क्षुब्ध
Hindi
Etymology
Learned borrowing from Sanskrit क्षुब्ध (kṣubdha).
Pronunciation
- (Delhi) IPA(key): /kʂʊbd̪ʱ/, [kʃʊbd̪ʱ]
Adjective
क्षुब्ध • (kṣubdh) (indeclinable) (formal)
Noun
क्षुब्ध • (kṣubdh) m (rare)
Declension
| singular | plural | |
|---|---|---|
| direct | क्षुब्ध kṣubdh |
क्षुब्ध kṣubdh |
| oblique | क्षुब्ध kṣubdh |
क्षुब्धों kṣubdhõ |
| vocative | क्षुब्ध kṣubdh |
क्षुब्धो kṣubdho |
Further reading
- Dāsa, Śyāmasundara (1965–1975) “क्षुब्ध”, in Hindī Śabdasāgara [lit. Sea of Hindi words] (in Hindi), Kashi [Varanasi]: Nagari Pracarini Sabha
- McGregor, Ronald Stuart (1993) “क्षुब्ध”, in The Oxford Hindi-English Dictionary, London: Oxford University Press
- Caturvedi, Mahendra, Bhola Nath Tiwari (1970) “क्षुब्ध”, in A practical Hindi-English dictionary, Delhi: National Publishing House
Sanskrit
Alternative scripts
Alternative scripts
- ক্ষুব্ধ (Assamese script)
- ᬓ᭄ᬱᬸᬩ᭄ᬥ (Balinese script)
- ক্ষুব্ধ (Bengali script)
- 𑰎𑰿𑰬𑰲𑰤𑰿𑰠 (Bhaiksuki script)
- 𑀓𑁆𑀱𑀼𑀩𑁆𑀥 (Brahmi script)
- က္ၑုဗ္ဓ (Burmese script)
- ક્ષુબ્ધ (Gujarati script)
- ਕ੍ਸ਼ੁਬ੍ਧ (Gurmukhi script)
- 𑌕𑍍𑌷𑍁𑌬𑍍𑌧 (Grantha script)
- ꦏ꧀ꦰꦸꦧ꧀ꦣ (Javanese script)
- 𑂍𑂹𑂭𑂳𑂥𑂹𑂡 (Kaithi script)
- ಕ್ಷುಬ್ಧ (Kannada script)
- ក្ឞុព្ធ (Khmer script)
- ກ຺ຩຸພ຺ຘ (Lao script)
- ക്ഷുബ്ധ (Malayalam script)
- ᡬᢢᡠᠪᢡᠠ (Manchu script)
- 𑘎𑘿𑘬𑘳𑘤𑘿𑘠 (Modi script)
- ᢉᢔᠤᠪᢑᠾᠠ᠋ (Mongolian script)
- 𑦮𑧠𑧌𑧔𑧄𑧠𑧀 (Nandinagari script)
- 𑐎𑑂𑐲𑐸𑐧𑑂𑐢 (Newa script)
- କ୍ଷୁବ୍ଧ (Odia script)
- ꢒ꣄ꢰꢸꢨ꣄ꢤ (Saurashtra script)
- 𑆑𑇀𑆰𑆶𑆧𑇀𑆣 (Sharada script)
- 𑖎𑖿𑖬𑖲𑖤𑖿𑖠 (Siddham script)
- ක්ෂුබ්ධ (Sinhalese script)
- 𑩜 𑪙𑪀𑩒𑩲 𑪙𑩮 (Soyombo script)
- 𑚊𑚶𑚰𑚠𑚶𑚜 (Takri script)
- க்ஷுப்³த⁴ (Tamil script)
- క్షుబ్ధ (Telugu script)
- กฺษุพฺธ (Thai script)
- ཀྵུ་བྡྷ (Tibetan script)
- 𑒏𑓂𑒭𑒳𑒥𑓂𑒡 (Tirhuta script)
- 𑨋𑩇𑨯𑨃𑨠𑩇𑨜 (Zanabazar Square script)
Etymology
Derived from क्षुभ् (kṣubh, root) + -त (-ta).
Pronunciation
- (Vedic) IPA(key): /kʂub.dʱɐ/, [kʂub̚.dʱɐ]
- (Classical Sanskrit) IPA(key): /kʂub.d̪ʱɐ/, [kʂub̚.d̪ʱɐ]
Adjective
क्षुब्ध • (kṣubdha) stem
Declension
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | क्षुब्धः (kṣubdhaḥ) | क्षुब्धौ (kṣubdhau) क्षुब्धा¹ (kṣubdhā¹) |
क्षुब्धाः (kṣubdhāḥ) क्षुब्धासः¹ (kṣubdhāsaḥ¹) |
| accusative | क्षुब्धम् (kṣubdham) | क्षुब्धौ (kṣubdhau) क्षुब्धा¹ (kṣubdhā¹) |
क्षुब्धान् (kṣubdhān) |
| instrumental | क्षुब्धेन (kṣubdhena) | क्षुब्धाभ्याम् (kṣubdhābhyām) | क्षुब्धैः (kṣubdhaiḥ) क्षुब्धेभिः¹ (kṣubdhebhiḥ¹) |
| dative | क्षुब्धाय (kṣubdhāya) | क्षुब्धाभ्याम् (kṣubdhābhyām) | क्षुब्धेभ्यः (kṣubdhebhyaḥ) |
| ablative | क्षुब्धात् (kṣubdhāt) | क्षुब्धाभ्याम् (kṣubdhābhyām) | क्षुब्धेभ्यः (kṣubdhebhyaḥ) |
| genitive | क्षुब्धस्य (kṣubdhasya) | क्षुब्धयोः (kṣubdhayoḥ) | क्षुब्धानाम् (kṣubdhānām) |
| locative | क्षुब्धे (kṣubdhe) | क्षुब्धयोः (kṣubdhayoḥ) | क्षुब्धेषु (kṣubdheṣu) |
| vocative | क्षुब्ध (kṣubdha) | क्षुब्धौ (kṣubdhau) क्षुब्धा¹ (kṣubdhā¹) |
क्षुब्धाः (kṣubdhāḥ) क्षुब्धासः¹ (kṣubdhāsaḥ¹) |
- ¹Vedic
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | क्षुब्धा (kṣubdhā) | क्षुब्धे (kṣubdhe) | क्षुब्धाः (kṣubdhāḥ) |
| accusative | क्षुब्धाम् (kṣubdhām) | क्षुब्धे (kṣubdhe) | क्षुब्धाः (kṣubdhāḥ) |
| instrumental | क्षुब्धया (kṣubdhayā) क्षुब्धा¹ (kṣubdhā¹) |
क्षुब्धाभ्याम् (kṣubdhābhyām) | क्षुब्धाभिः (kṣubdhābhiḥ) |
| dative | क्षुब्धायै (kṣubdhāyai) | क्षुब्धाभ्याम् (kṣubdhābhyām) | क्षुब्धाभ्यः (kṣubdhābhyaḥ) |
| ablative | क्षुब्धायाः (kṣubdhāyāḥ) क्षुब्धायै² (kṣubdhāyai²) |
क्षुब्धाभ्याम् (kṣubdhābhyām) | क्षुब्धाभ्यः (kṣubdhābhyaḥ) |
| genitive | क्षुब्धायाः (kṣubdhāyāḥ) क्षुब्धायै² (kṣubdhāyai²) |
क्षुब्धयोः (kṣubdhayoḥ) | क्षुब्धानाम् (kṣubdhānām) |
| locative | क्षुब्धायाम् (kṣubdhāyām) | क्षुब्धयोः (kṣubdhayoḥ) | क्षुब्धासु (kṣubdhāsu) |
| vocative | क्षुब्धे (kṣubdhe) | क्षुब्धे (kṣubdhe) | क्षुब्धाः (kṣubdhāḥ) |
- ¹Vedic
- ²Brāhmaṇas
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | क्षुब्धम् (kṣubdham) | क्षुब्धे (kṣubdhe) | क्षुब्धानि (kṣubdhāni) क्षुब्धा¹ (kṣubdhā¹) |
| accusative | क्षुब्धम् (kṣubdham) | क्षुब्धे (kṣubdhe) | क्षुब्धानि (kṣubdhāni) क्षुब्धा¹ (kṣubdhā¹) |
| instrumental | क्षुब्धेन (kṣubdhena) | क्षुब्धाभ्याम् (kṣubdhābhyām) | क्षुब्धैः (kṣubdhaiḥ) क्षुब्धेभिः¹ (kṣubdhebhiḥ¹) |
| dative | क्षुब्धाय (kṣubdhāya) | क्षुब्धाभ्याम् (kṣubdhābhyām) | क्षुब्धेभ्यः (kṣubdhebhyaḥ) |
| ablative | क्षुब्धात् (kṣubdhāt) | क्षुब्धाभ्याम् (kṣubdhābhyām) | क्षुब्धेभ्यः (kṣubdhebhyaḥ) |
| genitive | क्षुब्धस्य (kṣubdhasya) | क्षुब्धयोः (kṣubdhayoḥ) | क्षुब्धानाम् (kṣubdhānām) |
| locative | क्षुब्धे (kṣubdhe) | क्षुब्धयोः (kṣubdhayoḥ) | क्षुब्धेषु (kṣubdheṣu) |
| vocative | क्षुब्ध (kṣubdha) | क्षुब्धे (kṣubdhe) | क्षुब्धानि (kṣubdhāni) क्षुब्धा¹ (kṣubdhā¹) |
- ¹Vedic
Descendants
- Pali: chuddha
- Prakrit: 𑀔𑀼𑀤𑁆𑀥 (khuddha)
Noun
क्षुब्ध • (kṣubdha) stem, m
Declension
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | क्षुब्धः (kṣubdhaḥ) | क्षुब्धौ (kṣubdhau) क्षुब्धा¹ (kṣubdhā¹) |
क्षुब्धाः (kṣubdhāḥ) क्षुब्धासः¹ (kṣubdhāsaḥ¹) |
| accusative | क्षुब्धम् (kṣubdham) | क्षुब्धौ (kṣubdhau) क्षुब्धा¹ (kṣubdhā¹) |
क्षुब्धान् (kṣubdhān) |
| instrumental | क्षुब्धेन (kṣubdhena) | क्षुब्धाभ्याम् (kṣubdhābhyām) | क्षुब्धैः (kṣubdhaiḥ) क्षुब्धेभिः¹ (kṣubdhebhiḥ¹) |
| dative | क्षुब्धाय (kṣubdhāya) | क्षुब्धाभ्याम् (kṣubdhābhyām) | क्षुब्धेभ्यः (kṣubdhebhyaḥ) |
| ablative | क्षुब्धात् (kṣubdhāt) | क्षुब्धाभ्याम् (kṣubdhābhyām) | क्षुब्धेभ्यः (kṣubdhebhyaḥ) |
| genitive | क्षुब्धस्य (kṣubdhasya) | क्षुब्धयोः (kṣubdhayoḥ) | क्षुब्धानाम् (kṣubdhānām) |
| locative | क्षुब्धे (kṣubdhe) | क्षुब्धयोः (kṣubdhayoḥ) | क्षुब्धेषु (kṣubdheṣu) |
| vocative | क्षुब्ध (kṣubdha) | क्षुब्धौ (kṣubdhau) क्षुब्धा¹ (kṣubdhā¹) |
क्षुब्धाः (kṣubdhāḥ) क्षुब्धासः¹ (kṣubdhāsaḥ¹) |
- ¹Vedic
Further reading
- Monier Williams (1899) “क्षुब्ध”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 331, column 3.
- Turner, Ralph Lilley (1969–1985) “kṣubdha”, in A Comparative Dictionary of the Indo-Aryan Languages, London: Oxford University Press