कल्लोल
Hindi
Etymology
Learned borrowing from Classical Sanskrit कल्लोल (kallola). Doublet of कलोल (kalol).
Pronunciation
- (Delhi) IPA(key): /kəl.loːl/, [kɐl.loːl]
Noun
कल्लोल • (kallol) m
- wave, surge
- 2014, Rajesh Patil, माँ, मैं कलेक्टर बन गया [mā̃, ma͠i kalekṭar ban gayā, Mom, I became a collector], Prabhat Prakashan, →ISBN, page 92:
- मन में कई प्रकार की भावनाओं का कल्लोल उठ रहा था। डर, अनिश्चितता, उत्सुकता का मिश्रण ही मन में अँधड़ मचाए डोल रहा था।
- man mẽ kaī prakār kī bhāvnāõ kā kallol uṭh rahā thā. ḍar, aniścittā, utsuktā kā miśraṇ hī man mẽ andhaṛ macāe ḍol rahā thā.
- A wave of different emotions was rising in the mind. The mixture of fear, uncertainty and anxiety was storming my mind.
Declension
| singular | plural | |
|---|---|---|
| direct | कल्लोल kallol |
कल्लोल kallol |
| oblique | कल्लोल kallol |
कल्लोलों kallolõ |
| vocative | कल्लोल kallol |
कल्लोलो kallolo |
Further reading
- McGregor, Ronald Stuart (1993) “कल्लोल”, in The Oxford Hindi-English Dictionary, London: Oxford University Press, page 180
Pali
Alternative forms
Alternative scripts
Noun
कल्लोल m
- Devanagari script form of kallola
Declension
Declension table of "कल्लोल" (masculine)
| Case \ Number | Singular | Plural |
|---|---|---|
| Nominative (first) | कल्लोलो (kallolo) | कल्लोला (kallolā) |
| Accusative (second) | कल्लोलं (kallolaṃ) | कल्लोले (kallole) |
| Instrumental (third) | कल्लोलेन (kallolena) | कल्लोलेहि (kallolehi) or कल्लोलेभि (kallolebhi) |
| Dative (fourth) | कल्लोलस्स (kallolassa) or कल्लोलाय (kallolāya) or कल्लोलत्थं (kallolatthaṃ) | कल्लोलानं (kallolānaṃ) |
| Ablative (fifth) | कल्लोलस्मा (kallolasmā) or कल्लोलम्हा (kallolamhā) or कल्लोला (kallolā) | कल्लोलेहि (kallolehi) or कल्लोलेभि (kallolebhi) |
| Genitive (sixth) | कल्लोलस्स (kallolassa) | कल्लोलानं (kallolānaṃ) |
| Locative (seventh) | कल्लोलस्मिं (kallolasmiṃ) or कल्लोलम्हि (kallolamhi) or कल्लोले (kallole) | कल्लोलेसु (kallolesu) |
| Vocative (calling) | कल्लोल (kallola) | कल्लोला (kallolā) |
Prakrit
Noun
कल्लोल (kallola) m
- Devanagari script form of 𑀓𑀮𑁆𑀮𑁄𑀮
Declension
| Maharastri declension of कल्लोल (masculine) | ||
|---|---|---|
| singular | plural | |
| Nominative | कल्लोलो (kallolo) | कल्लोला (kallolā) |
| Accusative | कल्लोलं (kallolaṃ) | कल्लोले (kallole) or कल्लोला (kallolā) |
| Instrumental | कल्लोलेण (kalloleṇa) or कल्लोलेणं (kalloleṇaṃ) | कल्लोलेहि (kallolehi) or कल्लोलेहिं (kallolehiṃ) |
| Dative | कल्लोलाअ (kallolāa) | — |
| Ablative | कल्लोलाओ (kallolāo) or कल्लोलाउ (kallolāu) or कल्लोला (kallolā) or कल्लोलाहि (kallolāhi) or कल्लोलाहिंतो (kallolāhiṃto) | — |
| Genitive | कल्लोलस्स (kallolassa) | कल्लोलाण (kallolāṇa) or कल्लोलाणं (kallolāṇaṃ) |
| Locative | कल्लोलम्मि (kallolammi) or कल्लोले (kallole) | कल्लोलेसु (kallolesu) or कल्लोलेसुं (kallolesuṃ) |
| Vocative | कल्लोल (kallola) or कल्लोला (kallolā) | कल्लोला (kallolā) |
Sanskrit
Alternative scripts
Alternative scripts
- কল্লোল (Assamese script)
- ᬓᬮ᭄ᬮᭀᬮ (Balinese script)
- কল্লোল (Bengali script)
- 𑰎𑰩𑰿𑰩𑰺𑰩 (Bhaiksuki script)
- 𑀓𑀮𑁆𑀮𑁄𑀮 (Brahmi script)
- ကလ္လောလ (Burmese script)
- કલ્લોલ (Gujarati script)
- ਕਲ੍ਲੋਲ (Gurmukhi script)
- 𑌕𑌲𑍍𑌲𑍋𑌲 (Grantha script)
- ꦏꦭ꧀ꦭꦺꦴꦭ (Javanese script)
- 𑂍𑂪𑂹𑂪𑂷𑂪 (Kaithi script)
- ಕಲ್ಲೋಲ (Kannada script)
- កល្លោល (Khmer script)
- ກລ຺ໂລລ (Lao script)
- കല്ലോല (Malayalam script)
- ᡬᠠᠯᠯᠣᠯᠠ (Manchu script)
- 𑘎𑘩𑘿𑘩𑘻𑘩 (Modi script)
- ᢉᠠᠯᠯᠣᠸᠠᠯᠠ᠋ (Mongolian script)
- 𑦮𑧉𑧠𑧉𑧜𑧉 (Nandinagari script)
- 𑐎𑐮𑑂𑐮𑑀𑐮 (Newa script)
- କଲ୍ଲୋଲ (Odia script)
- ꢒꢭ꣄ꢭꣂꢭ (Saurashtra script)
- 𑆑𑆬𑇀𑆬𑆾𑆬 (Sharada script)
- 𑖎𑖩𑖿𑖩𑖺𑖩 (Siddham script)
- කල්ලොල (Sinhalese script)
- 𑩜𑩽 𑪙𑩽𑩕𑩽 (Soyombo script)
- 𑚊𑚥𑚶𑚥𑚴𑚥 (Takri script)
- கல்லோல (Tamil script)
- కల్లోల (Telugu script)
- กลฺโลล (Thai script)
- ཀ་ལློ་ལ (Tibetan script)
- 𑒏𑒪𑓂𑒪𑒼𑒪 (Tirhuta script)
- 𑨋𑨬𑩇𑨬𑨆𑨬 (Zanabazar Square script)
Etymology
A sound-symbolic formation of substrate origin, perhaps from Dravidian, and probably related to हिल्लोल (hillola) and उल्लोल (ullola), all attested in the post-Vedic era.
Pronunciation
- (Classical Sanskrit) IPA(key): /kɐl̪.l̪oː.l̪ɐ/
Noun
कल्लोल • (kallola) stem, m (Classical Sanskrit)
- a wave, surge, billow
- Aṣṭāvakra Gītā 2.23:
- अहो भुवनकल्लोलैर्विचित्रैर्द्राक् समुत्थितम् ।
मय्यनन्तमहाम्भोधौ चित्तवाते समुद्यते ॥- aho bhuvanakallolairvicitrairdrāk samutthitam.
mayyanantamahāmbhodhau cittavāte samudyate. - Truly it is in the infinite ocean of myself, that, stimulated by the colourful waves of the world, everything suddenly arises in the wind of consciousness.
- aho bhuvanakallolairvicitrairdrāk samutthitam.
- अहो भुवनकल्लोलैर्विचित्रैर्द्राक् समुत्थितम् ।
Declension
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | कल्लोलः (kallolaḥ) | कल्लोलौ (kallolau) | कल्लोलाः (kallolāḥ) |
| accusative | कल्लोलम् (kallolam) | कल्लोलौ (kallolau) | कल्लोलान् (kallolān) |
| instrumental | कल्लोलेन (kallolena) | कल्लोलाभ्याम् (kallolābhyām) | कल्लोलैः (kallolaiḥ) |
| dative | कल्लोलाय (kallolāya) | कल्लोलाभ्याम् (kallolābhyām) | कल्लोलेभ्यः (kallolebhyaḥ) |
| ablative | कल्लोलात् (kallolāt) | कल्लोलाभ्याम् (kallolābhyām) | कल्लोलेभ्यः (kallolebhyaḥ) |
| genitive | कल्लोलस्य (kallolasya) | कल्लोलयोः (kallolayoḥ) | कल्लोलानाम् (kallolānām) |
| locative | कल्लोले (kallole) | कल्लोलयोः (kallolayoḥ) | कल्लोलेषु (kalloleṣu) |
| vocative | कल्लोल (kallola) | कल्लोलौ (kallolau) | कल्लोलाः (kallolāḥ) |
Descendants
References
- Monier Williams (1899) “कल्लोल”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 248/1.
- Hellwig, Oliver (2010–2025) “kallola”, in DCS - The Digital Corpus of Sanskrit, Berlin, Germany.
- Arthur Anthony Macdonell (1893) “कल्लोल”, in A practical Sanskrit dictionary with transliteration, accentuation, and etymological analysis throughout, London: Oxford University Press, page 65
- Mayrhofer, Manfred (2001) Etymologisches Wörterbuch des Altindoarischen [Etymological Dictionary of Old Indo-Aryan][1] (in German), volume 3, Heidelberg: Carl Winter Universitätsverlag, page 76
- Turner, Ralph Lilley (1969–1985) “kallola”, in A Comparative Dictionary of the Indo-Aryan Languages, London: Oxford University Press, page 150
- Burrow, T., Emeneau, M. B. (1984) “kallola”, in A Dravidian etymological dictionary, 2nd edition, Oxford University Press, →ISBN, page 23.