كمی
Old Anatolian Turkish
Etymology 1
Inherited from Proto-Turkic *kẹ̄mi (“boat”); cognate with Chuvash кимӗ (kimĕ), Kazakh кеме (keme), Kyrgyz кеме (keme), Shor кебе, Turkmen gämi, Tuvan хеме (xeme), Uyghur كېمە (këme) and Uzbek kema.
Noun
كمی • (gemi) (definite accusative كمیى (gemiyi), plural كمیلر (gemiler))
Derived terms
- كمی اری (gemi eri, “master sailor”)
- كمیچی (gemiçi, “sailor”)
Descendants
- Azerbaijani: gəmi
- Gagauz: gemi
- Ottoman Turkish: كمی (gemi) (see there for further descendants)
- Turkish: gemi
Further reading
- Kanar, Mehmet (2018) Eski Anadolu Türkçesi Sözlüğü [Old Anatolian Turkish Dictionary] (in Turkish), 2nd edition, Istanbul: Say Yayınları, page 278
- Nişanyan, Sevan (2002–) “gemi”, in Nişanyan Sözlük
Etymology 2
By surface analysis, كم (kim, “who”) + ـی (-i)
Alternative forms
- كیمی (kimi)
Determiner
كمی • (kimi)
Pronoun
كمی • (kimi)
Derived terms
- كمی كم (kimi kim, “every single”)
Descendants
Further reading
- Kanar, Mehmet (2018) “kimi”, in Eski Anadolu Türkçesi Sözlüğü [Old Anatolian Turkish Dictionary] (in Turkish), 2nd edition, Istanbul: Say Yayınları, page 445
- “kimi”, in XIII. Yüzyılından Beri Türkiye Türkçesiyle Yazılmış Kitaplarından Toplanan Tanıklarıyle Tarama Sözlüğü (Türk Dil Kurumu yayınları; 212)[1] (in Turkish), Ankara: Türk Dil Kurumu, 1963–1977
Etymology 3
See the etymology of the corresponding lemma form.
Pronoun
كمی • (kimi)
- accusative of كم (kim, “who”)
Etymology 4
Noun
كمی • (gemi)
- inflection of كم (gem, “bit”):
- definite accusative
- third-person singular possessive
Etymology 5
See the etymology of the corresponding lemma form.
Postposition
كمی • (kimi)
- alternative form of كبی (gibi, “like”)
Further reading
- Kanar, Mehmet (2018) “kimi”, in Eski Anadolu Türkçesi Sözlüğü [Old Anatolian Turkish Dictionary] (in Turkish), 2nd edition, Istanbul: Say Yayınları, page 445
Ottoman Turkish
Etymology
Inherited from Old Anatolian Turkish كمی (gemi), from Proto-Turkic *kẹ̄mi (“boat”); cognate with Azerbaijani gəmi, Chuvash кимӗ (kimĕ), Kazakh кеме (keme), Kyrgyz кеме (keme), Shor кебе, Turkmen gämi, Tuvan хеме (xeme), Uyghur كېمە (këme) and Uzbek kema.
Noun
گمی • (gemi)
Derived terms
- كمیجی (gemici, “shipman, sailor”)
Descendants
- Turkish: gemi
- → Armenian: կեմի (kemi), գյա̈մի (gyämi)
- → Aromanian: ghimii, ghemii, ghimie, ghemie
- → Assyrian Neo-Aramaic: ܓܵܡܝܼ (gāmī) (or from Azerbaijani)
- → Central Kurdish: گەمێ (gemê), گەمیە (gemye) (or from Azerbaijani)
- → Georgian: გემი (gemi)
- → Armenian: գեմի (gemi) (Tbilisi)
- → Laz: ჯემი (cemi)
- → Macedonian: гемија (gemija)
- → Mingrelian: გემი (gemi)
- → Romanian: ghimie
Further reading
- Çağbayır, Yaşar (2007) “gemi”, in Ötüken Türkçe Sözlük (in Turkish), volume 1, Istanbul: Ötüken Neşriyat, page 1678
- Kélékian, Diran (1911) “كمی”, in Dictionnaire turc-français[2] (in French), Constantinople: Mihran, page 1040
- Meninski, Franciszek à Mesgnien (1687) “Navis”, in Complementum thesauri linguarum orientalium, seu onomasticum latino-turcico-arabico-persicum, simul idem index verborum lexici turcico-arabico-persici, quod latinâ, germanicâ, aliarumque linguarum adjectâ nomenclatione nuper in lucem editum[3], Vienna, column 1122
- Meninski, Franciszek à Mesgnien (1680) “كمی”, in Thesaurus linguarum orientalium, Turcicae, Arabicae, Persicae, praecipuas earum opes à Turcis peculiariter usurpatas continens, nimirum Lexicon Turkico-Arabico-Persicum[4], Vienna, column 4023
- Nişanyan, Sevan (2002–) “gemi”, in Nişanyan Sözlük
- Redhouse, James W. (1890) “كمی”, in A Turkish and English Lexicon[5], Constantinople: A. H. Boyajian, page 1575