तुच्छ
Hindi
Etymology
Learned borrowing from Sanskrit तुच्छ (tuccha, “empty”), related to तुच्छ्य (tucchya), from Proto-Indo-Aryan *tuśćyás, from Proto-Indo-Iranian *tušćyás, from Proto-Indo-European *tus-sḱ-yós. Doublet of छूछा (chūchā).
Pronunciation
- (Delhi) IPA(key): /t̪ʊt̪t͡ʃʰ/, [t̪ʊ(t̚)t͡ʃʰ]
Adjective
तुच्छ • (tucch) (indeclinable)
Derived terms
- तुच्छ जानना (tucch jānnā, “to make nothing of”)
- तुच्छ समझना (tucch samajhnā, “to consider nothing of, despise”)
- तुच्छार्थक (tucchārthak, “diminutive”)
- तुच्छता (tucchatā, “emptiness”)
References
- McGregor, Ronald Stuart (1993) “तुच्छ”, in The Oxford Hindi-English Dictionary, London: Oxford University Press
Sanskrit
Alternative scripts
Alternative scripts
- তুচ্ছ (Assamese script)
- ᬢᬸᬘ᭄ᬙ (Balinese script)
- তুচ্ছ (Bengali script)
- 𑰝𑰲𑰓𑰿𑰔 (Bhaiksuki script)
- 𑀢𑀼𑀘𑁆𑀙 (Brahmi script)
- တုစ္ဆ (Burmese script)
- તુચ્છ (Gujarati script)
- ਤੁਚ੍ਛ (Gurmukhi script)
- 𑌤𑍁𑌚𑍍𑌛 (Grantha script)
- ꦠꦸꦕ꧀ꦖ (Javanese script)
- 𑂞𑂳𑂒𑂹𑂓 (Kaithi script)
- ತುಚ್ಛ (Kannada script)
- តុច្ឆ (Khmer script)
- ຕຸຈ຺ຉ (Lao script)
- തുച്ഛ (Malayalam script)
- ᢠᡠᢜᡮᠠ (Manchu script)
- 𑘝𑘳𑘓𑘿𑘔 (Modi script)
- ᢐᠤᢋᠼᠠ᠋ (Mongolian script)
- 𑦽𑧔𑦳𑧠𑦴 (Nandinagari script)
- 𑐟𑐸𑐔𑑂𑐕 (Newa script)
- ତୁଚ୍ଛ (Odia script)
- ꢡꢸꢗ꣄ꢘ (Saurashtra script)
- 𑆠𑆶𑆖𑇀𑆗 (Sharada script)
- 𑖝𑖲𑖓𑖿𑖔 (Siddham script)
- තුච්ඡ (Sinhalese script)
- 𑩫𑩒𑩡 𑪙𑩢 (Soyombo script)
- 𑚙𑚰𑚏𑚶𑚐 (Takri script)
- துச்ச² (Tamil script)
- తుచ్ఛ (Telugu script)
- ตุจฺฉ (Thai script)
- ཏུ་ཙྪ (Tibetan script)
- 𑒞𑒳𑒔𑓂𑒕 (Tirhuta script)
- 𑨙𑨃𑨣𑩇𑨤 (Zanabazar Square script)
Etymology
Related to तुच्छ्य (tucchya), from Proto-Indo-Aryan *tuśćyás, from Proto-Indo-Iranian *tušćyás, from Proto-Indo-European *tus-sḱ-yós.
Pronunciation
- (Vedic) IPA(key): /tut.t͡ɕʰɐ/, [tut̚.t͡ɕʰɐ]
- (Classical Sanskrit) IPA(key): /t̪ut̪.t͡ɕʰɐ/, [t̪ut̪̚.t͡ɕʰɐ]
Adjective
तुच्छ • (tucchá) stem
Declension
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | तुच्छः (tuccháḥ) | तुच्छौ (tucchaú) तुच्छा¹ (tucchā́¹) |
तुच्छाः (tucchā́ḥ) तुच्छासः¹ (tucchā́saḥ¹) |
| accusative | तुच्छम् (tucchám) | तुच्छौ (tucchaú) तुच्छा¹ (tucchā́¹) |
तुच्छान् (tucchā́n) |
| instrumental | तुच्छेन (tucchéna) | तुच्छाभ्याम् (tucchā́bhyām) | तुच्छैः (tucchaíḥ) तुच्छेभिः¹ (tucchébhiḥ¹) |
| dative | तुच्छाय (tucchā́ya) | तुच्छाभ्याम् (tucchā́bhyām) | तुच्छेभ्यः (tucchébhyaḥ) |
| ablative | तुच्छात् (tucchā́t) | तुच्छाभ्याम् (tucchā́bhyām) | तुच्छेभ्यः (tucchébhyaḥ) |
| genitive | तुच्छस्य (tucchásya) | तुच्छयोः (tuccháyoḥ) | तुच्छानाम् (tucchā́nām) |
| locative | तुच्छे (tucché) | तुच्छयोः (tuccháyoḥ) | तुच्छेषु (tucchéṣu) |
| vocative | तुच्छ (túccha) | तुच्छौ (túcchau) तुच्छा¹ (túcchā¹) |
तुच्छाः (túcchāḥ) तुच्छासः¹ (túcchāsaḥ¹) |
- ¹Vedic
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | तुच्छा (tucchā́) | तुच्छे (tucché) | तुच्छाः (tucchā́ḥ) |
| accusative | तुच्छाम् (tucchā́m) | तुच्छे (tucché) | तुच्छाः (tucchā́ḥ) |
| instrumental | तुच्छया (tuccháyā) तुच्छा¹ (tucchā́¹) |
तुच्छाभ्याम् (tucchā́bhyām) | तुच्छाभिः (tucchā́bhiḥ) |
| dative | तुच्छायै (tucchā́yai) | तुच्छाभ्याम् (tucchā́bhyām) | तुच्छाभ्यः (tucchā́bhyaḥ) |
| ablative | तुच्छायाः (tucchā́yāḥ) तुच्छायै² (tucchā́yai²) |
तुच्छाभ्याम् (tucchā́bhyām) | तुच्छाभ्यः (tucchā́bhyaḥ) |
| genitive | तुच्छायाः (tucchā́yāḥ) तुच्छायै² (tucchā́yai²) |
तुच्छयोः (tuccháyoḥ) | तुच्छानाम् (tucchā́nām) |
| locative | तुच्छायाम् (tucchā́yām) | तुच्छयोः (tuccháyoḥ) | तुच्छासु (tucchā́su) |
| vocative | तुच्छे (túcche) | तुच्छे (túcche) | तुच्छाः (túcchāḥ) |
- ¹Vedic
- ²Brāhmaṇas
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | तुच्छम् (tucchám) | तुच्छे (tucché) | तुच्छानि (tucchā́ni) तुच्छा¹ (tucchā́¹) |
| accusative | तुच्छम् (tucchám) | तुच्छे (tucché) | तुच्छानि (tucchā́ni) तुच्छा¹ (tucchā́¹) |
| instrumental | तुच्छेन (tucchéna) | तुच्छाभ्याम् (tucchā́bhyām) | तुच्छैः (tucchaíḥ) तुच्छेभिः¹ (tucchébhiḥ¹) |
| dative | तुच्छाय (tucchā́ya) | तुच्छाभ्याम् (tucchā́bhyām) | तुच्छेभ्यः (tucchébhyaḥ) |
| ablative | तुच्छात् (tucchā́t) | तुच्छाभ्याम् (tucchā́bhyām) | तुच्छेभ्यः (tucchébhyaḥ) |
| genitive | तुच्छस्य (tucchásya) | तुच्छयोः (tuccháyoḥ) | तुच्छानाम् (tucchā́nām) |
| locative | तुच्छे (tucché) | तुच्छयोः (tuccháyoḥ) | तुच्छेषु (tucchéṣu) |
| vocative | तुच्छ (túccha) | तुच्छे (túcche) | तुच्छानि (túcchāni) तुच्छा¹ (túcchā¹) |
- ¹Vedic
Noun
तुच्छ • (tucchá) stem, n
- anything trifling
- chaff
Declension
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | तुच्छम् (tucchám) | तुच्छे (tucché) | तुच्छानि (tucchā́ni) तुच्छा¹ (tucchā́¹) |
| accusative | तुच्छम् (tucchám) | तुच्छे (tucché) | तुच्छानि (tucchā́ni) तुच्छा¹ (tucchā́¹) |
| instrumental | तुच्छेन (tucchéna) | तुच्छाभ्याम् (tucchā́bhyām) | तुच्छैः (tucchaíḥ) तुच्छेभिः¹ (tucchébhiḥ¹) |
| dative | तुच्छाय (tucchā́ya) | तुच्छाभ्याम् (tucchā́bhyām) | तुच्छेभ्यः (tucchébhyaḥ) |
| ablative | तुच्छात् (tucchā́t) | तुच्छाभ्याम् (tucchā́bhyām) | तुच्छेभ्यः (tucchébhyaḥ) |
| genitive | तुच्छस्य (tucchásya) | तुच्छयोः (tuccháyoḥ) | तुच्छानाम् (tucchā́nām) |
| locative | तुच्छे (tucché) | तुच्छयोः (tuccháyoḥ) | तुच्छेषु (tucchéṣu) |
| vocative | तुच्छ (túccha) | तुच्छे (túcche) | तुच्छानि (túcchāni) तुच्छा¹ (túcchā¹) |
- ¹Vedic
References
- Monier Williams (1899) “तुच्छ”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 0450.