काट
Hindi
Pronunciation
- (Delhi) IPA(key): /kɑːʈ/, [käːʈ]
Verb
काट • (kāṭ)
Sanskrit
Pronunciation
- (Classical Sanskrit) IPA(key): /kɑː.ʈɐ/
Etymology 1
Sanskritization of Middle Indo-Aryan, from Sanskrit कर्त (karta).
Noun
काट • (kāṭa) stem, m (Classical Sanskrit)
Declension
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | काटः (kāṭaḥ) | काटौ (kāṭau) काटा¹ (kāṭā¹) |
काटाः (kāṭāḥ) काटासः¹ (kāṭāsaḥ¹) |
| accusative | काटम् (kāṭam) | काटौ (kāṭau) काटा¹ (kāṭā¹) |
काटान् (kāṭān) |
| instrumental | काटेन (kāṭena) | काटाभ्याम् (kāṭābhyām) | काटैः (kāṭaiḥ) काटेभिः¹ (kāṭebhiḥ¹) |
| dative | काटाय (kāṭāya) | काटाभ्याम् (kāṭābhyām) | काटेभ्यः (kāṭebhyaḥ) |
| ablative | काटात् (kāṭāt) | काटाभ्याम् (kāṭābhyām) | काटेभ्यः (kāṭebhyaḥ) |
| genitive | काटस्य (kāṭasya) | काटयोः (kāṭayoḥ) | काटानाम् (kāṭānām) |
| locative | काटे (kāṭe) | काटयोः (kāṭayoḥ) | काटेषु (kāṭeṣu) |
| vocative | काट (kāṭa) | काटौ (kāṭau) काटा¹ (kāṭā¹) |
काटाः (kāṭāḥ) काटासः¹ (kāṭāsaḥ¹) |
- ¹Vedic
Etymology 2
Sanskritization of Pali काळ (kāḷa), Prakrit काल (kāla), assuming earlier ṭ for ḍ ~ r ~ l ~ ḷ. Compare alternative Sanskritization काल (kāla).
Adjective
काट • (kāṭa) stem (Classical Sanskrit)
Declension
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | काटः (kāṭaḥ) | काटौ (kāṭau) काटा¹ (kāṭā¹) |
काटाः (kāṭāḥ) काटासः¹ (kāṭāsaḥ¹) |
| accusative | काटम् (kāṭam) | काटौ (kāṭau) काटा¹ (kāṭā¹) |
काटान् (kāṭān) |
| instrumental | काटेन (kāṭena) | काटाभ्याम् (kāṭābhyām) | काटैः (kāṭaiḥ) काटेभिः¹ (kāṭebhiḥ¹) |
| dative | काटाय (kāṭāya) | काटाभ्याम् (kāṭābhyām) | काटेभ्यः (kāṭebhyaḥ) |
| ablative | काटात् (kāṭāt) | काटाभ्याम् (kāṭābhyām) | काटेभ्यः (kāṭebhyaḥ) |
| genitive | काटस्य (kāṭasya) | काटयोः (kāṭayoḥ) | काटानाम् (kāṭānām) |
| locative | काटे (kāṭe) | काटयोः (kāṭayoḥ) | काटेषु (kāṭeṣu) |
| vocative | काट (kāṭa) | काटौ (kāṭau) काटा¹ (kāṭā¹) |
काटाः (kāṭāḥ) काटासः¹ (kāṭāsaḥ¹) |
- ¹Vedic
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | काटा (kāṭā) | काटे (kāṭe) | काटाः (kāṭāḥ) |
| accusative | काटाम् (kāṭām) | काटे (kāṭe) | काटाः (kāṭāḥ) |
| instrumental | काटया (kāṭayā) काटा¹ (kāṭā¹) |
काटाभ्याम् (kāṭābhyām) | काटाभिः (kāṭābhiḥ) |
| dative | काटायै (kāṭāyai) | काटाभ्याम् (kāṭābhyām) | काटाभ्यः (kāṭābhyaḥ) |
| ablative | काटायाः (kāṭāyāḥ) काटायै² (kāṭāyai²) |
काटाभ्याम् (kāṭābhyām) | काटाभ्यः (kāṭābhyaḥ) |
| genitive | काटायाः (kāṭāyāḥ) काटायै² (kāṭāyai²) |
काटयोः (kāṭayoḥ) | काटानाम् (kāṭānām) |
| locative | काटायाम् (kāṭāyām) | काटयोः (kāṭayoḥ) | काटासु (kāṭāsu) |
| vocative | काटे (kāṭe) | काटे (kāṭe) | काटाः (kāṭāḥ) |
- ¹Vedic
- ²Brāhmaṇas
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | काटम् (kāṭam) | काटे (kāṭe) | काटानि (kāṭāni) काटा¹ (kāṭā¹) |
| accusative | काटम् (kāṭam) | काटे (kāṭe) | काटानि (kāṭāni) काटा¹ (kāṭā¹) |
| instrumental | काटेन (kāṭena) | काटाभ्याम् (kāṭābhyām) | काटैः (kāṭaiḥ) काटेभिः¹ (kāṭebhiḥ¹) |
| dative | काटाय (kāṭāya) | काटाभ्याम् (kāṭābhyām) | काटेभ्यः (kāṭebhyaḥ) |
| ablative | काटात् (kāṭāt) | काटाभ्याम् (kāṭābhyām) | काटेभ्यः (kāṭebhyaḥ) |
| genitive | काटस्य (kāṭasya) | काटयोः (kāṭayoḥ) | काटानाम् (kāṭānām) |
| locative | काटे (kāṭe) | काटयोः (kāṭayoḥ) | काटेषु (kāṭeṣu) |
| vocative | काट (kāṭa) | काटे (kāṭe) | काटानि (kāṭāni) काटा¹ (kāṭā¹) |
- ¹Vedic
References
- Monier Williams (1899) “काट”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 269/1.
- Apte, Vaman Shivram (1890) “काट”, in The practical Sanskrit-English dictionary, Poona: Prasad Prakashan
- Mayrhofer, Manfred (1992) Etymologisches Wörterbuch des Altindoarischen [Etymological Dictionary of Old Indo-Aryan][1] (in German), volume 1, Heidelberg: Carl Winter Universitätsverlag, pages 335-336
- Mayrhofer, Manfred (1956) Kurzgefasstes Etymologisches Wörterbuch des Altindischen [A Concise Etymological Sanskrit Dictionary][2] (in German), volume 1, Heidelberg: Carl Winter Universitätsverlag, page 196