अन्य
Hindi
Etymology
Borrowed from Sanskrit अन्य (anya).
Pronunciation
- (Delhi) IPA(key): /ən.jə/, [ɐ̃ɲ.jɐ]
Adjective
अन्य • (anya) (indeclinable)
- other, different
- Synonym: दूसरा (dūsrā)
- अन्य देशों के लोग भी आए हैं।
- anya deśõ ke log bhī āe ha͠i.
- People from other countries have come too.
Marathi
Etymology
Learned borrowing from Sanskrit अन्य (anya, “other”). First attested as Old Marathi 𑘀𑘜 (aṇa, “other”).
Pronunciation
- IPA(key): /ən.jə/
Adjective
अन्य • (anya)
References
- Berntsen, Maxine (1982–1983) “अन्य”, in A Basic Marathi-English Dictionary, New Delhi: American Institute of Indian Studies
- Molesworth, James Thomas (1857) “अन्य”, in A dictionary, Marathi and English, Bombay: Printed for government at the Bombay Education Society's Press
- Shankar Gopal Tulpule, Anne Feldhaus (1999) “अण”, in A Dictionary of Old Marathi, Mumbai: Popular Prakashan
Nepali
Pronunciation
- IPA(key): [ʌnːe]
- Phonetic Devanagari: अन्ने
Adjective
अन्य • (anya)
Sanskrit
Alternative scripts
Alternative scripts
- অন্য (Assamese script)
- ᬅᬦ᭄ᬬ (Balinese script)
- অন্য (Bengali script)
- 𑰀𑰡𑰿𑰧 (Bhaiksuki script)
- 𑀅𑀦𑁆𑀬 (Brahmi script)
- အနျ (Burmese script)
- અન્ય (Gujarati script)
- ਅਨ੍ਯ (Gurmukhi script)
- 𑌅𑌨𑍍𑌯 (Grantha script)
- ꦄꦤꦾ (Javanese script)
- 𑂃𑂢𑂹𑂨 (Kaithi script)
- ಅನ್ಯ (Kannada script)
- អន្យ (Khmer script)
- ອນ຺ຍ (Lao script)
- അന്യ (Malayalam script)
- ᠠᠨᠶᠠ (Manchu script)
- 𑘀𑘡𑘿𑘧 (Modi script)
- ᠠᠨᠶᠠ (Mongolian script)
- 𑦠𑧁𑧠𑧇 (Nandinagari script)
- 𑐀𑐣𑑂𑐫 (Newa script)
- ଅନ୍ଯ (Odia script)
- ꢂꢥ꣄ꢫ (Saurashtra script)
- 𑆃𑆤𑇀𑆪 (Sharada script)
- 𑖀𑖡𑖿𑖧 (Siddham script)
- අන්ය (Sinhalese script)
- 𑩐𑩯 𑪙𑩻 (Soyombo script)
- 𑚀𑚝𑚶𑚣 (Takri script)
- அந்ய (Tamil script)
- అన్య (Telugu script)
- อนฺย (Thai script)
- ཨ་ནྱ (Tibetan script)
- 𑒁𑒢𑓂𑒨 (Tirhuta script)
- 𑨀𑨝𑩇𑨪 (Zanabazar Square script)
Etymology
From Proto-Indo-Iranian *Hanyás (“other, different”).[1] Cognate with Avestan 𐬀𐬥𐬌𐬌𐬀 (aniia), Old Persian 𐎠𐎴𐎹 (a-n-y /aniya/).
Pronunciation
- (Vedic) IPA(key): /ɐn.jɐ́/, [ɐj̃.jɐ́]
- (Classical Sanskrit) IPA(key): /ɐn̪.jɐ/
Determiner
अन्य • (anyá)
- other, different; other than, different from, opposed to
- c. 1500 BCE – 1000 BCE, Ṛgveda 2.33.11:
- स्तु॒हि श्रु॒तं ग॑र्त॒सदं॒ युवा॑नं मृ॒गं न भी॒ममु॑पह॒त्नुमु॒ग्रम् ।
मृ॒ळा ज॑रि॒त्रे रु॑द्र॒ स्तवा॑नो॒ऽन्यं ते॑ अ॒स्मन्नि व॑पन्तु॒ सेनाः॑ ॥- stuhí śrutáṃ gartasádaṃ yúvānaṃ mṛgáṃ ná bhīmámupahatnúmugrám.
mṛḷā́ jaritré rudra stávānoʼnyáṃ te asmánní vapantu sénāḥ. - Praise him the chariot-borne, the young, the famous, fierce, slaying like a dreaded beast of the forest.
O Rudra, praised, be gracious to the singer of your hymns. Let thy armies spare us and attack someone else.
- stuhí śrutáṃ gartasádaṃ yúvānaṃ mṛgáṃ ná bhīmámupahatnúmugrám.
- स्तु॒हि श्रु॒तं ग॑र्त॒सदं॒ युवा॑नं मृ॒गं न भी॒ममु॑पह॒त्नुमु॒ग्रम् ।
- one of two
Declension
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | अन्यः (anyáḥ) | अन्यौ (anyaú) अन्या¹ (anyā́¹) |
अन्ये (anyé) |
| accusative | अन्यम् (anyám) | अन्यौ (anyaú) अन्या¹ (anyā́¹) |
अन्यान् (anyā́n) |
| instrumental | अन्येन (anyéna) | अन्याभ्याम् (anyā́bhyām) | अन्यैः (anyaíḥ) अन्येभिः¹ (anyébhiḥ¹) |
| dative | अन्यस्मै (anyásmai) | अन्याभ्याम् (anyā́bhyām) | अन्येभ्यः (anyébhyaḥ) |
| ablative | अन्यस्मात् (anyásmāt) | अन्याभ्याम् (anyā́bhyām) | अन्येभ्यः (anyébhyaḥ) |
| genitive | अन्यस्य (anyásya) | अन्ययोः (anyáyoḥ) | अन्येषाम् (anyéṣām) |
| locative | अन्यस्मिन् (anyásmin) | अन्ययोः (anyáyoḥ) | अन्येषु (anyéṣu) |
| vocative | अन्य (ánya) | अन्यौ (ányau) अन्या¹ (ányā¹) |
अन्ये (ánye) |
- ¹Vedic
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | अन्या (anyā́) | अन्ये (anyé) | अन्याः (anyā́ḥ) |
| accusative | अन्याम् (anyā́m) | अन्ये (anyé) | अन्याः (anyā́ḥ) |
| instrumental | अन्यया (anyáyā) अन्या¹ (anyā́¹) |
अन्याभ्याम् (anyā́bhyām) | अन्याभिः (anyā́bhiḥ) |
| dative | अन्यस्यै (anyásyai) | अन्याभ्याम् (anyā́bhyām) | अन्याभ्यः (anyā́bhyaḥ) |
| ablative | अन्यस्याः (anyásyāḥ) | अन्याभ्याम् (anyā́bhyām) | अन्याभ्यः (anyā́bhyaḥ) |
| genitive | अन्यस्याः (anyásyāḥ) | अन्ययोः (anyáyoḥ) | अन्यासाम् (anyā́sām) |
| locative | अन्यस्याम् (anyásyām) | अन्ययोः (anyáyoḥ) | अन्यासु (anyā́su) |
| vocative | अन्ये (ánye) | अन्ये (ánye) | अन्याः (ányāḥ) |
- ¹Vedic
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | अन्यत् (anyát) | अन्ये (anyé) | अन्यानि (anyā́ni) अन्या¹ (anyā́¹) |
| accusative | अन्यत् (anyát) | अन्ये (anyé) | अन्यानि (anyā́ni) अन्या¹ (anyā́¹) |
| instrumental | अन्येन (anyéna) | अन्याभ्याम् (anyā́bhyām) | अन्यैः (anyaíḥ) अन्येभिः¹ (anyébhiḥ¹) |
| dative | अन्यस्मै (anyásmai) | अन्याभ्याम् (anyā́bhyām) | अन्येभ्यः (anyébhyaḥ) |
| ablative | अन्यस्मात् (anyásmāt) | अन्याभ्याम् (anyā́bhyām) | अन्येभ्यः (anyébhyaḥ) |
| genitive | अन्यस्य (anyásya) | अन्ययोः (anyáyoḥ) | अन्येषाम् (anyéṣām) |
| locative | अन्यस्मिन् (anyásmin) | अन्ययोः (anyáyoḥ) | अन्येषु (anyéṣu) |
| vocative | अन्य (ánya) | अन्ये (ánye) | अन्यानि (ányāni) अन्या¹ (ányā¹) |
- ¹Vedic
Descendants
- Assamese: আন (an)
- Bengali: অন্য (ônnô)
- Odia: ଅନ୍ୟ (anya)
- Old Marathi: अण (aṇa)
- Magahi: 𑂄𑂢 (ān)
- Maithili: 𑒂𑒢 (ān)
- Marathi: अन्य (anya)
- Old Gujarati: अंन (aṃna)
- Pali: añña
- → Hindi: अन्य (anya)
- → Kannada: ಅನ್ಯ (anya)
- → Telugu: అన్యము (anyamu)
References
- ^ Lubotsky, Alexander (2011) “anyá-”, in The Indo-Aryan Inherited Lexicon (in progress) (Indo-European Etymological Dictionary Project), Leiden University, page 39
- Monier Williams (1899) “अन्य”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 45, column 2.
- Turner, Ralph Lilley (1969–1985) “anyá”, in A Comparative Dictionary of the Indo-Aryan Languages, London: Oxford University Press, page 19