वाहयति
Sanskrit
Alternative scripts
Alternative scripts
- ৱাহয়তি (Assamese script)
- ᬯᬵᬳᬬᬢᬶ (Balinese script)
- বাহয়তি (Bengali script)
- 𑰪𑰯𑰮𑰧𑰝𑰰 (Bhaiksuki script)
- 𑀯𑀸𑀳𑀬𑀢𑀺 (Brahmi script)
- ဝါဟယတိ (Burmese script)
- વાહયતિ (Gujarati script)
- ਵਾਹਯਤਿ (Gurmukhi script)
- 𑌵𑌾𑌹𑌯𑌤𑌿 (Grantha script)
- ꦮꦴꦲꦪꦠꦶ (Javanese script)
- 𑂫𑂰𑂯𑂨𑂞𑂱 (Kaithi script)
- ವಾಹಯತಿ (Kannada script)
- វាហយតិ (Khmer script)
- ວາຫຍຕິ (Lao script)
- വാഹയതി (Malayalam script)
- ᠸᠠ᠊ᠠᡥᠠᠶᠠᢠᡳ (Manchu script)
- 𑘪𑘰𑘮𑘧𑘝𑘱 (Modi script)
- ᠸᠠᢗᠾᠠᠶ᠋ᠠᢐᠢ (Mongolian script)
- 𑧊𑧑𑧎𑧇𑦽𑧒 (Nandinagari script)
- 𑐰𑐵𑐴𑐫𑐟𑐶 (Newa script)
- ଵାହଯତି (Odia script)
- ꢮꢵꢲꢫꢡꢶ (Saurashtra script)
- 𑆮𑆳𑆲𑆪𑆠𑆴 (Sharada script)
- 𑖪𑖯𑖮𑖧𑖝𑖰 (Siddham script)
- වාහයති (Sinhalese script)
- 𑩾𑩛𑪂𑩻𑩫𑩑 (Soyombo script)
- 𑚦𑚭𑚩𑚣𑚙𑚮 (Takri script)
- வாஹயதி (Tamil script)
- వాహయతి (Telugu script)
- วาหยติ (Thai script)
- ཝཱ་ཧ་ཡ་ཏི (Tibetan script)
- 𑒫𑒰𑒯𑒨𑒞𑒱 (Tirhuta script)
- 𑨭𑨊𑨱𑨪𑨙𑨁 (Zanabazar Square script)
Etymology
From the root वह् (vah) + -अयति (-ayati). From Proto-Indo-Aryan *wāźʰáyati, from Proto-Indo-Iranian *wāȷ́ʰáyati, from Proto-Indo-European *weǵʰ- (“to ride”). Cognate with Old English weċġan (whence English wedge).
Pronunciation
- (Vedic) IPA(key): /ʋɑː.ɦɐ́.jɐ.ti/
- (Classical Sanskrit) IPA(key): /ʋɑː.ɦɐ.jɐ.t̪i/
Verb
वाहयति • (vāhayati) third-singular indicative (class 10, type P, causative, root वह्)
- to cause to bear or carry or convey or draw, drive (a chariot), guide or ride (a horse), propel (a boat), go or travel by any vehicle
- to cause to guide
- to cause any one (+ accusative) to carry anything (+accusative) on (+locative)
- to cause to take in marriage
- to cause to be conveyed by (+instrumental)
- to traverse (a road)
- to accomplish (a journey)
- to employ, keep going or in work
- to give, administer
- to take in, deceive
- to carry hither and thither
- to bear (a burden)
Conjugation
Forms of Sanskrit verbs are numerous and complicated. The following conjugation shows only a subset of all forms and should be treated as a guide.
| Nonfinite Forms: वाहयितुम् (vāháyitum) | |||
|---|---|---|---|
| Undeclinable | |||
| Infinitive | वाहयितुम् vāháyitum | ||
| Gerund | वाहयित्वा vāhayitvā́ | ||
| Participles | |||
| Masculine/Neuter Gerundive | वाहयितव्य / वाहनीय vāhayitavyà / vāhanī́ya | ||
| Feminine Gerundive | वाहयितव्या / वाहनीया vāhayitavyā̀ / vāhanī́yā | ||
| Masculine/Neuter Past Passive Participle | वाहित vāhitá | ||
| Feminine Past Passive Participle | वाहिता vāhitā́ | ||
| Masculine/Neuter Past Active Participle | वाहितवत् vāhitávat | ||
| Feminine Past Active Participle | वाहितवती vāhitávatī | ||
| Present: वाहयति (vāháyati), वाहयते (vāháyate) | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Active | Mediopassive | ||||||
| Singular | Dual | Plural | Singular | Dual | Plural | ||
| Indicative | |||||||
| Third | वाहयति vāháyati |
वाहयतः vāháyataḥ |
वाहयन्ति vāháyanti |
वाहयते vāháyate |
वाहयेते vāháyete |
वाहयन्ते vāháyante | |
| Second | वाहयसि vāháyasi |
वाहयथः vāháyathaḥ |
वाहयथ vāháyatha |
वाहयसे vāháyase |
वाहयेथे vāháyethe |
वाहयध्वे vāháyadhve | |
| First | वाहयामि vāháyāmi |
वाहयावः vāháyāvaḥ |
वाहयामः / वाहयामसि¹ vāháyāmaḥ / vāháyāmasi¹ |
वाहये vāháye |
वाहयावहे vāháyāvahe |
वाहयामहे vāháyāmahe | |
| Imperative | |||||||
| Third | वाहयतु vāháyatu |
वाहयताम् vāháyatām |
वाहयन्तु vāháyantu |
वाहयताम् vāháyatām |
वाहयेताम् vāháyetām |
वाहयन्ताम् vāháyantām | |
| Second | वाहय vāháya |
वाहयतम् vāháyatam |
वाहयत vāháyata |
वाहयस्व vāháyasva |
वाहयेथाम् vāháyethām |
वाहयध्वम् vāháyadhvam | |
| First | वाहयानि vāháyāni |
वाहयाव vāháyāva |
वाहयाम vāháyāma |
वाहयै vāháyai |
वाहयावहै vāháyāvahai |
वाहयामहै vāháyāmahai | |
| Optative/Potential | |||||||
| Third | वाहयेत् vāháyet |
वाहयेताम् vāháyetām |
वाहयेयुः vāháyeyuḥ |
वाहयेत vāháyeta |
वाहयेयाताम् vāháyeyātām |
वाहयेरन् vāháyeran | |
| Second | वाहयेः vāháyeḥ |
वाहयेतम् vāháyetam |
वाहयेत vāháyeta |
वाहयेथाः vāháyethāḥ |
वाहयेयाथाम् vāháyeyāthām |
वाहयेध्वम् vāháyedhvam | |
| First | वाहयेयम् vāháyeyam |
वाहयेव vāháyeva |
वाहयेम vāháyema |
वाहयेय vāháyeya |
वाहयेवहि vāháyevahi |
वाहयेमहि vāháyemahi | |
| Subjunctive | |||||||
| Third | वाहयात् / वाहयाति vāháyāt / vāháyāti |
वाहयातः vāháyātaḥ |
वाहयान् vāháyān |
वाहयाते / वाहयातै vāháyāte / vāháyātai |
वाहयैते vāháyaite |
वाहयन्त / वाहयान्तै vāháyanta / vāháyāntai | |
| Second | वाहयाः / वाहयासि vāháyāḥ / vāháyāsi |
वाहयाथः vāháyāthaḥ |
वाहयाथ vāháyātha |
वाहयासे / वाहयासै vāháyāse / vāháyāsai |
वाहयैथे vāháyaithe |
वाहयाध्वै vāháyādhvai | |
| First | वाहयानि vāháyāni |
वाहयाव vāháyāva |
वाहयाम vāháyāma |
वाहयै vāháyai |
वाहयावहै vāháyāvahai |
वाहयामहै vāháyāmahai | |
| Participles | |||||||
| वाहयत् vāháyat |
वाहयमान / वाहयान² vāháyamāna / vāhayāna² | ||||||
| Notes |
| ||||||
| Imperfect: अवाहयत् (ávāhayat), अवाहयत (ávāhayata) | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Active | Mediopassive | |||||
| Singular | Dual | Plural | Singular | Dual | Plural | |
| Indicative | ||||||
| Third | अवाहयत् ávāhayat |
अवाहयताम् ávāhayatām |
अवाहयन् ávāhayan |
अवाहयत ávāhayata |
अवाहयेताम् ávāhayetām |
अवाहयन्त ávāhayanta |
| Second | अवाहयः ávāhayaḥ |
अवाहयतम् ávāhayatam |
अवाहयत ávāhayata |
अवाहयथाः ávāhayathāḥ |
अवाहयेथाम् ávāhayethām |
अवाहयध्वम् ávāhayadhvam |
| First | अवाहयम् ávāhayam |
अवाहयाव ávāhayāva |
अवाहयाम ávāhayāma |
अवाहये ávāhaye |
अवाहयावहि ávāhayāvahi |
अवाहयामहि ávāhayāmahi |
| Future: वाहयिष्यति (vāhayiṣyáti), वाहयिष्यते (vāhayiṣyáte) | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Active | Mediopassive | ||||||
| Singular | Dual | Plural | Singular | Dual | Plural | ||
| Indicative | |||||||
| Third | वाहयिष्यति vāhayiṣyáti |
वाहयिष्यतः vāhayiṣyátaḥ |
वाहयिष्यन्ति vāhayiṣyánti |
वाहयिष्यते vāhayiṣyáte |
वाहयिष्येते vāhayiṣyéte |
वाहयिष्यन्ते vāhayiṣyánte | |
| Second | वाहयिष्यसि vāhayiṣyási |
वाहयिष्यथः vāhayiṣyáthaḥ |
वाहयिष्यथ vāhayiṣyátha |
वाहयिष्यसे vāhayiṣyáse |
वाहयिष्येथे vāhayiṣyéthe |
वाहयिष्यध्वे vāhayiṣyádhve | |
| First | वाहयिष्यामि vāhayiṣyā́mi |
वाहयिष्यावः vāhayiṣyā́vaḥ |
वाहयिष्यामः / वाहयिष्यामसि¹ vāhayiṣyā́maḥ / vāhayiṣyā́masi¹ |
वाहयिष्ये vāhayiṣyé |
वाहयिष्यावहे vāhayiṣyā́vahe |
वाहयिष्यामहे vāhayiṣyā́mahe | |
| Participles | |||||||
| वाहयिष्यत् vāhayiṣyát |
वाहयिष्यमाण vāhayiṣyámāṇa | ||||||
| Notes |
| ||||||
| Conditional: अवाहयिष्यत् (ávāhayiṣyat), अवाहयिष्यत (ávāhayiṣyata) | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Active | Mediopassive | |||||
| Singular | Dual | Plural | Singular | Dual | Plural | |
| Indicative | ||||||
| Third | अवाहयिष्यत् ávāhayiṣyat |
अवाहयिष्यताम् ávāhayiṣyatām |
अवाहयिष्यन् ávāhayiṣyan |
अवाहयिष्यत ávāhayiṣyata |
अवाहयिष्येताम् ávāhayiṣyetām |
अवाहयिष्यन्त ávāhayiṣyanta |
| Second | अवाहयिष्यः ávāhayiṣyaḥ |
अवाहयिष्यतम् ávāhayiṣyatam |
अवाहयिष्यत ávāhayiṣyata |
अवाहयिष्यथाः ávāhayiṣyathāḥ |
अवाहयिष्येथाम् ávāhayiṣyethām |
अवाहयिष्यध्वम् ávāhayiṣyadhvam |
| First | अवाहयिष्यम् ávāhayiṣyam |
अवाहयिष्याव ávāhayiṣyāva |
अवाहयिष्याम ávāhayiṣyāma |
अवाहयिष्ये ávāhayiṣye |
अवाहयिष्यावहि ávāhayiṣyāvahi |
अवाहयिष्यामहि ávāhayiṣyāmahi |
| Benedictive/Precative: वाह्यात् (vāhyā́t) or वाह्याः (vāhyā́ḥ), वाहयिषीष्ट (vāhayiṣīṣṭá) | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Active | Mediopassive | ||||||
| Singular | Dual | Plural | Singular | Dual | Plural | ||
| Optative/Potential | |||||||
| Third | वाह्यात् / वाह्याः¹ vāhyā́t / vāhyā́ḥ¹ |
वाह्यास्ताम् vāhyā́stām |
वाह्यासुः vāhyā́suḥ |
वाहयिषीष्ट vāhayiṣīṣṭá |
वाहयिषीयास्ताम्² vāhayiṣīyā́stām² |
वाहयिषीरन् vāhayiṣīrán | |
| Second | वाह्याः vāhyā́ḥ |
वाह्यास्तम् vāhyā́stam |
वाह्यास्त vāhyā́sta |
वाहयिषीष्ठाः vāhayiṣīṣṭhā́ḥ |
वाहयिषीयास्थाम्² vāhayiṣīyā́sthām² |
वाहयिषीढ्वम् vāhayiṣīḍhvám | |
| First | वाह्यासम् vāhyā́sam |
वाह्यास्व vāhyā́sva |
वाह्यास्म vāhyā́sma |
वाहयिषीय vāhayiṣīyá |
वाहयिषीवहि vāhayiṣīváhi |
वाहयिषीमहि vāhayiṣīmáhi | |
| Notes |
| ||||||
| Perfect: वाहयामास (vāhayā́mā́sa) or वाहयांचकार (vāhayā́ṃcakā́ra), वाहयांचक्रे (vāhayā́ṃcakré) | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Active | Mediopassive | |||||
| Singular | Dual | Plural | Singular | Dual | Plural | |
| Indicative | ||||||
| Third | वाहयामास / वाहयांचकार vāhayā́mā́sa / vāhayā́ṃcakā́ra |
वाहयामासतुः / वाहयांचक्रतुः vāhayā́māsátuḥ / vāhayā́ṃcakrátuḥ |
वाहयामासुः / वाहयांचक्रुः vāhayā́māsúḥ / vāhayā́ṃcakrúḥ |
वाहयांचक्रे vāhayā́ṃcakré |
वाहयांचक्राते vāhayā́ṃcakrā́te |
वाहयांचक्रिरे vāhayā́ṃcakriré |
| Second | वाहयामासिथ / वाहयांचकर्थ vāhayā́mā́sitha / vāhayā́ṃcakártha |
वाहयामासथुः / वाहयांचक्रथुः vāhayā́māsáthuḥ / vāhayā́ṃcakráthuḥ |
वाहयामास / वाहयांचक्र vāhayā́māsá / vāhayā́ṃcakrá |
वाहयांचकृषे vāhayā́ṃcakṛṣé |
वाहयांचक्राथे vāhayā́ṃcakrā́the |
वाहयांचकृध्वे vāhayā́ṃcakṛdhvé |
| First | वाहयामास / वाहयांचकर vāhayā́mā́sa / vāhayā́ṃcakára |
वाहयामासिव / वाहयांचकृव vāhayā́māsivá / vāhayā́ṃcakṛvá |
वाहयामासिम / वाहयांचकृम vāhayā́māsimá / vāhayā́ṃcakṛmá |
वाहयांचक्रे vāhayā́ṃcakré |
वाहयांचकृवहे vāhayā́ṃcakṛváhe |
वाहयांचकृमहे vāhayā́ṃcakṛmáhe |
| Participles | ||||||
| वाहयामासिवांस् / वाहयांचकृवांस् vāhayā́māsivā́ṃs / vāhayā́ṃcakṛvā́ṃs |
वाहयांचक्राण vāhayā́ṃcakrāṇá | |||||
References
Monier Williams (1899) “वाहयति”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 933.