غنچه

Persian

Alternative forms

غنجه (ġonje)

Etymology

From (ġon, “gathered, collected, accumulated”) +‎ (-če, diminutive suffix).^[1]^[2]

Pronunciation

(Classical Persian) IPA^(key): /ɣun.ˈt͡ʃa/

(Dari, formal) IPA^(key): [ɣʊn.t͡ʃʰä]
- (Kabuli) IPA^(key): [ɣʊn.t͡ʃʰä]
- (Hazaragi) IPA^(key): [ɣun.t͡ʃʰä]

(Iran, formal) IPA^(key): [qon.t͡ʃʰe]

(Tajik, formal) IPA^(key): [ʁun.t͡ʃʰä]

Readings
Classical reading^?	ġunča
Dari reading^?	ġunča
Iranian reading^?	ġonče
Tajik reading^?	ġunča

Noun


Iranian Persian	غنچه
Dari	غنچه
Tajik	ғунча

غنچه • (ġonče) (plural غنچه‌ها)

bud

Descendants

→ Azerbaijani: qönçə
→ Ottoman Turkish: غنجه (gonca), قونجه (konca), قونجا (konca)
- Turkish: gonca
- → Ladino: kondja
- → Albanian: gonxhe
→ Hindustani:
Hindi: ग़ुंचा (ġuñcā)

Urdu: غُنْچَہ (ġunca)
→ Turkmen: gunça
→ Uzbek: gʻuncha
→ Uyghur: غۇنچە (ghunche)

Proper noun

غنچه • (ġonče)

a female given name, Ghoncheh

Descendants

→ Turkmen: Gunça
→? Georgian: გვანცა (gvanca)
- Middle Armenian: Գոնցայ (Goncʻay), Գոնցա (Goncʻa)

References

^ Hosein Tabatabaei, Hasan Tabatabaei, Mohammad Rezaei (23 August 2015) “بررسی و تحلیل نظام آوایی گویش سرکویر در مقایسه با زبان پهلوی [Description of Sarkavir dialect compared with Pahlavi language]”, in Journal of Iranian Regional Languages and Literature‎^[1], volume 5, number 2 (in Persian), pages 105–124: “غُند: جمع‌وجور، فراهم. (...) در حال حاضر در فارسی تاجيکی، "غُن شدن" و "غن داشتن" به همين معنی استفاده می‌شود. به نظر می‌رسد غنچه با همين ريشه در ارتباط باشد و شکل کهن‌تر آن نيز «غندچه» بوده باشد. در لغت فرس ذيل اين واژه چنين آمده است: نقيبان ز ديدن بماندند کند، که ايشان هميشه نباشند غند.”
^ Shavkat Rahmatullayev (2009) O'zbek tilining etimologik lug'ati‎^[2], volume 3 (in Uzbek), Tashkent: National University of Uzbekistan named after Mirzo Ulugbek, page 275:
ҒУНЧА: Бу от асли ғун қисмига -ча қўшимчасини (ТжРС, 542) қўшиб ҳосил қилинган; ғун қисми эса 'тўплам', 'йиғиқ' маъносини англатади: ғун кардан - 'йиғ-'; ғункуш - 'йиғиш' (ТжРС, 480, 481); шунга кўра ғунча асли 'кичик тўплам' маъносини англатади, кейинчалик 'ҳали очилмаган; япроқчалари ҳали ёзилмаган гул' маъносини англата бошлаган (ЎТИЛ, II, 665).
GʻUNChA: Bu ot asli gʻun qismiga -cha qoʻshimchasini (TjRS, 542) qoʻshib hosil qilingan; gʻun qismi esa 'toʻplam', 'yigʻiq' ma’nosini anglatadi: gʻun kardan - 'yigʻ-'; gʻunkush - 'yigʻish' (TjRS, 480, 481); shunga koʻra gʻuncha asli 'kichik toʻplam' ma’nosini anglatadi, keyinchalik 'hali ochilmagan; yaproqchalari hali yozilmagan gul' ma’nosini anglata boshlagan (OʻTIL, II, 665).

[1] Hosein Tabatabaei, Hasan Tabatabaei, Mohammad Rezaei (23 August 2015) “بررسی و تحلیل نظام آوایی گویش سرکویر در مقایسه با زبان پهلوی [Description of Sarkavir dialect compared with Pahlavi language]”, in Journal of Iranian Regional Languages and Literature‎^[1], volume 5, number 2 (in Persian), pages 105–124: “غُند: جمع‌وجور، فراهم. (...) در حال حاضر در فارسی تاجيکی، "غُن شدن" و "غن داشتن" به همين معنی استفاده می‌شود. به نظر می‌رسد غنچه با همين ريشه در ارتباط باشد و شکل کهن‌تر آن نيز «غندچه» بوده باشد. در لغت فرس ذيل اين واژه چنين آمده است: نقيبان ز ديدن بماندند کند، که ايشان هميشه نباشند غند.”

[2] Shavkat Rahmatullayev (2009) O'zbek tilining etimologik lug'ati‎^[2], volume 3 (in Uzbek), Tashkent: National University of Uzbekistan named after Mirzo Ulugbek, page 275:
ҒУНЧА: Бу от асли ғун қисмига -ча қўшимчасини (ТжРС, 542) қўшиб ҳосил қилинган; ғун қисми эса 'тўплам', 'йиғиқ' маъносини англатади: ғун кардан - 'йиғ-'; ғункуш - 'йиғиш' (ТжРС, 480, 481); шунга кўра ғунча асли 'кичик тўплам' маъносини англатади, кейинчалик 'ҳали очилмаган; япроқчалари ҳали ёзилмаган гул' маъносини англата бошлаган (ЎТИЛ, II, 665).
GʻUNChA: Bu ot asli gʻun qismiga -cha qoʻshimchasini (TjRS, 542) qoʻshib hosil qilingan; gʻun qismi esa 'toʻplam', 'yigʻiq' ma’nosini anglatadi: gʻun kardan - 'yigʻ-'; gʻunkush - 'yigʻish' (TjRS, 480, 481); shunga koʻra gʻuncha asli 'kichik toʻplam' ma’nosini anglatadi, keyinchalik 'hali ochilmagan; yaproqchalari hali yozilmagan gul' ma’nosini anglata boshlagan (OʻTIL, II, 665).

[1]

[2]