आर्यावर्त
Hindi
Etymology
Learned borrowing from Sanskrit आर्यावर्त (āryāvarta, literally “land of the Aryans”). Compare Persian ایرانویج (ērānwēj).
Pronunciation
- (Delhi) IPA(key): /ɑːɾ.jɑː.ʋəɾt̪/, [äːɾ.jäː.ʋɐɾt̪]
Proper noun
आर्यावर्त • (āryāvart) m (Urdu spelling آرْیَہ وَرْت)
- Aryavarta, literally "land of the Aryans", corresponding to the northern parts of the Indian subcontinent.
References
- McGregor, Ronald Stuart (1993) “आर्यावर्त”, in The Oxford Hindi-English Dictionary, London: Oxford University Press
- Platts, John T. (1884) “आर्यावर्त”, in A dictionary of Urdu, classical Hindi, and English, London: W. H. Allen & Co.
- “आर्यावर्त”, in ریخْتَہ لُغَت (rexta luġat) - Rekhta Dictionary [Urdu dictionary with meanings in Hindi & English], Noida, India: Rekhta Foundation, 2025.
Sanskrit
Alternative scripts
Alternative scripts
- আৰ্যাৱৰ্ত (Assamese script)
- ᬆᬃᬬᬵᬯᬃᬢ (Balinese script)
- আর্যাবর্ত (Bengali script)
- 𑰁𑰨𑰿𑰧𑰯𑰪𑰨𑰿𑰝 (Bhaiksuki script)
- 𑀆𑀭𑁆𑀬𑀸𑀯𑀭𑁆𑀢 (Brahmi script)
- အာရျာဝရ်္တ (Burmese script)
- આર્યાવર્ત (Gujarati script)
- ਆਰ੍ਯਾਵਰ੍ਤ (Gurmukhi script)
- 𑌆𑌰𑍍𑌯𑌾𑌵𑌰𑍍𑌤 (Grantha script)
- ꦄꦴꦫꦾꦴꦮꦂꦠ (Javanese script)
- 𑂄𑂩𑂹𑂨𑂰𑂫𑂩𑂹𑂞 (Kaithi script)
- ಆರ್ಯಾವರ್ತ (Kannada script)
- អាយ៌ាវត៌ (Khmer script)
- ອາຣ຺ຍາວຣ຺ຕ (Lao script)
- ആര്യാവര്ത (Malayalam script)
- ᠠ᠊ᠠᡵᠶᠠ᠊ᠠᠸᠠᡵᢠᠠ (Manchu script)
- 𑘁𑘨𑘿𑘧𑘰𑘪𑘨𑘿𑘝 (Modi script)
- ᠠᢗᠷᠶ᠋ᠠᢗᠸᠠᠷᢐᠠ᠋ (Mongolian script)
- 𑦡𑧈𑧠𑧇𑧑𑧊𑧈𑧠𑦽 (Nandinagari script)
- 𑐁𑐬𑑂𑐫𑐵𑐰𑐬𑑂𑐟 (Newa script)
- ଆର୍ଯାଵର୍ତ (Odia script)
- ꢃꢬ꣄ꢫꢵꢮꢬ꣄ꢡ (Saurashtra script)
- 𑆄𑆫𑇀𑆪𑆳𑆮𑆫𑇀𑆠 (Sharada script)
- 𑖁𑖨𑖿𑖧𑖯𑖪𑖨𑖿𑖝 (Siddham script)
- ආර්යාවර්ත (Sinhalese script)
- 𑩐𑩛𑩼 𑪙𑩻𑩛𑩾𑩼 𑪙𑩫 (Soyombo script)
- 𑚁𑚤𑚶𑚣𑚭𑚦𑚤𑚶𑚙 (Takri script)
- ஆர்யாவர்த (Tamil script)
- ఆర్యావర్త (Telugu script)
- อารฺยาวรฺต (Thai script)
- ཨཱ་རྱཱ་ཝ་རྟ (Tibetan script)
- 𑒂𑒩𑓂𑒨𑒰𑒫𑒩𑓂𑒞 (Tirhuta script)
- 𑨀𑨊𑨫𑩇𑨪𑨊𑨭𑨫𑩇𑨙 (Zanabazar Square script)
Etymology
Compound of आर्य (ā́rya) + आवर्त (āvárta), literally "land of the Aryans". Compare Avestan 𐬀𐬌𐬭𐬌𐬌𐬀𐬥𐬀 𐬬𐬀𐬉𐬘𐬀𐬵 (airiiana vaējah).
Pronunciation
- (Classical Sanskrit) IPA(key): /ɑːɾ.jɑː.ʋɐɾ.t̪ɐ/
Proper noun
आर्यावर्त • (āryāvárta) stem, m
- Aryavarta, (land of the Aryans), corresponding to the northern parts of the Indian subcontinent.
Declension
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | आर्यावर्तः (āryāvártaḥ) | आर्यावर्तौ (āryāvártau) आर्यावर्ता¹ (āryāvártā¹) |
आर्यावर्ताः (āryāvártāḥ) आर्यावर्तासः¹ (āryāvártāsaḥ¹) |
| accusative | आर्यावर्तम् (āryāvártam) | आर्यावर्तौ (āryāvártau) आर्यावर्ता¹ (āryāvártā¹) |
आर्यावर्तान् (āryāvártān) |
| instrumental | आर्यावर्तेन (āryāvártena) | आर्यावर्ताभ्याम् (āryāvártābhyām) | आर्यावर्तैः (āryāvártaiḥ) आर्यावर्तेभिः¹ (āryāvártebhiḥ¹) |
| dative | आर्यावर्ताय (āryāvártāya) | आर्यावर्ताभ्याम् (āryāvártābhyām) | आर्यावर्तेभ्यः (āryāvártebhyaḥ) |
| ablative | आर्यावर्तात् (āryāvártāt) | आर्यावर्ताभ्याम् (āryāvártābhyām) | आर्यावर्तेभ्यः (āryāvártebhyaḥ) |
| genitive | आर्यावर्तस्य (āryāvártasya) | आर्यावर्तयोः (āryāvártayoḥ) | आर्यावर्तानाम् (āryāvártānām) |
| locative | आर्यावर्ते (āryāvárte) | आर्यावर्तयोः (āryāvártayoḥ) | आर्यावर्तेषु (āryāvárteṣu) |
| vocative | आर्यावर्त (ā́ryāvarta) | आर्यावर्तौ (ā́ryāvartau) आर्यावर्ता¹ (ā́ryāvartā¹) |
आर्यावर्ताः (ā́ryāvartāḥ) आर्यावर्तासः¹ (ā́ryāvartāsaḥ¹) |
- ¹Vedic
Descendants
- → Assamese: আৰ্যাৱৰ্ত (arzawort)
- → Bengali: আর্যাবর্ত (arjaborto)
- → Gujarati: આર્યાવર્ત (āryāvart)
- → Punjabi: ਆਰ੍ਯਾਵਰ੍ਤ (āryāvrt)
- → Hindi: आर्यावर्त (āryāvart)
- → Nepali: आर्यावर्त (āryāvarta)
- → Kannada: ಆರ್ಯಾವರ್ತ (āryāvarta)
- → Malayalam: ആര്യാവര്ത (āryāvarta)
- → Tamil: ஆர்யாவர்த (āryāvarta)
- → Telugu: ఆర్యావర్త (āryāvarta)
- → English: Aryavarta