क्रीत
Hindi
Pronunciation
- (Delhi) IPA(key): /kɾiːt̪/
Etymology 1
Learned borrowing from Sanskrit क्रीत (krītá).
Adjective
क्रीत • (krīt) (indeclinable)
Noun
क्रीत • (krīt) m
- a son purchased from his biological parents (one of the twelve kinds of sons recognised in the ancient Hindu Law)
Declension
| singular | plural | |
|---|---|---|
| direct | क्रीत krīt |
क्रीत krīt |
| oblique | क्रीत krīt |
क्रीतों krītõ |
| vocative | क्रीत krīt |
क्रीतो krīto |
Etymology 2
Semi-learned borrowing from Sanskrit कीर्ति f (kīrtí). Doublet of कीर्ति (kīrti).
Noun
क्रीत • (krīt) f
Declension
| singular | plural | |
|---|---|---|
| direct | क्रीत krīt |
क्रीतें krītẽ |
| oblique | क्रीत krīt |
क्रीतों krītõ |
| vocative | क्रीत krīt |
क्रीतो krīto |
Further reading
- McGregor, Ronald Stuart (1993) “क्रीत”, in The Oxford Hindi-English Dictionary, London: Oxford University Press
- Dāsa, Śyāmasundara (1965–1975) “क्रीत”, in Hindī Śabdasāgara [lit. Sea of Hindi words] (in Hindi), Kashi [Varanasi]: Nagari Pracarini Sabha
Sanskrit
Alternative scripts
Alternative scripts
- ক্ৰীত (Assamese script)
- ᬓ᭄ᬭᬷᬢ (Balinese script)
- ক্রীত (Bengali script)
- 𑰎𑰿𑰨𑰱𑰝 (Bhaiksuki script)
- 𑀓𑁆𑀭𑀻𑀢 (Brahmi script)
- ကြီတ (Burmese script)
- ક્રીત (Gujarati script)
- ਕ੍ਰੀਤ (Gurmukhi script)
- 𑌕𑍍𑌰𑍀𑌤 (Grantha script)
- ꦏꦿꦷꦠ (Javanese script)
- 𑂍𑂹𑂩𑂲𑂞 (Kaithi script)
- ಕ್ರೀತ (Kannada script)
- ក្រីត (Khmer script)
- ກ຺ຣີຕ (Lao script)
- ക്രീത (Malayalam script)
- ᡬᡵᡳᡳᢠᠠ (Manchu script)
- 𑘎𑘿𑘨𑘲𑘝 (Modi script)
- ᢉᠷᠢᠢᢐᠠ᠋ (Mongolian script)
- 𑦮𑧠𑧈𑧓𑦽 (Nandinagari script)
- 𑐎𑑂𑐬𑐷𑐟 (Newa script)
- କ୍ରୀତ (Odia script)
- ꢒ꣄ꢬꢷꢡ (Saurashtra script)
- 𑆑𑇀𑆫𑆵𑆠 (Sharada script)
- 𑖎𑖿𑖨𑖱𑖝 (Siddham script)
- ක්රීත (Sinhalese script)
- 𑩜 𑪙𑩼𑩑𑩛𑩫 (Soyombo script)
- 𑚊𑚶𑚤𑚯𑚙 (Takri script)
- க்ரீத (Tamil script)
- క్రీత (Telugu script)
- กฺรีต (Thai script)
- ཀྲཱི་ཏ (Tibetan script)
- 𑒏𑓂𑒩𑒲𑒞 (Tirhuta script)
- 𑨋𑩇𑨫𑨁𑨊𑨙 (Zanabazar Square script)
Etymology
From Proto-Indo-European *kʷrih₂-tó-s, from *kʷreyh₂- (“to buy”). Equivalent to क्री (krī, “to buy”, root) + -त (-ta).
Pronunciation
- (Vedic) IPA(key): /kɾiː.tɐ́/
- (Classical Sanskrit) IPA(key): /kɾiː.t̪ɐ/
Adjective
क्रीत • (krītá) stem
- bought, purchased
- c. 700 BCE, Śatapatha Brāhmaṇa 3.3.3.3:
- शफेन ते क्रीणानीति । भूयो वा अतः सोमो राजार्हतीत्याह सोमविक्रयी भूय एवातः सोमो राजार्हति महांस्त्वेव गोर्महिमेत्यध्वर्युरेतान्येव दशवीर्याण्युदाख्यायाह पदा तेऽर्धेन ते गवा ते क्रीणामीति क्रीतः सोमो राजेत्याह सोमविक्रयी
- śaphena te krīṇānīti. bhūyo vā ataḥ somo rājārhatītyāha somavikrayī bhūya evātaḥ somo rājārhati mahāṃstveva gormahimetyadhvaryuretānyeva daśavīryāṇyudākhyāyāha padā teʼrdhena te gavā te krīṇāmīti krītaḥ somo rājetyāha somavikrayī
- "I will buy [Soma] of thee for one hoof!", [says the buyer]. "King Soma, surely, is worth more than that!" says the Soma-seller. "Yea, King Soma is worth more than that, but great, surely, is the greatness of the cow," replies the buyer; and, having enumerated the ten virtues [of the cow], he says, "I will buy Soma of thee for one foot", [he then says:] "for half (the cow)", [he then says:] "for the [whole] cow!". "Soma has been bought [by thee]!" says the Soma-seller
- शफेन ते क्रीणानीति । भूयो वा अतः सोमो राजार्हतीत्याह सोमविक्रयी भूय एवातः सोमो राजार्हति महांस्त्वेव गोर्महिमेत्यध्वर्युरेतान्येव दशवीर्याण्युदाख्यायाह पदा तेऽर्धेन ते गवा ते क्रीणामीति क्रीतः सोमो राजेत्याह सोमविक्रयी
Declension
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | क्रीतः (krītáḥ) | क्रीतौ (krītaú) क्रीता¹ (krītā́¹) |
क्रीताः (krītā́ḥ) क्रीतासः¹ (krītā́saḥ¹) |
| accusative | क्रीतम् (krītám) | क्रीतौ (krītaú) क्रीता¹ (krītā́¹) |
क्रीतान् (krītā́n) |
| instrumental | क्रीतेन (krīténa) | क्रीताभ्याम् (krītā́bhyām) | क्रीतैः (krītaíḥ) क्रीतेभिः¹ (krītébhiḥ¹) |
| dative | क्रीताय (krītā́ya) | क्रीताभ्याम् (krītā́bhyām) | क्रीतेभ्यः (krītébhyaḥ) |
| ablative | क्रीतात् (krītā́t) | क्रीताभ्याम् (krītā́bhyām) | क्रीतेभ्यः (krītébhyaḥ) |
| genitive | क्रीतस्य (krītásya) | क्रीतयोः (krītáyoḥ) | क्रीतानाम् (krītā́nām) |
| locative | क्रीते (krīté) | क्रीतयोः (krītáyoḥ) | क्रीतेषु (krītéṣu) |
| vocative | क्रीत (krī́ta) | क्रीतौ (krī́tau) क्रीता¹ (krī́tā¹) |
क्रीताः (krī́tāḥ) क्रीतासः¹ (krī́tāsaḥ¹) |
- ¹Vedic
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | क्रीता (krītā́) | क्रीते (krīté) | क्रीताः (krītā́ḥ) |
| accusative | क्रीताम् (krītā́m) | क्रीते (krīté) | क्रीताः (krītā́ḥ) |
| instrumental | क्रीतया (krītáyā) क्रीता¹ (krītā́¹) |
क्रीताभ्याम् (krītā́bhyām) | क्रीताभिः (krītā́bhiḥ) |
| dative | क्रीतायै (krītā́yai) | क्रीताभ्याम् (krītā́bhyām) | क्रीताभ्यः (krītā́bhyaḥ) |
| ablative | क्रीतायाः (krītā́yāḥ) क्रीतायै² (krītā́yai²) |
क्रीताभ्याम् (krītā́bhyām) | क्रीताभ्यः (krītā́bhyaḥ) |
| genitive | क्रीतायाः (krītā́yāḥ) क्रीतायै² (krītā́yai²) |
क्रीतयोः (krītáyoḥ) | क्रीतानाम् (krītā́nām) |
| locative | क्रीतायाम् (krītā́yām) | क्रीतयोः (krītáyoḥ) | क्रीतासु (krītā́su) |
| vocative | क्रीते (krī́te) | क्रीते (krī́te) | क्रीताः (krī́tāḥ) |
- ¹Vedic
- ²Brāhmaṇas
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | क्रीतम् (krītám) | क्रीते (krīté) | क्रीतानि (krītā́ni) क्रीता¹ (krītā́¹) |
| accusative | क्रीतम् (krītám) | क्रीते (krīté) | क्रीतानि (krītā́ni) क्रीता¹ (krītā́¹) |
| instrumental | क्रीतेन (krīténa) | क्रीताभ्याम् (krītā́bhyām) | क्रीतैः (krītaíḥ) क्रीतेभिः¹ (krītébhiḥ¹) |
| dative | क्रीताय (krītā́ya) | क्रीताभ्याम् (krītā́bhyām) | क्रीतेभ्यः (krītébhyaḥ) |
| ablative | क्रीतात् (krītā́t) | क्रीताभ्याम् (krītā́bhyām) | क्रीतेभ्यः (krītébhyaḥ) |
| genitive | क्रीतस्य (krītásya) | क्रीतयोः (krītáyoḥ) | क्रीतानाम् (krītā́nām) |
| locative | क्रीते (krīté) | क्रीतयोः (krītáyoḥ) | क्रीतेषु (krītéṣu) |
| vocative | क्रीत (krī́ta) | क्रीते (krī́te) | क्रीतानि (krī́tāni) क्रीता¹ (krī́tā¹) |
- ¹Vedic
Descendants
Noun
क्रीत • (krītá) stem, n
- a bargain
Declension
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | क्रीतम् (krītám) | क्रीते (krīté) | क्रीतानि (krītā́ni) क्रीता¹ (krītā́¹) |
| accusative | क्रीतम् (krītám) | क्रीते (krīté) | क्रीतानि (krītā́ni) क्रीता¹ (krītā́¹) |
| instrumental | क्रीतेन (krīténa) | क्रीताभ्याम् (krītā́bhyām) | क्रीतैः (krītaíḥ) क्रीतेभिः¹ (krītébhiḥ¹) |
| dative | क्रीताय (krītā́ya) | क्रीताभ्याम् (krītā́bhyām) | क्रीतेभ्यः (krītébhyaḥ) |
| ablative | क्रीतात् (krītā́t) | क्रीताभ्याम् (krītā́bhyām) | क्रीतेभ्यः (krītébhyaḥ) |
| genitive | क्रीतस्य (krītásya) | क्रीतयोः (krītáyoḥ) | क्रीतानाम् (krītā́nām) |
| locative | क्रीते (krīté) | क्रीतयोः (krītáyoḥ) | क्रीतेषु (krītéṣu) |
| vocative | क्रीत (krī́ta) | क्रीते (krī́te) | क्रीतानि (krī́tāni) क्रीता¹ (krī́tā¹) |
- ¹Vedic
Further reading
- Monier Williams (1899) “क्रीत”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 321.
- Apte, Vaman Shivram (1890) “क्रीत”, in The practical Sanskrit-English dictionary, Poona: Prasad Prakashan