पाल्नु
Nepali
Etymology
Inherited from Prakrit 𑀧𑀸𑀮𑁂𑀇 (pālei), from Sanskrit पालयति (pāláyati). Cognate with Hindustani پَالْنَا (pālnā) / पालना (pālnā).
Pronunciation
- IPA(key): [pälnu]
- Phonetic Devanagari: पाल्नु
Verb
पाल्नु • (pālnu)
- to raise
- to bring up
- to neglect, let go (illness)
- to keep, tame
- to entertain, take care of (guest), extend hospitality
- to take care of
- to grow, let grow
- (intransitive) to arrive (as a guest)
- Synonym: पदार्पण गर्नु (padārpaṇ garnu)
Conjugation
Conjugation of पाल्नु [pälnu]
| Information | ||||
|---|---|---|---|---|
| Stem | पाल्- [päl-] | |||
| Conjugation type | 1st conjugation: consonant-ending stem, regular. | |||
| Derivatives | ||||
| I-stem (Passive) |
पालिनु [pälinu] | |||
| Non-finite forms | ||||
| Infinitives | पाल्नु [pälnu] पाल्न [pälnʌ] | |||
| Participles | Affirmative (+) | Negative (–) | ||
| Conjunctive | पालेर [päleɾʌ] पाली [päli] पालीकन [pälikʌnʌ] |
नपालेर [nʌ ͜ päleɾʌ] नपाली [nʌ ͜ päli] नपालीकन [nʌ ͜ pälikʌnʌ] | ||
| 1st Perfect | m. sing. | पालेको [päleko] | नपालेको [nʌ ͜ päleko] | |
| f. sing. | पालेकी [päleki] | नपालेकी [nʌ ͜ päleki] | ||
| pl. | पालेका [pälekä] | नपालेका [nʌ ͜ pälekä] | ||
| high-resp. | पाल्नुभएको [pälnu ͜ bʱʌeko] | नपाल्नुभएको [nʌ ͜ pälnu ͜ bʱʌeko] | ||
| 2nd Perfect | normal | पाले [päle] | नपाले [nʌ ͜ päle] | |
| high-resp. | पाल्नुभए [pälnu ͜ bʱʌe] | नपाल्नुभए [nʌ ͜ pälnu ͜ bʱʌe] | ||
| Imperfect | normal | पाल्दा [päl̪d̪ä] पाल्दै [päl̪d̪ʌi̯] पाल्दो [päl̪d̪o] |
नपाल्दा [nʌ ͜ päl̪d̪ä] नपाल्दै [nʌ ͜ päl̪d̪ʌi̯] नपाल्दो [nʌ ͜ päl̪d̪o] | |
| high-resp. | पाल्नुहुँदा [pälnuɦũd̪ä] पाल्नुहुँदै [pälnuɦũd̪ʌi̯] पाल्नुहुँदो [pälnuɦũd̪o] |
नपाल्नुहुँदा [nʌ ͜ pälnuɦũd̪ä] नपाल्नुहुँदै [nʌ ͜ pälnuɦũd̪ʌi̯] नपाल्नुहुँदो [nʌ ͜ pälnuɦũd̪o] | ||
| Infinitival | normal | पाल्ने [pälne] | नपाल्ने [nʌ ͜ pälne] | |
| high-resp. | पाल्नुहुने [pälnuɦune] | नपाल्नुहुने [nʌ ͜ pälnuɦune] | ||
| Absolutive | पालि [päli] | |||
| Finite forms of पाल्नु [pälnu] | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Person | 1st | 2nd | 3rd | 2nd & 3rd | |||||||||||
| Pronoun | म SING. |
हामी PL. |
तँ LOW-RESP. SING. |
तिमी MID-RESP. |
ऊ LOW-RESP. SING. |
उनी MID-RESP. |
तपाईं / ऊहाँ HIGH-RESP. | ||||||||
| m | f | m | f | m | f | m | f | m | f | m | f | ||||
| Present | + | पाल्छु [pält͡sʰu] |
पाल्छौं [pält͡sʰʌ̃ũ̯] |
पाल्छस् [pält͡sʰʌs] |
पाल्छेस् [pält͡sʰes] |
पाल्छौ [pält͡sʰʌu̯] |
पाल्छ्यौ [pält͡sʰeu̯] |
पाल्छ [pält͡sʰʌʌ] |
पाल्छे [pält͡sʰe] |
पाल्छन् [pält͡sʰʌn] |
पाल्छिन् [pält͡sʰin] |
पाल्नुहुन्छ [pälnuɦunt͡sʰʌ] | |||
| – | पाल्दिनँ [päl̪d̪inʌ̃] |
पाल्दैनौं [päl̪d̪ʌi̯nʌ̃ũ̯] |
पाल्दैनस् [päl̪d̪ʌi̯nʌs] |
पाल्दिनेस् [päl̪d̪ines] |
पाल्दैनौ [päl̪d̪ʌi̯nʌu̯] |
पाल्दिनौ [päl̪d̪inʌu̯] |
पाल्दैन [päl̪d̪ʌi̯nʌ] |
पाल्दिने [päl̪d̪ine] |
पाल्दैनन् [päl̪d̪ʌi̯nʌn] |
पाल्दिनन् [päl̪d̪inʌn] |
पाल्नुहुँदैन [pälnuɦũd̪ʌi̯nʌ] | ||||
| Past | Simple | + | पालें [pälẽ] |
पाल्यौं [päljʌ̃ũ̯] |
पालिस् [pälis] |
पाल्यौ [päljʌu̯] |
पाल्यो [päljo] |
पाली [päli] |
पाले [päle] |
पालिन् [pälin] |
पाल्नुभयो [pälnu ͜ bʱʌjo] | ||||
| – | पालिनँ [pälinʌ̃] |
पालेनौं [pälenʌ̃ũ̯] |
पालेनस् [pälenʌs] |
पालिनेस् [pälines] |
पालेनौ [pälenʌu̯] |
पालेन [pälenʌ] |
पालिने [päline] |
पालेनन् [pälenʌn] |
पालिनन् [pälinʌn] |
पाल्नुभएन [pälnu ͜ bʱʌenʌ] | |||||
| Habitual | + | पाल्थें [päl̪t̪ʰẽ] |
पाल्थ्यौं [päl̪t̪ʰẽũ̯] |
पाल्थिस् [päl̪t̪ʰis] |
पाल्थ्यौ [päl̪t̪ʰeu̯] |
पाल्थ्यो [päl̪t̪ʰjo] |
पाल्थी [päl̪t̪ʰi] |
पाल्थे [päl̪t̪ʰe] |
पाल्थिन् [päl̪t̪ʰin] |
पाल्नुहुन्थ्यो [pälnuɦun̪t̪ʰjo] | |||||
| – | पाल्दिनथें [päl̪d̪inʌt̪ʰẽ] |
पाल्दैनथ्यौं [päl̪d̪ʌi̯nʌt̪ʰẽũ̯] |
पाल्दैनथिस् [päl̪d̪ʌi̯nʌt̪ʰis] |
पाल्दिनथिस् [päl̪d̪inʌt̪ʰis] |
पाल्दैनथ्यौ [päl̪d̪ʌi̯nʌt̪ʰeu̯] |
पाल्दिनथ्यौ [päl̪d̪inʌt̪ʰeu̯] |
पाल्दैनथ्यो [päl̪d̪ʌi̯nʌt̪ʰjo] |
पाल्दैनथी [päl̪d̪ʌi̯nʌt̪ʰi] |
पाल्दैनथे [päl̪d̪ʌi̯nʌt̪ʰe] |
पाल्दिनथिन् [päl̪d̪inʌt̪ʰin] |
पाल्नुहुँदैनथ्यो [pälnuɦũd̪ʌi̯nʌt̪ʰjo] | ||||
| Unknown | + | पालेछु [pälet͡sʰu] |
पालिछु [pälit͡sʰu] |
पालेछौं [pälet͡sʰʌ̃ũ̯] |
पालेछस् [pälet͡sʰʌs] |
पालिछेस् [pälit͡sʰes] |
पालेछौ [pälet͡sʰʌu̯] |
पालेछ [pälet͡sʰʌ] |
पालिछे [pälit͡sʰe] |
पालेछन् [pälet͡sʰʌn] |
पालिछिन् [pälit͡sʰin] |
पाल्नुभएछ [pälnu ͜ bʱʌet͡sʰʌ] | |||
| – | पालेनछु [pälenʌt͡sʰu] |
पालिनछु [pälinʌt͡sʰu] |
पालेनछौं [pälenʌt͡sʰʌ̃ũ̯] |
पालेनछस् [pälenʌt͡sʰʌs] |
पालिनछेस् [pälinʌt͡sʰes] |
पालेनछौ [pälenʌt͡sʰʌu̯] |
पालेनछ [pälenʌt͡sʰʌ] |
पालिनछे [pälinʌt͡sʰe] |
पालेनछन् [pälenʌt͡sʰʌn] |
पालिनछिन् [pälinʌt͡sʰin] |
पाल्नुभएनछ [pälnu ͜ bʱʌenʌt͡sʰʌ] | ||||
| Future | Definite | + | पाल्नेछु [pälnet͡sʰu] |
पाल्नेछौं [pälnet͡sʰʌ̃ũ̯] |
पाल्नेछस् [pälnet͡sʰʌs] |
पाल्नेछेस् [pälnet͡sʰes] |
पाल्नेछौ [pälnet͡sʰʌu̯] |
पाल्नेछ्यौ [pälnet͡sʰeu̯] |
पाल्नेछ [pälnet͡sʰʌ] |
पाल्नेछे [pälnet͡sʰe] |
पाल्नेछन् [pälnet͡sʰʌn] |
पाल्नेछिन् [pälnet͡sʰin] |
पाल्नुहुनेछ [pälnuɦunet͡sʰʌ] | ||
| – | पाल्नेछैनँ [pälnet͡sʰʌi̯nʌ̃] |
पाल्नेछैनौं [pälnet͡sʰʌi̯nʌ̃ũ̯] |
पाल्नेछैनस् [pälnet͡sʰʌi̯nʌs] |
पाल्नेछैनेस् [pälnet͡sʰʌi̯nes] |
पाल्नेछैनौ [pälnet͡sʰʌi̯nʌu̯] |
पाल्नेछैन [pälnet͡sʰʌi̯nʌ] |
पाल्नेछैनन् [pälnet͡sʰʌi̯nʌn] |
पाल्नुहुनेछैन [pälnuɦunet͡sʰʌi̯nʌ] | |||||||
| Indefinite | + | पालुँला [pälũlä] |
पालुँली [pälũli] |
पालौंला [pälʌ̃ũ̯lä] |
पाल्लास् [pälläs] |
पाल्लिस् [pällis] |
पालौला, पाल्लाउ [pälʌu̯lä, pälläu̯] |
पालौली, पाल्लेउ [pälʌu̯li, pälleu̯] |
पाल्ला [pällä] |
पाल्ली [pälli] |
पाल्लान्, पाल्नन् [pällän, pälnʌn] |
पाल्लिन्, पाल्निन् [pällin, pälnin] |
पाल्नुहोला [pälnuɦolä] | ||
| – | पालोइनँ [päloi̯nʌ̃] |
पालोइनौं [päloi̯nʌ̃ũ̯] |
पालोइनस् [päloi̯nʌs] |
पालोइनौ [päloi̯nʌu̯] |
पालोइन [päloi̯nʌ] |
पालोइनन् [päloi̯nʌn] |
पाल्नुहोओइन [pälnuɦooi̯nʌ] | ||||||||
| नपालुँला [nʌ ͜ pälũlä] |
नपालुँली [nʌ ͜ pälũli] |
नपालौंला [nʌ ͜ pälʌ̃ũ̯lä] |
नपाल्लास् [nʌ ͜ pälläs] |
नपाल्लिस् [nʌ ͜ pällis] |
नपालौला, नपाल्लाउ [nʌ ͜ pälʌu̯lä, nʌ ͜ pälläu̯] |
नपालौली, नपाल्लेउ [nʌ ͜ pälʌu̯li, nʌ ͜ pälleu̯] |
नपाल्ला [nʌ ͜ pällä] |
नपाल्ली [nʌ ͜ pälli] |
नपाल्लान्, नपाल्नन् [nʌ ͜ pällän, nʌ ͜ pälnʌn] |
नपाल्लिन्, नपाल्निन् [nʌ ͜ pällin, nʌ ͜ pälnin] |
नपाल्नुहोला [nʌ ͜ pälnuɦolä] | ||||
| Injunctive | + | पालूँ [pälũ] |
पालौं, पालूँ [pälʌ̃ũ̯, pälũ] |
पाल्, पालेस्, पाले [päl, päles, päle] |
पाल, पाले [pälʌ, päle] |
पालोस् [pälos] |
पालून् [pälun] |
पाल्नुहोओस् [pälnuɦoos] | |||||||
| – | नपालूँ [nʌ ͜ pälũ] |
नपालौं, नपालूँ [nʌ ͜ pälʌ̃ũ̯, nʌ ͜ pälũ] |
नपाल्, नपालेस्, नपाले [nʌ ͜ päl, nʌ ͜ päles, nʌ ͜ päle] |
नपाल, नपाले [nʌ ͜ pälʌ, nʌ ͜ päle] |
नपालोस् [nʌ ͜ pälos] |
नपालून् [nʌ ͜ pälun] |
नपाल्नुहोओस् [nʌ ͜ pälnuɦoos] | ||||||||
| Imperative | + | — | — | पाल् [päl] |
पाल [pälʌ] |
— | — | पाल्नुहोस्, पाल्नोस् [pälnuɦos, pälnos] | |||||||
| – | — | — | नपाल् [nʌ ͜ päl] |
नपाल [nʌ ͜ pälʌ] |
— | — | नपाल्नुहोस्, नपाल्नोस् [nʌpälnuɦos, nʌpälnos] | ||||||||
References
- “पाल्नु”, in नेपाली बृहत् शब्दकोश (nepālī br̥hat śabdakoś) [Comprehensive Nepali Dictionary][1], Kathmandu: Nepal Academy, 2018
- Schmidt, Ruth L. (1993) “पाल्नु”, in A Practical Dictionary of Modern Nepali, Ratna Sagar