dấštand mí-sepōxtand)
|
| pluperfect
|
سپوخته بودم (sepōxté búdam)
|
سپوخته بودی (sepōxté búdi)
|
سپوخته بود (sepōxté bud)
|
سپوخته بودیم (sepōxté búdim)
|
سپوخته بودید (sepōxté búdid)
|
سپوخته بودند (sepōxté búdand)
|
| future
|
خواهم سپوخت (xâhám sepōxt)
|
خواهی سپوخت (xâhí sepōxt)
|
خواهد سپوخت (xâhád sepōxt)
|
خواهیم سپوخت (xâhím sepōxt)
|
خواهید سپوخت (xâhíd sepōxt)
|
خواهند سپوخت (xâhánd sepōxt)
|
| subjunctive
|
present
|
بسپوزم (bésepōzam)
|
بسپوزی (bésepōzi)
|
بسپوزد (bésepōzad)
|
بسپوزیم (bésepōzim)
|
بسپوزید (bésepōzid)
|
بسپوزند (bésepōzand)
|
| past
|
سپوخته باشم (sepōxté bấšam)
|
سپوخته باشی (sepōxté bấši)
|
سپوخته باشد (sepōxté bấšad)
|
سپوخته باشیم (sepōxté bấšim)
|
سپوخته باشید (sepōxté bấšid)
|
سپوخته باشند (sepōxté bấšand)
|
| imperative
|
|
بسپوز (bésepōz)
|
|
|
بسپوزید (bésepōzid)
|
|
Conjugation of سپوختن (colloquial Tehrani)
| infinitive
|
سپوختن (sepōxtán)
|
| stem
|
present
|
سپوز (sepōz)
|
| past
|
سپوخت (sepōxt)
|
| participle
|
present
|
سپوزنده (sepōzandé)
|
| past
|
سپوخته (sepōxté)
|
|
|
|
|
singular
|
plural
|
|
|
1st person
|
2nd person
|
3rd person
|
1st person
|
2nd person
|
3rd person
|
| indicative
|
aorist
|
سپوزم (sepōzam)
|
سپوزی (sepōzi)
|
سپوزه (sepōze)
|
سپوزیم (sepōzim)
|
سپوزین (sepōzin)
|
سپوزن (sepōzan)
|
| present (imperfect)
|
می‌سپوزم (mí-sepōzam)
|
می‌سپوزی (mí-sepōzi)
|
می‌سپوزه (mí-sepōze)
|
می‌سپوزیم (mí-sepōzim)
|
می‌سپوزین (mí-sepōzin)
|
می‌سپوزن (mí-sepōzan)
|
| present progressive
|
دارم می‌سپوزم (dấram mí-sepōzam)
|
داری می‌سپوزی (dấri mí-sepōzi)
|
داره می‌سپوزه (dấre mí-sepōze)
|
داریم می‌سپوزیم (dấrim mí-sepōzim)
|
دارین می‌سپوزین (dấrin mí-sepōzin)
|
دارن می‌سپوزن (dấran mí-sepōzan)
|
| present perfect
|
سپوخته‌ام (sepōxtám)
|
سپوخته‌ای (sepōxtí)
|
سپوخته (sepōxté)
|
سپوخته‌ایم (sepōxtím)
|
سپوخته‌این (sepōxtín)
|
سپوخته‌ان (sepōxtán)
|
| past
|
سپوختم (sepōxtam)
|
سپوختی (sepōxti)
|
سپوخت (sepōxt)
|
سپوختیم (sepōxtim)
|
سپوختین (sepōxtin)
|
سپوختن (sepōxtan)
|
| past (imperfect)
|
می‌سپوختم (mí-sepōxtam)
|
می‌سپوختی (mí-sepōxti)
|
می‌سپوخت (mí-sepōxt)
|
می‌سپوختیم (mí-sepōxtim)
|
می‌سپوختین (mí-sepōxtin)
|
می‌سپوختن (mí-sepōxtan)
|
| past progressive
|
داشتم می‌سپوختم (dấštam mí-sepōxtam)
|
داشتی می‌سپوختی (dấšti mí-sepōxti)
|
داشت می‌سپوخت (dấšt mí-sepōxt)
|
داشتیم می‌سپوختیم (dấštim mí-sepōxtim)
|
داشتین می‌سپوختین (dấštin mí-sepōxtin)
|
داشتن می‌سپوختن (dấštan mí-sepōxtan)
|
| pluperfect
|
سپوخته بودم (sepōxté búdam)
|
سپوخته بودی (sepōxté búdi)
|
سپوخته بود (sepōxté bud)
|
سپوخته بودیم (sepōxté búdim)
|
سپوخته بودین (sepōxté búdin)
|
سپوخته بودن (sepōxté búdan)
|
| subjunctive
|
present
|
بسپوزم (bésepōzam)
|
بسپوزی (bésepōzi)
|
بسپوزه (bésepōze)
|
بسپوزیم (bésepōzim)
|
بسپوزین (bésepōzin)
|
بسپوزن (bésepōzan)
|
| past
|
سپوخته باشم (sepōxté bấšam)
|
سپوخته باشی (sepōxté bấši)
|
سپوخته باشه (sepōxté bấše)
|
سپوخته باشیم (sepōxté bấšim)
|
سپوخته باشین (sepōxté bấšin)
|
سپوخته باشن (sepōxté bấšan)
|
| imperative
|
|
بسپوز (bésepōz)
|
|
|
بسپوزین (bésepōzin)
|
|
Conjugation of سپوختن (literary Dari Persian)
| infinitive
|
سپوختن (sepōxtán)
|
| stem
|
present
|
سپوز (sepōz)
|
| past
|
سپوخت (sepōxt)
|
| participle
|
present
|
سپوزنده (sepōzindá)
|
| past
|
سپوخته (sepōxtá)
|
|
|
|
|
singular
|
plural
|
|
|
1st person
|
2nd person
|
3rd person
|
1st person
|
2nd person
|
3rd person
|
| indicative
|
aorist
|
سپوزم (sepōzam)
|
سپوزی (sepōzī)
|
سپوزد (sepōzad)
|
سپوزیم (sepōzēm)
|
سپوزید (sepōzēd)
|
سپوزند (sepōzand)
|
| present (imperfect)
|
می‌سپوزم (mḗ-sepōzam)
|
می‌سپوزی (mḗ-sepōzī)
|
می‌سپوزد (mḗ-sepōzad)
|
می‌سپوزیم (mḗ-sepōzēm)
|
می‌سپوزید (mḗ-sepōzēd)
|
می‌سپوزند (mḗ-sepōzand)
|
| present progressive
|
در حال سپوختن استم (dar hāl-i sepōxtan astam)
|
در حال سپوختن استی (dar hāl-i sepōxtan astī)
|
در حال سپوختن است (dar hāl-i sepōxtan ast)
|
در حال سپوختن استیم (dar hāl-i sepōxtan astēm)
|
در حال سپوختن استید (dar hāl-i sepōxtan astēd)
|
در حال سپوختن استند (dar hāl-i sepōxtan astand)
|
| present perfect
|
سپوخته‌ام (sepōxtá-am)
|
سپوخته‌ای (sepōxtá-ī)
|
سپوخته‌است (sepōxtá ast)
|
سپوخته‌ایم (sepōxtá-ēn)
|
سپوخته‌اید (sepōxtá-ēd)
|
سپوخته‌اند (sepōxtá-and)
|
| past
|
سپوختم (sepōxtam)
|
سپوختی (sepōxtī)
|
سپوخت (sepōxt)
|
سپوختیم (sepōxtēm)
|
سپوختید (sepōxtēd)
|
سپوختند (sepōxtand)
|
| past (imperfect)
|
می‌سپوختم (mḗ-sepōxtam)
|
می‌سپوختی (mḗ-sepōxtī)
|
می‌سپوخت (mḗ-sepōxt)
|
می‌سپوختیم (mḗ-sepōxtēm)
|
می‌سپوختید (mḗ-sepōxtēd)
|
می‌سپوختند (mḗ-sepōxtand)
|
| past progressive
|
در حال سپوختن بودم (dar hāl-i sepōxtan būdam)
|
در حال سپوختن بودی (dar hāl-i sepōxtan būdī)
|
در حال سپوختن بود (dar hāl-i sepōxtan būd)
|
در حال سپوختن بودیم (dar hāl-i sepōxtan būdēm)
|
در حال سپوختن بودید (dar hāl-i sepōxtan būdēd)
|
در حال سپوختن بودند (dar hāl-i sepōxtan būdand)
|
| pluperfect
|
سپوخته بودم (sepōxtá bū́dam)
|
سپوخته بودی (sepōxtá bū́dī)
|
سپوخته بود (sepōxtá būd)
|
سپوخته بودیم (sepōxtá bū́dēm)
|
سپوخته بودید (sepōxtá bū́dēd)
|
سپوخته بودند (sepōxtá bū́dand)
|
| future
|
خواهم سپوخت (xāhám sepōxt)
|
خواهی سپوخت (xāhī́ sepōxt)
|
خواهد سپوخت (xāhád sepōxt)
|
خواهیم سپوخت (xāhḗm sepōxt)
|
خواهید سپوخت (xāhḗd sepōxt)
|
خواهند سپوخت (xāhánd sepōxt)
|
| subjunctive
|
present
|
بسپوزم (bísepōzam)
|
بسپوزی (bísepōzī)
|
بسپوزد (bísepōzad)
|
بسپوزیم (bísepōzēm)
|
بسپوزید (bísepōzēd)
|
بسپوزند (bísepōzand)
|
| past
|
سپوخته باشم (sepōxtá bā́šam)
|
سپوخته باشی (sepōxtá bā́šī)
|
سپوخته باشد (sepōxtá bā́šad)
|
سپوخته باشیم (sepōxtá bā́šēm)
|
سپوخته باشید (sepōxtá bā́šēd)
|
سپوخته باشند (sepōxtá bā́šand)
|
| imperative
|
|
بسپوز (bísepōz)
|
|
|
بسپوزید (bísepōzēd)
|
|
Conjugation of سپوختن (colloquial Kabuli)
| infinitive
|
سپوختن (sepōxtán)
|
| stem
|
present
|
سپوز (sepōz)
|
| past
|
سپوخت (sepōxt)
|
| participle
|
present
|
سپوزنده (sepōzindá)
|
| past
|
سپوخته (sepōxtá)
|
|
|
|
|
singular
|
plural
|
|
|
1st person
|
2nd person
|
3rd person
|
1st person
|
2nd person
|
3rd person
|
| indicative
|
aorist
|
سپوزم (sepōzum)
|
سپوزی (sepōzī)
|
سپوزه (sepōza)
|
سپوزیم (sepōzēm)
|
سپوزین (sepōzēn)
|
سپوزن (sepōzan)
|
| present (imperfect)
|
می‌سپوزم (mḗ-sepōzum)
|
می‌سپوزی (mḗ-sepōzī)
|
می‌سپوزه (mḗ-sepōza)
|
می‌سپوزیم (mḗ-sepōzēm)
|
می‌سپوزین (mḗ-sepōzēn)
|
می‌سپوزن (mḗ-sepōzan)
|
| present progressive
|
ده آل سپوختن استم (da āl-i sepōxtan astum)
|
ده آل سپوختن استی (da āl-i sepōxtan astī)
|
ده آل سپوختن است (da āl-i sepōxtan ast)
|
ده آل سپوختن استیم (da āl-i sepōxtan astēm)
|
ده آل سپوختن استین (da āl-i sepōxtan astēn)
|
ده آل سپوختن استن (da āl-i sepōxtan astan)
|
| present perfect
|
سپوختم (sepōxtám)
|
سپوختی (sepōxtī́)
|
سپوختاست (sepōxtást)
|
سپوختیم (sepōxtḗm)
|
سپوختین (sepōxtḗn)
|
سپوختن (sepōxtán)
|
| past
|
سپوختم (sepōxtum)
|
سپوختی (sepōxtī)
|
سپوخته (sepōxta)
|
سپوختیم (sepōxtēm)
|
سپوختین (sepōxtēn)
|
سپوختن (sepōxtan)
|
| past (imperfect)
|
می‌سپوختم (mḗ-sepōxtum)
|
می‌سپوختی (mḗ-sepōxtī)
|
می‌سپوخته (mḗ-sepōxta)
|
می‌سپوختیم (mḗ-sepōxtēm)
|
می‌سپوختین (mḗ-sepōxtēn)
|
می‌سپوختن (mḗ-sepōxtan)
|
| past progressive
|
ده آل سپوختن بودم (da āl-i sepōxtan būdum)
|
ده آل سپوختن بودی (da āl-i sepōxtan būdī)
|
ده آل سپوختن بود (da āl-i sepōxtan būd)
|
ده آل سپوختن بودیم (da āl-i sepōxtan būdēm)
|
ده آل سپوختن بودین (da āl-i sepōxtan būdēn)
|
ده آل سپوختن بودن (da āl-i sepōxtan būdan)
|
| pluperfect
|
سپوخته بودم (sepōxtá bū́dum)
|
سپوخته بودی (sepōxtá bū́dī)
|
سپوخته بوده (sepōxtá būda)
|
سپوخته بودیم (sepōxtá bū́dēm)
|
سپوخته بودین (sepōxtá bū́dēn)
|
سپوخته بودن (sepōxtá bū́dan)
|
| future
|
خوایم سپوخت (xāyyúm sepōxt)
|
خوایی سپوخت (xāyyī́ sepōxt)
|
خوایه سپوخت (xāyyá sepōxt)
|
خواییم سپوخت (xāyyḗm sepōxt)
|
خوایین سپوخت (xāyyḗn sepōxt)
|
خواین سپوخت (xāyyán sepōxt)
|
| subjunctive
|
present
|
بسپوزم (bísepōzum)
|
بسپوزی (bísepōzī)
|
بسپوزه (bísepōza)
|
بسپوزیم (búsepōzēm)
|
بسپوزین (bísepōzēn)
|
بسپوزن (bísepōzan)
|
| past
|
سپوخته باشم (sepōxtá bā́šam)
|
سپوخته باشی (sepōxtá bā́šī)
|
سپوخته باشه (sepōxtá bā́ša)
|
سپوخته باشیم (sepōxtá bā́šēm)
|
سپوخته باشین (sepōxtá bā́šēn)
|
سپوخته باشن (sepōxtá bā́šan)
|
| imperative
|
|
بسپوز (bísepōz)
|
|
|
بسپوزین (bísepōzēn)
|
|
Further reading
- Cheung, Johnny (2007) Etymological Dictionary of the Iranian Verb (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 2), Leiden, Boston: Brill, →ISBN, page 357
- MacKenzie, D. N. (1971) A concise Pahlavi dictionary, London, New York, Toronto: Oxford University Press, page 76
- Dehkhoda, Ali-Akbar (1931–) “سپوختن”, in Dehkhoda Dictionary Institute, editors, Dehkhoda Dictionary (in Persian), Tehran: University of Tehran Press
- ʿAmīd, Ḥasan (1985) “سپوختن”, in Farhang-e Fārsī-e ʿAmīd (in Persian), Tehrān: Amīrkabīr