चमति

Sanskrit

Etymology

From Proto-Indo-Aryan *ćámati, from Proto-Indo-Iranian *čámati, from Proto-Indo-European *kʷém-e-ti, from *kʷem- (“to swallow”). Cognate with Avestan 𐬀𐬱𐬀𐬨 (ašam, “sip”), Old Armenian քիմք (kʻimkʻ, “palate”), Icelandic hvóma.

Pronunciation

(Vedic) IPA^(key): /t͡ɕɐ́.mɐ.ti/
(Classical Sanskrit) IPA^(key): /t͡ɕɐ.mɐ.t̪i/

Verb

चमति • (cámati) third-singular indicative (class 1, type P, root चम्)

to sip, drink
Synonym: पिबति (píbati)
to eat, swallow
Synonyms: अत्ति (átti), खादति (khā́dati), भक्षति (bhákṣati)

Conjugation

Forms of Sanskrit verbs are numerous and complicated. The following conjugation shows only a subset of all forms and should be treated as a guide.

Nonfinite Forms: चमितुम् (cámitum)
	Undeclinable
Infinitive	चमितुम् cámitum
Gerund	चमित्वा camitvā́
	Participles
Masculine/Neuter Gerundive	चम्य / चमितव्य / चमनीय cámya / camitavya / camanīya
Feminine Gerundive	चम्या / चमितव्या / चमनीया cámyā / camitavyā / camanīyā
Masculine/Neuter Past Passive Participle	चमित camitá
Feminine Past Passive Participle	चमिता camitā́
Masculine/Neuter Past Active Participle	चमितवत् camitávat
Feminine Past Active Participle	चमितवती camitávatī

Present: चमति (cámati), चमते (cámate)
	Active			Mediopassive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	चमति cámati	चमतः cámataḥ	चमन्ति cámanti	चमते cámate	चमेते cámete	चमन्ते cámante
Second	चमसि cámasi	चमथः cámathaḥ	चमथ cámatha	चमसे cámase	चमेथे cámethe	चमध्वे cámadhve
First	चमामि cámāmi	चमावः cámāvaḥ	चमामः / चमामसि¹ cámāmaḥ / cámāmasi¹	चमे cáme	चमावहे cámāvahe	चमामहे cámāmahe
Imperative
Third	चमतु cámatu	चमताम् cámatām	चमन्तु cámantu	चमताम् cámatām	चमेताम् cámetām	चमन्ताम् cámantām
Second	चम cáma	चमतम् cámatam	चमत cámata	चमस्व cámasva	चमेथाम् cámethām	चमध्वम् cámadhvam
First	चमानि cámāni	चमाव cámāva	चमाम cámāma	चमै cámai	चमावहै cámāvahai	चमामहै cámāmahai
Optative/Potential
Third	चमेत् cámet	चमेताम् cámetām	चमेयुः cámeyuḥ	चमेत cámeta	चमेयाताम् cámeyātām	चमेरन् cámeran
Second	चमेः cámeḥ	चमेतम् cámetam	चमेत cámeta	चमेथाः cámethāḥ	चमेयाथाम् cámeyāthām	चमेध्वम् cámedhvam
First	चमेयम् cámeyam	चमेव cámeva	चमेम cámema	चमेय cámeya	चमेवहि cámevahi	चमेमहि cámemahi
Subjunctive
Third	चमात् / चमाति cámāt / cámāti	चमातः cámātaḥ	चमान् cámān	चमाते / चमातै cámāte / cámātai	चमैते cámaite	चमन्त / चमान्तै cámanta / cámāntai
Second	चमाः / चमासि cámāḥ / cámāsi	चमाथः cámāthaḥ	चमाथ cámātha	चमासे / चमासै cámāse / cámāsai	चमैथे cámaithe	चमाध्वै cámādhvai
First	चमानि cámāni	चमाव cámāva	चमाम cámāma	चमै cámai	चमावहै cámāvahai	चमामहै cámāmahai
Participles
	चमत् cámat			चममान cámamāna
Notes	The subjunctive is only used in Vedic Sanskrit. ¹Vedic

Imperfect: अचमत् (ácamat), अचमत (ácamata)
	Active			Mediopassive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	अचमत् ácamat	अचमताम् ácamatām	अचमन् ácaman	अचमत ácamata	अचमेताम् ácametām	अचमन्त ácamanta
Second	अचमः ácamaḥ	अचमतम् ácamatam	अचमत ácamata	अचमथाः ácamathāḥ	अचमेथाम् ácamethām	अचमध्वम् ácamadhvam
First	अचमम् ácamam	अचमाव ácamāva	अचमाम ácamāma	अचमे ácame	अचमावहि ácamāvahi	अचमामहि ácamāmahi

Future: चमिष्यति (camiṣyáti), चमिष्यते (camiṣyáte)
	Active			Mediopassive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	चमिष्यति camiṣyáti	चमिष्यतः camiṣyátaḥ	चमिष्यन्ति camiṣyánti	चमिष्यते camiṣyáte	चमिष्येते camiṣyéte	चमिष्यन्ते camiṣyánte
Second	चमिष्यसि camiṣyási	चमिष्यथः camiṣyáthaḥ	चमिष्यथ camiṣyátha	चमिष्यसे camiṣyáse	चमिष्येथे camiṣyéthe	चमिष्यध्वे camiṣyádhve
First	चमिष्यामि camiṣyā́mi	चमिष्यावः camiṣyā́vaḥ	चमिष्यामः / चमिष्यामसि¹ camiṣyā́maḥ / camiṣyā́masi¹	चमिष्ये camiṣyé	चमिष्यावहे camiṣyā́vahe	चमिष्यामहे camiṣyā́mahe
Participles
	चमिष्यत् camiṣyát			चमिष्यमाण camiṣyámāṇa
Notes	¹Vedic

Conditional: अचमिष्यत् (ácamiṣyat), अचमिष्यत (ácamiṣyata)
	Active			Mediopassive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	अचमिष्यत् ácamiṣyat	अचमिष्यताम् ácamiṣyatām	अचमिष्यन् ácamiṣyan	अचमिष्यत ácamiṣyata	अचमिष्येताम् ácamiṣyetām	अचमिष्यन्त ácamiṣyanta
Second	अचमिष्यः ácamiṣyaḥ	अचमिष्यतम् ácamiṣyatam	अचमिष्यत ácamiṣyata	अचमिष्यथाः ácamiṣyathāḥ	अचमिष्येथाम् ácamiṣyethām	अचमिष्यध्वम् ácamiṣyadhvam
First	अचमिष्यम् ácamiṣyam	अचमिष्याव ácamiṣyāva	अचमिष्याम ácamiṣyāma	अचमिष्ये ácamiṣye	अचमिष्यावहि ácamiṣyāvahi	अचमिष्यामहि ácamiṣyāmahi

Aorist: अचमीत् (ácamīt), अचमिष्ट (ácamiṣṭa)
	Active			Mediopassive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	अचमीत् ácamīt	अचमिष्टाम् ácamiṣṭām	अचमिषुः ácamiṣuḥ	अचमिष्ट ácamiṣṭa	अचमिषाताम् ácamiṣātām	अचमिषत ácamiṣata
Second	अचमीः ácamīḥ	अचमिष्टम् ácamiṣṭam	अचमिष्ट ácamiṣṭa	अचमिष्ठाः ácamiṣṭhāḥ	अचमिषाथाम् ácamiṣāthām	अचमिढ्वम् ácamiḍhvam
First	अचमिषम् ácamiṣam	अचमिष्व ácamiṣva	अचमिष्म ácamiṣma	अचमिषि ácamiṣi	अचमिष्वहि ácamiṣvahi	अचमिष्महि ácamiṣmahi
Injunctive
Third	चमीत् cámīt	चमिष्टाम् cámiṣṭām	चमिषुः cámiṣuḥ	चमिष्ट cámiṣṭa	चमिषाताम् cámiṣātām	चमिषत cámiṣata
Second	चमीः cámīḥ	चमिष्टम् cámiṣṭam	चमिष्ट cámiṣṭa	चमिष्ठाः cámiṣṭhāḥ	चमिषाथाम् cámiṣāthām	चमिढ्वम् cámiḍhvam
First	चमिषम् cámiṣam	चमिष्व cámiṣva	चमिष्म cámiṣma	चमिषि cámiṣi	चमिष्वहि cámiṣvahi	चमिष्महि cámiṣmahi
Subjunctive
Third	चमिषत् / चमिषति cámiṣat / cámiṣati	चमिषतः cámiṣataḥ	चमिषन् cámiṣan	चमिषते / चमिषातै cámiṣate / cámiṣātai	चमिषैते cámiṣaite	चमिषन्त cámiṣanta
Second	चमिषः / चमिषसि cámiṣaḥ / cámiṣasi	चमिषथः cámiṣathaḥ	चमिषथ cámiṣatha	चमिषसे / चमिषासै cámiṣase / cámiṣāsai	चमिषैथे cámiṣaithe	चमिषध्वे / चमिषाध्वै cámiṣadhve / cámiṣādhvai
First	चमिषाणि cámiṣāṇi	चमिषाव cámiṣāva	चमिषाम cámiṣāma	चमिषै cámiṣai	चमिषावहे cámiṣāvahe	चमिषामहे / चमिषामहै cámiṣāmahe / cámiṣāmahai
Notes	The subjunctive is only used in Vedic Sanskrit.

Benedictive/Precative: चम्यात् (camyā́t) or चम्याः (camyā́ḥ), -
	Active			Mediopassive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Optative/Potential
Third	चम्यात् / चम्याः¹ camyā́t / camyā́ḥ¹	चम्यास्ताम् camyā́stām	चम्यासुः camyā́suḥ	-	-	-
Second	चम्याः camyā́ḥ	चम्यास्तम् camyā́stam	चम्यास्त camyā́sta	-	-	-
First	चम्यासम् camyā́sam	चम्यास्व camyā́sva	चम्यास्म camyā́sma	-	-	-
Notes	¹Vedic

Perfect: चचाम (cacā́ma), चेमे (cemé)
	Active			Mediopassive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	चचाम cacā́ma	चेमतुः cemátuḥ	चेमुः cemúḥ	चेमे cemé	चेमाते cemā́te	चेमिरे cemiré
Second	चचन्थ / चेमिथ¹ cacántha / cemithá¹	चेमथुः cemáthuḥ	चेम cemá	चेमिषे cemiṣé	चेमाथे cemā́the	चेमिध्वे cemidhvé
First	चचम / चचाम¹ cacáma / cacā́ma¹	चेमिव cemivá	चेमिम cemimá	चेमे cemé	चेमिवहे cemiváhe	चेमिमहे cemimáhe
Participles
	चेमिवांस् cemivā́ṃs			चेमान cemāná
Notes	¹Later Sanskrit

References

Monier Williams (1899) “चमति”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 388.