लक्ष्य
Hindi
Etymology
Borrowed from Sanskrit लक्ष्य (lakṣyá).
Pronunciation
- (Delhi) IPA(key): /lək.ʂjᵊ/, [lɐk.ʃjᵊ]
Noun
लक्ष्य • (lakṣya) m (Urdu spelling لکشیہ)
- aim
- object (to be aimed at)
- target
- लक्ष्य मत चूको। ― lakṣya mat cūko. ― Do not miss the target.
- mere appearance
- a lakh (dim. लक्षं (lakṣã))
Declension
| singular | plural | |
|---|---|---|
| direct | लक्ष्य lakṣya |
लक्ष्य lakṣya |
| oblique | लक्ष्य lakṣya |
लक्ष्यों lakṣyõ |
| vocative | लक्ष्य lakṣya |
लक्ष्यो lakṣyo |
Synonyms
- (target) निशाना (niśānā)
Adjective
लक्ष्य • (lakṣya) (indeclinable, Urdu spelling لکشیہ)
- observable
- perceptible
- visible
- recognizable
- to be marked
- to be seen or noted
Marathi
Etymology
Borrowed from Sanskrit लक्ष्य (lakṣya).
Pronunciation
- IPA(key): /lək.ʂjə/
Noun
लक्ष्य • (lakṣya) n
Declension
| Declension of लक्ष्य (neut cons-stem) | |||
|---|---|---|---|
| direct singular |
लक्ष्य lakṣya | ||
| direct plural |
लक्ष्ये, लक्ष्यं lakṣye, lakṣya | ||
| singular एकवचन |
plural अनेकवचन | ||
| nominative प्रथमा |
लक्ष्य lakṣya |
लक्ष्ये, लक्ष्यं lakṣye, lakṣya | |
| oblique सामान्यरूप |
लक्ष्या lakṣyā |
लक्ष्यां- lakṣyān- | |
| acc. / dative द्वितीया / चतुर्थी |
लक्ष्याला lakṣyālā |
लक्ष्यांना lakṣyānnā | |
| ergative | लक्ष्याने, लक्ष्यानं lakṣyāne, lakṣyāna |
लक्ष्यांनी lakṣyānnī | |
| instrumental | लक्ष्याशी lakṣyāśī |
लक्ष्यांशी lakṣyānśī | |
| locative सप्तमी |
लक्ष्यात lakṣyāt |
लक्ष्यांत lakṣyāt | |
| vocative संबोधन |
लक्ष्या lakṣyā |
लक्ष्यांनो lakṣyānno | |
| Oblique Note: The oblique case precedes all postpositions. There is no space between the stem and the postposition. Locative Note: -त (-ta) is a postposition. | |||
| Genitive declension of लक्ष्य (neut cons-stem) | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| masculine object पुल्लिंगी कर्म |
feminine object स्त्रीलिंगी कर्म |
neuter object नपुसकलिंगी कर्म |
oblique सामान्यरूप | |||||
| singular एकवचन |
plural अनेकवचन |
singular एकवचन |
plural अनेकवचन |
singular* एकवचन |
plural अनेकवचन |
|||
| singular subject एकवचनी कर्ता |
लक्ष्याचा lakṣyāċā |
लक्ष्याचे lakṣyāċe |
लक्ष्याची lakṣyācī |
लक्ष्याच्या lakṣyācā |
लक्ष्याचे, लक्ष्याचं lakṣyāċe, lakṣyāċa |
लक्ष्याची lakṣyācī |
लक्ष्याच्या lakṣyācā | |
| plural subject अनेकवचनी कर्ता |
लक्ष्यांचा lakṣyānċā |
लक्ष्यांचे lakṣyānċe |
लक्ष्यांची lakṣyāñcī |
लक्ष्यांच्या lakṣyāncā |
लक्ष्यांचे, लक्ष्यांचं lakṣyānċe, lakṣyānċa |
लक्ष्यांची lakṣyāñcī |
लक्ष्यांच्या lakṣyāñcā | |
| * Note: Word-final ए (e) in neuter words is alternatively written with the anusvara and pronounced as अ (a). Oblique Note: For most postpostions, the oblique genitive can be optionally inserted between the stem and the postposition. | ||||||||
Derived terms
- लक्ष्यभेद (lakṣyabhed)
- लक्ष्यदर्शी (lakṣyadarśī)
References
- Berntsen, Maxine (1982–1983) “लक्ष्य”, in A Basic Marathi-English Dictionary, New Delhi: American Institute of Indian Studies
- Molesworth, James Thomas (1857) “लक्ष्य”, in A dictionary, Marathi and English, Bombay: Printed for government at the Bombay Education Society's Press
Sanskrit
Alternative scripts
Alternative scripts
- লক্ষ্য (Assamese script)
- ᬮᬓ᭄ᬱ᭄ᬬ (Balinese script)
- লক্ষ্য (Bengali script)
- 𑰩𑰎𑰿𑰬𑰿𑰧 (Bhaiksuki script)
- 𑀮𑀓𑁆𑀱𑁆𑀬 (Brahmi script)
- လက္ၑျ (Burmese script)
- લક્ષ્ય (Gujarati script)
- ਲਕ੍ਸ਼੍ਯ (Gurmukhi script)
- 𑌲𑌕𑍍𑌷𑍍𑌯 (Grantha script)
- ꦭꦏ꧀ꦰꦾ (Javanese script)
- 𑂪𑂍𑂹𑂭𑂹𑂨 (Kaithi script)
- ಲಕ್ಷ್ಯ (Kannada script)
- លក្ឞ្យ (Khmer script)
- ລກ຺ຩ຺ຍ (Lao script)
- ലക്ഷ്യ (Malayalam script)
- ᠯᠠᡬᢢᠶᠠ (Manchu script)
- 𑘩𑘎𑘿𑘬𑘿𑘧 (Modi script)
- ᠯᠠᢉᢔᠶᠠ (Mongolian script)
- 𑧉𑦮𑧠𑧌𑧠𑧇 (Nandinagari script)
- 𑐮𑐎𑑂𑐲𑑂𑐫 (Newa script)
- ଲକ୍ଷ୍ଯ (Odia script)
- ꢭꢒ꣄ꢰ꣄ꢫ (Saurashtra script)
- 𑆬𑆑𑇀𑆰𑇀𑆪 (Sharada script)
- 𑖩𑖎𑖿𑖬𑖿𑖧 (Siddham script)
- ලක්ෂ්ය (Sinhalese script)
- 𑩽𑩜 𑪙𑪀 𑪙𑩻 (Soyombo script)
- 𑚥𑚊𑚶𑚶𑚣 (Takri script)
- லக்ஷ்ய (Tamil script)
- లక్ష్య (Telugu script)
- ลกฺษฺย (Thai script)
- ལ་ཀྵྱ (Tibetan script)
- 𑒪𑒏𑓂𑒭𑓂𑒨 (Tirhuta script)
- 𑨬𑨋𑩇𑨯𑩇𑨪 (Zanabazar Square script)
Etymology
Pronunciation
- (Vedic) IPA(key): /lɐk.ʂjɐ/
- (Classical Sanskrit) IPA(key): /l̪ɐk.ʂjɐ/
Adjective
लक्ष्य • (lakṣya) stem
- to be marked or characterized or defined
- to be indicated, indirectly denoted, or expressed
- (to be) kept in view or observed
- to be regarded as or taken for
- to be recognized or known, recognizable by
- observable, perceptible, visible
Declension
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | लक्ष्यः (lakṣyaḥ) | लक्ष्यौ (lakṣyau) | लक्ष्याः (lakṣyāḥ) |
| accusative | लक्ष्यम् (lakṣyam) | लक्ष्यौ (lakṣyau) | लक्ष्यान् (lakṣyān) |
| instrumental | लक्ष्येन (lakṣyena) | लक्ष्याभ्याम् (lakṣyābhyām) | लक्ष्यैः (lakṣyaiḥ) |
| dative | लक्ष्याय (lakṣyāya) | लक्ष्याभ्याम् (lakṣyābhyām) | लक्ष्येभ्यः (lakṣyebhyaḥ) |
| ablative | लक्ष्यात् (lakṣyāt) | लक्ष्याभ्याम् (lakṣyābhyām) | लक्ष्येभ्यः (lakṣyebhyaḥ) |
| genitive | लक्ष्यस्य (lakṣyasya) | लक्ष्ययोः (lakṣyayoḥ) | लक्ष्यानाम् (lakṣyānām) |
| locative | लक्ष्ये (lakṣye) | लक्ष्ययोः (lakṣyayoḥ) | लक्ष्येषु (lakṣyeṣu) |
| vocative | लक्ष्य (lakṣya) | लक्ष्यौ (lakṣyau) | लक्ष्याः (lakṣyāḥ) |
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | लक्ष्या (lakṣyā) | लक्ष्ये (lakṣye) | लक्ष्याः (lakṣyāḥ) |
| accusative | लक्ष्याम् (lakṣyām) | लक्ष्ये (lakṣye) | लक्ष्याः (lakṣyāḥ) |
| instrumental | लक्ष्यया (lakṣyayā) | लक्ष्याभ्याम् (lakṣyābhyām) | लक्ष्याभिः (lakṣyābhiḥ) |
| dative | लक्ष्यायै (lakṣyāyai) | लक्ष्याभ्याम् (lakṣyābhyām) | लक्ष्याभ्यः (lakṣyābhyaḥ) |
| ablative | लक्ष्यायाः (lakṣyāyāḥ) | लक्ष्याभ्याम् (lakṣyābhyām) | लक्ष्याभ्यः (lakṣyābhyaḥ) |
| genitive | लक्ष्यायाः (lakṣyāyāḥ) | लक्ष्ययोः (lakṣyayoḥ) | लक्ष्यानाम् (lakṣyānām) |
| locative | लक्ष्यायाम् (lakṣyāyām) | लक्ष्ययोः (lakṣyayoḥ) | लक्ष्यासु (lakṣyāsu) |
| vocative | लक्ष्ये (lakṣye) | लक्ष्ये (lakṣye) | लक्ष्याः (lakṣyāḥ) |
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | लक्ष्यम् (lakṣyam) | लक्ष्ये (lakṣye) | लक्ष्यानि (lakṣyāni) |
| accusative | लक्ष्यम् (lakṣyam) | लक्ष्ये (lakṣye) | लक्ष्यानि (lakṣyāni) |
| instrumental | लक्ष्येन (lakṣyena) | लक्ष्याभ्याम् (lakṣyābhyām) | लक्ष्यैः (lakṣyaiḥ) |
| dative | लक्ष्याय (lakṣyāya) | लक्ष्याभ्याम् (lakṣyābhyām) | लक्ष्येभ्यः (lakṣyebhyaḥ) |
| ablative | लक्ष्यात् (lakṣyāt) | लक्ष्याभ्याम् (lakṣyābhyām) | लक्ष्येभ्यः (lakṣyebhyaḥ) |
| genitive | लक्ष्यस्य (lakṣyasya) | लक्ष्ययोः (lakṣyayoḥ) | लक्ष्यानाम् (lakṣyānām) |
| locative | लक्ष्ये (lakṣye) | लक्ष्ययोः (lakṣyayoḥ) | लक्ष्येषु (lakṣyeṣu) |
| vocative | लक्ष्य (lakṣya) | लक्ष्ये (lakṣye) | लक्ष्यानि (lakṣyāni) |
Noun
लक्ष्य • (lakṣya) stem, n
Declension
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | लक्ष्यम् (lakṣyam) | लक्ष्ये (lakṣye) | लक्ष्याणि (lakṣyāṇi) लक्ष्या¹ (lakṣyā¹) |
| accusative | लक्ष्यम् (lakṣyam) | लक्ष्ये (lakṣye) | लक्ष्याणि (lakṣyāṇi) लक्ष्या¹ (lakṣyā¹) |
| instrumental | लक्ष्येण (lakṣyeṇa) | लक्ष्याभ्याम् (lakṣyābhyām) | लक्ष्यैः (lakṣyaiḥ) लक्ष्येभिः¹ (lakṣyebhiḥ¹) |
| dative | लक्ष्याय (lakṣyāya) | लक्ष्याभ्याम् (lakṣyābhyām) | लक्ष्येभ्यः (lakṣyebhyaḥ) |
| ablative | लक्ष्यात् (lakṣyāt) | लक्ष्याभ्याम् (lakṣyābhyām) | लक्ष्येभ्यः (lakṣyebhyaḥ) |
| genitive | लक्ष्यस्य (lakṣyasya) | लक्ष्ययोः (lakṣyayoḥ) | लक्ष्याणाम् (lakṣyāṇām) |
| locative | लक्ष्ये (lakṣye) | लक्ष्ययोः (lakṣyayoḥ) | लक्ष्येषु (lakṣyeṣu) |
| vocative | लक्ष्य (lakṣya) | लक्ष्ये (lakṣye) | लक्ष्याणि (lakṣyāṇi) लक्ष्या¹ (lakṣyā¹) |
- ¹Vedic
Noun
लक्ष्य • (lakṣya) stem, m or n
Declension
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | लक्ष्यम् (lakṣyam) | लक्ष्ये (lakṣye) | लक्ष्याणि (lakṣyāṇi) लक्ष्या¹ (lakṣyā¹) |
| accusative | लक्ष्यम् (lakṣyam) | लक्ष्ये (lakṣye) | लक्ष्याणि (lakṣyāṇi) लक्ष्या¹ (lakṣyā¹) |
| instrumental | लक्ष्येण (lakṣyeṇa) | लक्ष्याभ्याम् (lakṣyābhyām) | लक्ष्यैः (lakṣyaiḥ) लक्ष्येभिः¹ (lakṣyebhiḥ¹) |
| dative | लक्ष्याय (lakṣyāya) | लक्ष्याभ्याम् (lakṣyābhyām) | लक्ष्येभ्यः (lakṣyebhyaḥ) |
| ablative | लक्ष्यात् (lakṣyāt) | लक्ष्याभ्याम् (lakṣyābhyām) | लक्ष्येभ्यः (lakṣyebhyaḥ) |
| genitive | लक्ष्यस्य (lakṣyasya) | लक्ष्ययोः (lakṣyayoḥ) | लक्ष्याणाम् (lakṣyāṇām) |
| locative | लक्ष्ये (lakṣye) | लक्ष्ययोः (lakṣyayoḥ) | लक्ष्येषु (lakṣyeṣu) |
| vocative | लक्ष्य (lakṣya) | लक्ष्ये (lakṣye) | लक्ष्याणि (lakṣyāṇi) लक्ष्या¹ (lakṣyā¹) |
- ¹Vedic
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | लक्ष्यः (lakṣyaḥ) | लक्ष्यौ (lakṣyau) लक्ष्या¹ (lakṣyā¹) |
लक्ष्याः (lakṣyāḥ) लक्ष्यासः¹ (lakṣyāsaḥ¹) |
| accusative | लक्ष्यम् (lakṣyam) | लक्ष्यौ (lakṣyau) लक्ष्या¹ (lakṣyā¹) |
लक्ष्यान् (lakṣyān) |
| instrumental | लक्ष्येण (lakṣyeṇa) | लक्ष्याभ्याम् (lakṣyābhyām) | लक्ष्यैः (lakṣyaiḥ) लक्ष्येभिः¹ (lakṣyebhiḥ¹) |
| dative | लक्ष्याय (lakṣyāya) | लक्ष्याभ्याम् (lakṣyābhyām) | लक्ष्येभ्यः (lakṣyebhyaḥ) |
| ablative | लक्ष्यात् (lakṣyāt) | लक्ष्याभ्याम् (lakṣyābhyām) | लक्ष्येभ्यः (lakṣyebhyaḥ) |
| genitive | लक्ष्यस्य (lakṣyasya) | लक्ष्ययोः (lakṣyayoḥ) | लक्ष्याणाम् (lakṣyāṇām) |
| locative | लक्ष्ये (lakṣye) | लक्ष्ययोः (lakṣyayoḥ) | लक्ष्येषु (lakṣyeṣu) |
| vocative | लक्ष्य (lakṣya) | लक्ष्यौ (lakṣyau) लक्ष्या¹ (lakṣyā¹) |
लक्ष्याः (lakṣyāḥ) लक्ष्यासः¹ (lakṣyāsaḥ¹) |
- ¹Vedic
Noun
लक्ष्य • (lakṣya) stem, n
- the thing defined
- an indirect or secondary meaning
- a pretense, sham, disguise
- a lac or one hundred thousand
- an example, illustration
Descendants
- → Hindi: लक्ष्य (lakṣya)
- → Malayalam: ലക്ഷ്യം (lakṣyaṁ)
- → Marathi: लक्ष्य (lakṣya)
- → Punjabi: ਲੱਖਾ (lakkhā) [Not Sure]
References
- Monier Williams (1899) “लक्ष्य”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, pages 893/1-2.