द्युक्ष
Sanskrit
Alternative forms
Alternative scripts
- দ্যুক্ষ (Assamese script)
- ᬤ᭄ᬬᬸᬓ᭄ᬱ (Balinese script)
- দ্যুক্ষ (Bengali script)
- 𑰟𑰿𑰧𑰲𑰎𑰿𑰬 (Bhaiksuki script)
- 𑀤𑁆𑀬𑀼𑀓𑁆𑀱 (Brahmi script)
- ဒျုက္ၑ (Burmese script)
- દ્યુક્ષ (Gujarati script)
- ਦ੍ਯੁਕ੍ਸ਼ (Gurmukhi script)
- 𑌦𑍍𑌯𑍁𑌕𑍍𑌷 (Grantha script)
- ꦢꦾꦸꦏ꧀ꦰ (Javanese script)
- 𑂠𑂹𑂨𑂳𑂍𑂹𑂭 (Kaithi script)
- ದ್ಯುಕ್ಷ (Kannada script)
- ទ្យុក្ឞ (Khmer script)
- ທ຺ຍຸກ຺ຩ (Lao script)
- ദ്യുക്ഷ (Malayalam script)
- ᡩᠶᡠᡬᢢᠠ (Manchu script)
- 𑘟𑘿𑘧𑘳𑘎𑘿𑘬 (Modi script)
- ᢑᠶ᠋ᠤᢉᢔᠠ᠋ (Mongolian script)
- 𑦿𑧠𑧇𑧔𑦮𑧠𑧌 (Nandinagari script)
- 𑐡𑑂𑐫𑐸𑐎𑑂𑐲 (Newa script)
- ଦ୍ଯୁକ୍ଷ (Odia script)
- ꢣ꣄ꢫꢸꢒ꣄ꢰ (Saurashtra script)
- 𑆢𑇀𑆪𑆶𑆑𑇀𑆰 (Sharada script)
- 𑖟𑖿𑖧𑖲𑖎𑖿𑖬 (Siddham script)
- ද්යුක්ෂ (Sinhalese script)
- 𑩭 𑪙𑩻𑩒𑩜 𑪙𑪀 (Soyombo script)
- 𑚛𑚶𑚣𑚰𑚊𑚶 (Takri script)
- த்³யுக்ஷ (Tamil script)
- ద్యుక్ష (Telugu script)
- ทฺยุกฺษ (Thai script)
- དྱུ་ཀྵ (Tibetan script)
- 𑒠𑓂𑒨𑒳𑒏𑓂𑒭 (Tirhuta script)
- 𑨛𑩇𑨪𑨃𑨋𑩇𑨯 (Zanabazar Square script)
Etymology
Inherited from Proto-Indo-Aryan *dyukṣás, from Proto-Indo-Iranian *dyukšás, from Proto-Indo-European *dyutkós (“celestial, heavenly”), from *dyew- (“to be bright; sky; heaven”).
Pronunciation
- (Vedic) IPA(key): /djuk.ʂɐ́/
- (Classical Sanskrit) IPA(key): /d̪juk.ʂɐ/
Adjective
द्युक्ष • (dyukṣá) stem (Vedic)
Declension
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | द्युक्षः (dyukṣáḥ) | द्युक्षौ (dyukṣaú) द्युक्षा¹ (dyukṣā́¹) |
द्युक्षाः (dyukṣā́ḥ) द्युक्षासः¹ (dyukṣā́saḥ¹) |
| accusative | द्युक्षम् (dyukṣám) | द्युक्षौ (dyukṣaú) द्युक्षा¹ (dyukṣā́¹) |
द्युक्षान् (dyukṣā́n) |
| instrumental | द्युक्षेण (dyukṣéṇa) | द्युक्षाभ्याम् (dyukṣā́bhyām) | द्युक्षैः (dyukṣaíḥ) द्युक्षेभिः¹ (dyukṣébhiḥ¹) |
| dative | द्युक्षाय (dyukṣā́ya) | द्युक्षाभ्याम् (dyukṣā́bhyām) | द्युक्षेभ्यः (dyukṣébhyaḥ) |
| ablative | द्युक्षात् (dyukṣā́t) | द्युक्षाभ्याम् (dyukṣā́bhyām) | द्युक्षेभ्यः (dyukṣébhyaḥ) |
| genitive | द्युक्षस्य (dyukṣásya) | द्युक्षयोः (dyukṣáyoḥ) | द्युक्षाणाम् (dyukṣā́ṇām) |
| locative | द्युक्षे (dyukṣé) | द्युक्षयोः (dyukṣáyoḥ) | द्युक्षेषु (dyukṣéṣu) |
| vocative | द्युक्ष (dyúkṣa) | द्युक्षौ (dyúkṣau) द्युक्षा¹ (dyúkṣā¹) |
द्युक्षाः (dyúkṣāḥ) द्युक्षासः¹ (dyúkṣāsaḥ¹) |
- ¹Vedic
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | द्युक्षा (dyukṣā́) | द्युक्षे (dyukṣé) | द्युक्षाः (dyukṣā́ḥ) |
| accusative | द्युक्षाम् (dyukṣā́m) | द्युक्षे (dyukṣé) | द्युक्षाः (dyukṣā́ḥ) |
| instrumental | द्युक्षया (dyukṣáyā) द्युक्षा¹ (dyukṣā́¹) |
द्युक्षाभ्याम् (dyukṣā́bhyām) | द्युक्षाभिः (dyukṣā́bhiḥ) |
| dative | द्युक्षायै (dyukṣā́yai) | द्युक्षाभ्याम् (dyukṣā́bhyām) | द्युक्षाभ्यः (dyukṣā́bhyaḥ) |
| ablative | द्युक्षायाः (dyukṣā́yāḥ) द्युक्षायै² (dyukṣā́yai²) |
द्युक्षाभ्याम् (dyukṣā́bhyām) | द्युक्षाभ्यः (dyukṣā́bhyaḥ) |
| genitive | द्युक्षायाः (dyukṣā́yāḥ) द्युक्षायै² (dyukṣā́yai²) |
द्युक्षयोः (dyukṣáyoḥ) | द्युक्षाणाम् (dyukṣā́ṇām) |
| locative | द्युक्षायाम् (dyukṣā́yām) | द्युक्षयोः (dyukṣáyoḥ) | द्युक्षासु (dyukṣā́su) |
| vocative | द्युक्षे (dyúkṣe) | द्युक्षे (dyúkṣe) | द्युक्षाः (dyúkṣāḥ) |
- ¹Vedic
- ²Brāhmaṇas
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | द्युक्षम् (dyukṣám) | द्युक्षे (dyukṣé) | द्युक्षाणि (dyukṣā́ṇi) द्युक्षा¹ (dyukṣā́¹) |
| accusative | द्युक्षम् (dyukṣám) | द्युक्षे (dyukṣé) | द्युक्षाणि (dyukṣā́ṇi) द्युक्षा¹ (dyukṣā́¹) |
| instrumental | द्युक्षेण (dyukṣéṇa) | द्युक्षाभ्याम् (dyukṣā́bhyām) | द्युक्षैः (dyukṣaíḥ) द्युक्षेभिः¹ (dyukṣébhiḥ¹) |
| dative | द्युक्षाय (dyukṣā́ya) | द्युक्षाभ्याम् (dyukṣā́bhyām) | द्युक्षेभ्यः (dyukṣébhyaḥ) |
| ablative | द्युक्षात् (dyukṣā́t) | द्युक्षाभ्याम् (dyukṣā́bhyām) | द्युक्षेभ्यः (dyukṣébhyaḥ) |
| genitive | द्युक्षस्य (dyukṣásya) | द्युक्षयोः (dyukṣáyoḥ) | द्युक्षाणाम् (dyukṣā́ṇām) |
| locative | द्युक्षे (dyukṣé) | द्युक्षयोः (dyukṣáyoḥ) | द्युक्षेषु (dyukṣéṣu) |
| vocative | द्युक्ष (dyúkṣa) | द्युक्षे (dyúkṣe) | द्युक्षाणि (dyúkṣāṇi) द्युक्षा¹ (dyúkṣā¹) |
- ¹Vedic
References
- Apte, Vaman Shivram (1890) “द्युक्षः”, in The practical Sanskrit-English dictionary, Poona: Prasad Prakashan
- Arthur Anthony Macdonell (1893) “द्युक्ष”, in A practical Sanskrit dictionary with transliteration, accentuation, and etymological analysis throughout, London: Oxford University Press
- Monier Williams (1899) “द्युक्ष”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 499.