रुधिर

See also: रोध्र

Sanskrit

Alternative scripts

Etymology

From Proto-Indo-Aryan *Hrudʰrás, from Proto-Indo-Iranian *Hrudʰrás, from Proto-Indo-European *h₁rudʰrós (red), from *h₁rewdʰ- (red). Cognate with Avestan 𐬭𐬀𐬊𐬌𐬜𐬌𐬙𐬀- (raoiδita-), Ancient Greek ἐρυθρός (eruthrós) Latin ruber, Tocharian A rtär, Tocharian B ratre, Old Church Slavonic рудъ (rudŭ), Lithuanian raúdas, Old English rēad (whence English red).

The epenthesis of -i- from expected *rudhrá is due to influence by रुधिक्रा (rudhikrā́).

Pronunciation

Adjective

रुधिर • (rudhirá)

  1. red, blood-red, bloody

Declension

Masculine a-stem declension of रुधिर
singular dual plural
nominative रुधिरः (rudhiráḥ) रुधिरौ (rudhiraú)
रुधिरा¹ (rudhirā́¹)
रुधिराः (rudhirā́ḥ)
रुधिरासः¹ (rudhirā́saḥ¹)
accusative रुधिरम् (rudhirám) रुधिरौ (rudhiraú)
रुधिरा¹ (rudhirā́¹)
रुधिरान् (rudhirā́n)
instrumental रुधिरेण (rudhiréṇa) रुधिराभ्याम् (rudhirā́bhyām) रुधिरैः (rudhiraíḥ)
रुधिरेभिः¹ (rudhirébhiḥ¹)
dative रुधिराय (rudhirā́ya) रुधिराभ्याम् (rudhirā́bhyām) रुधिरेभ्यः (rudhirébhyaḥ)
ablative रुधिरात् (rudhirā́t) रुधिराभ्याम् (rudhirā́bhyām) रुधिरेभ्यः (rudhirébhyaḥ)
genitive रुधिरस्य (rudhirásya) रुधिरयोः (rudhiráyoḥ) रुधिराणाम् (rudhirā́ṇām)
locative रुधिरे (rudhiré) रुधिरयोः (rudhiráyoḥ) रुधिरेषु (rudhiréṣu)
vocative रुधिर (rúdhira) रुधिरौ (rúdhirau)
रुधिरा¹ (rúdhirā¹)
रुधिराः (rúdhirāḥ)
रुधिरासः¹ (rúdhirāsaḥ¹)
  • ¹Vedic
Feminine ā-stem declension of रुधिरा
singular dual plural
nominative रुधिरा (rudhirā́) रुधिरे (rudhiré) रुधिराः (rudhirā́ḥ)
accusative रुधिराम् (rudhirā́m) रुधिरे (rudhiré) रुधिराः (rudhirā́ḥ)
instrumental रुधिरया (rudhiráyā)
रुधिरा¹ (rudhirā́¹)
रुधिराभ्याम् (rudhirā́bhyām) रुधिराभिः (rudhirā́bhiḥ)
dative रुधिरायै (rudhirā́yai) रुधिराभ्याम् (rudhirā́bhyām) रुधिराभ्यः (rudhirā́bhyaḥ)
ablative रुधिरायाः (rudhirā́yāḥ)
रुधिरायै² (rudhirā́yai²)
रुधिराभ्याम् (rudhirā́bhyām) रुधिराभ्यः (rudhirā́bhyaḥ)
genitive रुधिरायाः (rudhirā́yāḥ)
रुधिरायै² (rudhirā́yai²)
रुधिरयोः (rudhiráyoḥ) रुधिराणाम् (rudhirā́ṇām)
locative रुधिरायाम् (rudhirā́yām) रुधिरयोः (rudhiráyoḥ) रुधिरासु (rudhirā́su)
vocative रुधिरे (rúdhire) रुधिरे (rúdhire) रुधिराः (rúdhirāḥ)
  • ¹Vedic
  • ²Brāhmaṇas
Neuter a-stem declension of रुधिर
singular dual plural
nominative रुधिरम् (rudhirám) रुधिरे (rudhiré) रुधिराणि (rudhirā́ṇi)
रुधिरा¹ (rudhirā́¹)
accusative रुधिरम् (rudhirám) रुधिरे (rudhiré) रुधिराणि (rudhirā́ṇi)
रुधिरा¹ (rudhirā́¹)
instrumental रुधिरेण (rudhiréṇa) रुधिराभ्याम् (rudhirā́bhyām) रुधिरैः (rudhiraíḥ)
रुधिरेभिः¹ (rudhirébhiḥ¹)
dative रुधिराय (rudhirā́ya) रुधिराभ्याम् (rudhirā́bhyām) रुधिरेभ्यः (rudhirébhyaḥ)
ablative रुधिरात् (rudhirā́t) रुधिराभ्याम् (rudhirā́bhyām) रुधिरेभ्यः (rudhirébhyaḥ)
genitive रुधिरस्य (rudhirásya) रुधिरयोः (rudhiráyoḥ) रुधिराणाम् (rudhirā́ṇām)
locative रुधिरे (rudhiré) रुधिरयोः (rudhiráyoḥ) रुधिरेषु (rudhiréṣu)
vocative रुधिर (rúdhira) रुधिरे (rúdhire) रुधिराणि (rúdhirāṇi)
रुधिरा¹ (rúdhirā¹)
  • ¹Vedic

Derived terms

Noun

रुधिर • (rudhirá) stemm

  1. the bloodred planet or Mars
  2. a kind of precious stone (compare रुधिराख्य (rudhirā*khya))

Declension

Masculine a-stem declension of रुधिर
singular dual plural
nominative रुधिरः (rudhiráḥ) रुधिरौ (rudhiraú)
रुधिरा¹ (rudhirā́¹)
रुधिराः (rudhirā́ḥ)
रुधिरासः¹ (rudhirā́saḥ¹)
accusative रुधिरम् (rudhirám) रुधिरौ (rudhiraú)
रुधिरा¹ (rudhirā́¹)
रुधिरान् (rudhirā́n)
instrumental रुधिरेण (rudhiréṇa) रुधिराभ्याम् (rudhirā́bhyām) रुधिरैः (rudhiraíḥ)
रुधिरेभिः¹ (rudhirébhiḥ¹)
dative रुधिराय (rudhirā́ya) रुधिराभ्याम् (rudhirā́bhyām) रुधिरेभ्यः (rudhirébhyaḥ)
ablative रुधिरात् (rudhirā́t) रुधिराभ्याम् (rudhirā́bhyām) रुधिरेभ्यः (rudhirébhyaḥ)
genitive रुधिरस्य (rudhirásya) रुधिरयोः (rudhiráyoḥ) रुधिराणाम् (rudhirā́ṇām)
locative रुधिरे (rudhiré) रुधिरयोः (rudhiráyoḥ) रुधिरेषु (rudhiréṣu)
vocative रुधिर (rúdhira) रुधिरौ (rúdhirau)
रुधिरा¹ (rúdhirā¹)
रुधिराः (rúdhirāḥ)
रुधिरासः¹ (rúdhirāsaḥ¹)
  • ¹Vedic

Noun

रुधिर • (rudhirá) stemn

  1. saffron
  2. name of a city

Declension

Neuter a-stem declension of रुधिर
singular dual plural
nominative रुधिरम् (rudhirám) रुधिरे (rudhiré) रुधिराणि (rudhirā́ṇi)
रुधिरा¹ (rudhirā́¹)
accusative रुधिरम् (rudhirám) रुधिरे (rudhiré) रुधिराणि (rudhirā́ṇi)
रुधिरा¹ (rudhirā́¹)
instrumental रुधिरेण (rudhiréṇa) रुधिराभ्याम् (rudhirā́bhyām) रुधिरैः (rudhiraíḥ)
रुधिरेभिः¹ (rudhirébhiḥ¹)
dative रुधिराय (rudhirā́ya) रुधिराभ्याम् (rudhirā́bhyām) रुधिरेभ्यः (rudhirébhyaḥ)
ablative रुधिरात् (rudhirā́t) रुधिराभ्याम् (rudhirā́bhyām) रुधिरेभ्यः (rudhirébhyaḥ)
genitive रुधिरस्य (rudhirásya) रुधिरयोः (rudhiráyoḥ) रुधिराणाम् (rudhirā́ṇām)
locative रुधिरे (rudhiré) रुधिरयोः (rudhiráyoḥ) रुधिरेषु (rudhiréṣu)
vocative रुधिर (rúdhira) रुधिरे (rúdhire) रुधिराणि (rúdhirāṇi)
रुधिरा¹ (rúdhirā¹)
  • ¹Vedic

Descendants

References