निर्भय

Hindi

Etymology

Learned borrowing from Sanskrit निर्भय (nirbhaya). By surface analysis, निर्- (nir-) +‎ भय (bhay).

Pronunciation

  • (Delhi) IPA(key): /nɪɾ.bʱəj/, [nɪɾ.bʱɐj]

Adjective

निर्भय • (nirbhay) (indeclinable)

  1. fearless, undaunted, unafraid
    Synonyms: निडर (niḍar), निर्दर (nirdar), अभय (abhay), अभीक (abhīk), निर्भीक (nirbhīk)

Further reading

Marathi

Etymology

Learned borrowing from Sanskrit निर्भय (nirbhaya). By surface analysis, निर्- (nir-) +‎ भय (bhay). Compare Old Marathi 𑘡𑘲𑘨𑘿𑘥𑘧𑘝𑘰 (nīrbhayatā, fearlessness).

Pronunciation

  • IPA(key): /niɾ.bʱəj/

Adjective

निर्भय • (nirbhay)

  1. fearless, unafraid
  2. safe, secure

Further reading

  • Berntsen, Maxine (1982–1983) “निर्भय”, in A Basic Marathi-English Dictionary, New Delhi: American Institute of Indian Studies
  • Molesworth, James Thomas (1857) “निर्भय”, in A dictionary, Marathi and English, Bombay: Printed for government at the Bombay Education Society's Press
  • दाते, यशवंत रामकृष्ण [Date, Yashwant Ramkrishna] (1932-1950) “निर्भय”, in महाराष्ट्र शब्दकोश (mahārāṣṭra śabdakoś) (in Marathi), पुणे [Pune]: महाराष्ट्र कोशमंडळ (mahārāṣṭra kośmaṇḍaḷ)

Sanskrit

Alternative scripts

Etymology

From निस्- (nis-, negative prefix) +‎ भय (bhaya, fear).

Pronunciation

Adjective

निर्भय • (nirbhaya) stem

  1. fearless, undaunted, unafraid
    Synonyms: see Thesaurus:निर्भय
  2. free from danger, safe, secure, tranquil

Declension

Masculine a-stem declension of निर्भय
singular dual plural
nominative निर्भयः (nirbhayaḥ) निर्भयौ (nirbhayau)
निर्भया¹ (nirbhayā¹)
निर्भयाः (nirbhayāḥ)
निर्भयासः¹ (nirbhayāsaḥ¹)
accusative निर्भयम् (nirbhayam) निर्भयौ (nirbhayau)
निर्भया¹ (nirbhayā¹)
निर्भयान् (nirbhayān)
instrumental निर्भयेण (nirbhayeṇa) निर्भयाभ्याम् (nirbhayābhyām) निर्भयैः (nirbhayaiḥ)
निर्भयेभिः¹ (nirbhayebhiḥ¹)
dative निर्भयाय (nirbhayāya) निर्भयाभ्याम् (nirbhayābhyām) निर्भयेभ्यः (nirbhayebhyaḥ)
ablative निर्भयात् (nirbhayāt) निर्भयाभ्याम् (nirbhayābhyām) निर्भयेभ्यः (nirbhayebhyaḥ)
genitive निर्भयस्य (nirbhayasya) निर्भययोः (nirbhayayoḥ) निर्भयाणाम् (nirbhayāṇām)
locative निर्भये (nirbhaye) निर्भययोः (nirbhayayoḥ) निर्भयेषु (nirbhayeṣu)
vocative निर्भय (nirbhaya) निर्भयौ (nirbhayau)
निर्भया¹ (nirbhayā¹)
निर्भयाः (nirbhayāḥ)
निर्भयासः¹ (nirbhayāsaḥ¹)
  • ¹Vedic
Feminine ā-stem declension of निर्भया
singular dual plural
nominative निर्भया (nirbhayā) निर्भये (nirbhaye) निर्भयाः (nirbhayāḥ)
accusative निर्भयाम् (nirbhayām) निर्भये (nirbhaye) निर्भयाः (nirbhayāḥ)
instrumental निर्भयया (nirbhayayā)
निर्भया¹ (nirbhayā¹)
निर्भयाभ्याम् (nirbhayābhyām) निर्भयाभिः (nirbhayābhiḥ)
dative निर्भयायै (nirbhayāyai) निर्भयाभ्याम् (nirbhayābhyām) निर्भयाभ्यः (nirbhayābhyaḥ)
ablative निर्भयायाः (nirbhayāyāḥ)
निर्भयायै² (nirbhayāyai²)
निर्भयाभ्याम् (nirbhayābhyām) निर्भयाभ्यः (nirbhayābhyaḥ)
genitive निर्भयायाः (nirbhayāyāḥ)
निर्भयायै² (nirbhayāyai²)
निर्भययोः (nirbhayayoḥ) निर्भयाणाम् (nirbhayāṇām)
locative निर्भयायाम् (nirbhayāyām) निर्भययोः (nirbhayayoḥ) निर्भयासु (nirbhayāsu)
vocative निर्भये (nirbhaye) निर्भये (nirbhaye) निर्भयाः (nirbhayāḥ)
  • ¹Vedic
  • ²Brāhmaṇas
Neuter a-stem declension of निर्भय
singular dual plural
nominative निर्भयम् (nirbhayam) निर्भये (nirbhaye) निर्भयाणि (nirbhayāṇi)
निर्भया¹ (nirbhayā¹)
accusative निर्भयम् (nirbhayam) निर्भये (nirbhaye) निर्भयाणि (nirbhayāṇi)
निर्भया¹ (nirbhayā¹)
instrumental निर्भयेण (nirbhayeṇa) निर्भयाभ्याम् (nirbhayābhyām) निर्भयैः (nirbhayaiḥ)
निर्भयेभिः¹ (nirbhayebhiḥ¹)
dative निर्भयाय (nirbhayāya) निर्भयाभ्याम् (nirbhayābhyām) निर्भयेभ्यः (nirbhayebhyaḥ)
ablative निर्भयात् (nirbhayāt) निर्भयाभ्याम् (nirbhayābhyām) निर्भयेभ्यः (nirbhayebhyaḥ)
genitive निर्भयस्य (nirbhayasya) निर्भययोः (nirbhayayoḥ) निर्भयाणाम् (nirbhayāṇām)
locative निर्भये (nirbhaye) निर्भययोः (nirbhayayoḥ) निर्भयेषु (nirbhayeṣu)
vocative निर्भय (nirbhaya) निर्भये (nirbhaye) निर्भयाणि (nirbhayāṇi)
निर्भया¹ (nirbhayā¹)
  • ¹Vedic

Descendants

  • Pali: nibbhaya
  • Prakrit: 𑀡𑀺𑀩𑁆𑀪𑀬 (ṇibbhaya)
    • Maharastri Prakrit:
      • Old Marathi:
        Devanagari script: निभ (nibha)
        Modi script: 𑘡𑘲𑘥 (nībha)
  • Assamese: নিৰ্ভয় (nirbhoy) (learned)
  • Bengali: নির্ভয় (nirbhoẏ) (learned)
  • Hindi: निर्भय (nirbhay) (learned)
  • Gujarati: નિર્ભય (nirbhaya) (learned)
  • Kannada: ನಿರ್ಭಯ (nirbhaya) (learned)
  • Lao: ນິຣະໄພ (ni ra phai)
  • Maithili: (learned)
    Devanagari script: निर्भय (nirbhay)
    Tirhuta script: 𑒢𑒱𑒩𑓂𑒦𑒨 (nirbhaya)
  • Malayalam: നിർഭയം (niṟbhayaṁ) (learned)
  • Marathi: निर्भय (nirbhay) (learned)
  • Odia: ନିର୍ଭୟ (nirbhaya) (learned)
  • Sinhalese: නිර්‍භය (nirbhaya) (learned)
  • Telugu: నిర్భయము (nirbhayamu)
  • Thai: นิรภัย (ní-rá-pai)

Noun

निर्भय • (nirbhaya) stemn

  1. fearlessness, security

Declension

Neuter a-stem declension of निर्भय
singular dual plural
nominative निर्भयम् (nirbhayam) निर्भये (nirbhaye) निर्भयाणि (nirbhayāṇi)
निर्भया¹ (nirbhayā¹)
accusative निर्भयम् (nirbhayam) निर्भये (nirbhaye) निर्भयाणि (nirbhayāṇi)
निर्भया¹ (nirbhayā¹)
instrumental निर्भयेण (nirbhayeṇa) निर्भयाभ्याम् (nirbhayābhyām) निर्भयैः (nirbhayaiḥ)
निर्भयेभिः¹ (nirbhayebhiḥ¹)
dative निर्भयाय (nirbhayāya) निर्भयाभ्याम् (nirbhayābhyām) निर्भयेभ्यः (nirbhayebhyaḥ)
ablative निर्भयात् (nirbhayāt) निर्भयाभ्याम् (nirbhayābhyām) निर्भयेभ्यः (nirbhayebhyaḥ)
genitive निर्भयस्य (nirbhayasya) निर्भययोः (nirbhayayoḥ) निर्भयाणाम् (nirbhayāṇām)
locative निर्भये (nirbhaye) निर्भययोः (nirbhayayoḥ) निर्भयेषु (nirbhayeṣu)
vocative निर्भय (nirbhaya) निर्भये (nirbhaye) निर्भयाणि (nirbhayāṇi)
निर्भया¹ (nirbhayā¹)
  • ¹Vedic

Further reading