विश्व

Hindi

Etymology

Learned borrowing from Sanskrit विश्व (viśva).

Pronunciation

(Delhi) IPA^(key): /ʋɪʃ.ʋə/, [ʋɪʃ.ʋɐ]

Noun

विश्व • (viśva) m (Urdu spelling وشوه)

universe
the world
Synonyms: दुनिया (duniyā), जग (jag)

Declension

Declension of *विश्व* (masc cons-stem)
	singular	plural
direct	विश्व viśva	विश्व viśva
oblique	विश्व viśva	विश्वों viśvõ
vocative	विश्व viśva	विश्वो viśvo

Adjective

विश्व • (viśva) (indeclinable, Urdu spelling وشوه)

universal, whole
Synonym: वैश्विक (vaiśvik)

Derived terms

विश्वकोश (viśvakoś)
विश्वयुद्ध (viśvayuddh)

Marathi

Etymology

Learned borrowing from Sanskrit विश्व (viśva).

Pronunciation

IPA^(key): /ʋiɕ.ʋə/

Noun

विश्व • (viśva) n

universe
the world

Declension

Declension of विश्व (neut cons-stem)
direct singular	विश्व viśva
direct plural	विश्वे, विश्वं viśvae, viśva
	singular एकवचन	plural अनेकवचन
nominative प्रथमा	विश्व viśva	विश्वे, विश्वं viśvae, viśva
oblique सामान्यरूप	विश्वा viśvaā	विश्वां- viśvaān-
acc. / dative द्वितीया / चतुर्थी	विश्वाला viśvaālā	विश्वांना viśvaānnā
ergative	विश्वाने, विश्वानं viśvaāne, viśvaāna	विश्वांनी viśvaānnī
instrumental	विश्वाशी viśvaāśī	विश्वांशी viśvaānśī
locative सप्तमी	विश्वात viśvaāt	विश्वांत viśvaāt
vocative संबोधन	विश्वा viśvaā	विश्वांनो viśvaānno
Oblique Note: The oblique case precedes all postpositions. There is no space between the stem and the postposition. Locative Note: -त (-ta) is a postposition.

Genitive declension of विश्व (neut cons-stem)
	masculine object पुल्लिंगी कर्म		feminine object स्त्रीलिंगी कर्म		neuter object नपुसकलिंगी कर्म		oblique सामान्यरूप
	singular एकवचन	plural अनेकवचन	singular एकवचन	plural अनेकवचन	singular^* एकवचन	plural अनेकवचन	oblique सामान्यरूप
singular subject एकवचनी कर्ता	विश्वाचा viśvaāċā	विश्वाचे viśvaāċe	विश्वाची viśvaācī	विश्वाच्या viśvaācā	विश्वाचे, विश्वाचं viśvaāċe, viśvaāċa	विश्वाची viśvaācī	विश्वाच्या viśvaācā
plural subject अनेकवचनी कर्ता	विश्वांचा viśvaānċā	विश्वांचे viśvaānċe	विश्वांची viśvaāñcī	विश्वांच्या viśvaāncā	विश्वांचे, विश्वांचं viśvaānċe, viśvaānċa	विश्वांची viśvaāñcī	विश्वांच्या viśvaāñcā
^* Note: Word-final ए (e) in neuter words is alternatively written with the anusvara and pronounced as अ (a). Oblique Note: For most postpostions, the oblique genitive can be optionally inserted between the stem and the postposition.

References

Berntsen, Maxine (1982–1983) “विश्व”, in A Basic Marathi-English Dictionary, New Delhi: American Institute of Indian Studies
Molesworth, James Thomas (1857) “विश्व”, in A dictionary, Marathi and English, Bombay: Printed for government at the Bombay Education Society's Press
Shridhar Ganesh Vaze (1911) “विश्व”, in The Aryabhusan School Dictionary, Poona: Arya-Bhushan Press
दाते, यशवंत रामकृष्ण [Date, Yashwant Ramkrishna] (1932-1950) “विश्व”, in महाराष्ट्र शब्दकोश (mahārāṣṭra śabdakoś) (in Marathi), पुणे [Pune]: महाराष्ट्र कोशमंडळ (mahārāṣṭra kośmaṇḍaḷ)

Nepali

Etymology

Learned borrowing from Sanskrit विश्व (viśva).

Pronunciation

IPA^(key): [bisːo]
Phonetic Devanagari: बिस्व

Noun

विश्व • (viśwa)

the universe
the world

Sanskrit

Alternative scripts

ৱিশ্ব (Assamese script)
ᬯᬶᬰ᭄ᬯ (Balinese script)
বিশ্ব (Bengali script)
𑰪𑰰𑰫𑰿𑰪 (Bhaiksuki script)
𑀯𑀺𑀰𑁆𑀯 (Brahmi script)
ဝိၐွ (Burmese script)
વિશ્વ (Gujarati script)
ਵਿਸ਼੍ਵ (Gurmukhi script)
𑌵𑌿𑌶𑍍𑌵 (Grantha script)
ꦮꦶꦯ꧀ꦮ (Javanese script)
𑂫𑂱𑂬𑂹𑂫 (Kaithi script)
ವಿಶ್ವ (Kannada script)
វិឝ្វ (Khmer script)
ວິຨ຺ວ (Lao script)
വിശ്വ (Malayalam script)
ᠸᡳᡧᠣᠸᠠ (Manchu script)
𑘪𑘱𑘫𑘿𑘪 (Modi script)
ᠸᠢᠱᢦ (Mongolian script)
𑧊𑧒𑧋𑧠𑧊 (Nandinagari script)
𑐰𑐶𑐱𑑂𑐰 (Newa script)
ଵିଶ୍ଵ (Odia script)
ꢮꢶꢯ꣄ꢮ (Saurashtra script)
𑆮𑆴𑆯𑇀𑆮 (Sharada script)
𑖪𑖰𑖫𑖿𑖪 (Siddham script)
විශ‍්ව (Sinhalese script)
𑩾𑩑𑩿 𑪙𑩾 (Soyombo script)
𑚦𑚮𑚧𑚶𑚦 (Takri script)
விஶ்வ (Tamil script)
విశ్వ (Telugu script)
วิศฺว (Thai script)
ཝི་ཤྭ (Tibetan script)
𑒫𑒱𑒬𑓂𑒫 (Tirhuta script)
𑨭𑨁𑨮𑩇𑨭 (Zanabazar Square script)

Etymology

From Proto-Indo-Iranian *wíćwas, from Proto-Indo-European *(h₁)wiḱ-wo-s. Cognate with Avestan 𐬬𐬍𐬯𐬞𐬀 (vīspa), Old Persian 𐎻𐎿 (vi-s /⁠visa⁠/), Proto-Slavic *vьśь (“all”).

Pronunciation

(Vedic) IPA^(key): /ʋíɕ.ʋɐ/
(Classical Sanskrit) IPA^(key): /ʋiɕ.ʋɐ/

Adjective

विश्व • (víśva) stem

all, every, every one; whole, entire, universal
all-pervading or all-containing, omnipresent

Usage notes

Declined as a pronoun, like सर्व (sárva); obsolete in late Vedic and Classical Sanskrit. Accentuated viśvá- in compounds.

Declension

Masculine pronominal a-stem declension of विश्व
	singular	dual	plural
nominative	विश्वः (víśvaḥ)	विश्वौ (víśvau) विश्वा¹ (víśvā¹)	विश्वे (víśve)
accusative	विश्वम् (víśvam)	विश्वौ (víśvau) विश्वा¹ (víśvā¹)	विश्वान् (víśvān)
instrumental	विश्वेन (víśvena)	विश्वाभ्याम् (víśvābhyām)	विश्वैः (víśvaiḥ) विश्वेभिः¹ (víśvebhiḥ¹)
dative	विश्वस्मै (víśvasmai)	विश्वाभ्याम् (víśvābhyām)	विश्वेभ्यः (víśvebhyaḥ)
ablative	विश्वस्मात् (víśvasmāt)	विश्वाभ्याम् (víśvābhyām)	विश्वेभ्यः (víśvebhyaḥ)
genitive	विश्वस्य (víśvasya)	विश्वयोः (víśvayoḥ)	विश्वेषाम् (víśveṣām)
locative	विश्वस्मिन् (víśvasmin)	विश्वयोः (víśvayoḥ)	विश्वेषु (víśveṣu)
vocative	विश्व (víśva)	विश्वौ (víśvau) विश्वा¹ (víśvā¹)	विश्वे (víśve)

¹Vedic

Feminine pronominal ā-stem declension of विश्वा
	singular	dual	plural
nominative	विश्वा (víśvā)	विश्वे (víśve)	विश्वाः (víśvāḥ)
accusative	विश्वाम् (víśvām)	विश्वे (víśve)	विश्वाः (víśvāḥ)
instrumental	विश्वया (víśvayā) विश्वा¹ (víśvā¹)	विश्वाभ्याम् (víśvābhyām)	विश्वाभिः (víśvābhiḥ)
dative	विश्वस्यै (víśvasyai)	विश्वाभ्याम् (víśvābhyām)	विश्वाभ्यः (víśvābhyaḥ)
ablative	विश्वस्याः (víśvasyāḥ)	विश्वाभ्याम् (víśvābhyām)	विश्वाभ्यः (víśvābhyaḥ)
genitive	विश्वस्याः (víśvasyāḥ)	विश्वयोः (víśvayoḥ)	विश्वासाम् (víśvāsām)
locative	विश्वस्याम् (víśvasyām)	विश्वयोः (víśvayoḥ)	विश्वासु (víśvāsu)
vocative	विश्वे (víśve)	विश्वे (víśve)	विश्वाः (víśvāḥ)

¹Vedic

Neuter pronominal a-stem declension of विश्व
	singular	dual	plural
nominative	विश्वम् (víśvam)	विश्वे (víśve)	विश्वानि (víśvāni) विश्वा¹ (víśvā¹)
accusative	विश्वम् (víśvam)	विश्वे (víśve)	विश्वानि (víśvāni) विश्वा¹ (víśvā¹)
instrumental	विश्वेन (víśvena)	विश्वाभ्याम् (víśvābhyām)	विश्वैः (víśvaiḥ) विश्वेभिः¹ (víśvebhiḥ¹)
dative	विश्वस्मै (víśvasmai)	विश्वाभ्याम् (víśvābhyām)	विश्वेभ्यः (víśvebhyaḥ)
ablative	विश्वस्मात् (víśvasmāt)	विश्वाभ्याम् (víśvābhyām)	विश्वेभ्यः (víśvebhyaḥ)
genitive	विश्वस्य (víśvasya)	विश्वयोः (víśvayoḥ)	विश्वेषाम् (víśveṣām)
locative	विश्वस्मिन् (víśvasmin)	विश्वयोः (víśvayoḥ)	विश्वेषु (víśveṣu)
vocative	विश्व (víśva)	विश्वे (víśve)	विश्वानि (víśvāni) विश्वा¹ (víśvā¹)

¹Vedic

Descendants

→ Thai: วิศว

Noun

विश्व • (víśva) stem, n

the whole world, universe (Atharvaveda etc.)

Declension

Neuter a-stem declension of विश्व
	singular	dual	plural
nominative	विश्वम् (víśvam)	विश्वे (víśve)	विश्वानि (víśvāni) विश्वा¹ (víśvā¹)
accusative	विश्वम् (víśvam)	विश्वे (víśve)	विश्वानि (víśvāni) विश्वा¹ (víśvā¹)
instrumental	विश्वेन (víśvena)	विश्वाभ्याम् (víśvābhyām)	विश्वैः (víśvaiḥ) विश्वेभिः¹ (víśvebhiḥ¹)
dative	विश्वाय (víśvāya)	विश्वाभ्याम् (víśvābhyām)	विश्वेभ्यः (víśvebhyaḥ)
ablative	विश्वात् (víśvāt)	विश्वाभ्याम् (víśvābhyām)	विश्वेभ्यः (víśvebhyaḥ)
genitive	विश्वस्य (víśvasya)	विश्वयोः (víśvayoḥ)	विश्वानाम् (víśvānām)
locative	विश्वे (víśve)	विश्वयोः (víśvayoḥ)	विश्वेषु (víśveṣu)
vocative	विश्व (víśva)	विश्वे (víśve)	विश्वानि (víśvāni) विश्वा¹ (víśvā¹)

¹Vedic

Derived terms

विश्वेश्वर (viśveśvara)
विश्वनाथ (viśvanātha)

Descendants

→ Bengali: বিশ্ব (biśśo) (learned)
→ Hindi: विश्व (viśva) (learned)
→ Punjabi: ਵਿਸ਼ਵ (viśva) (learned)
→ Marathi: विश्व (viśva) (learned)
→ Nepali: विश्व (viśwa) (learned)
→ Telugu: విశ్వము (viśvamu)

References

Monier Williams (1899) “विश्व”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 992/2.
Mayrhofer, Manfred (1996) Etymologisches Wörterbuch des Altindoarischen [Etymological Dictionary of Old Indo-Aryan]‎^[1] (in German), volume 2, Heidelberg: Carl Winter Universitätsverlag, pages 562-3

Hindi

Etymology

Pronunciation

Noun

Declension

Adjective

Derived terms

Further reading

Marathi

Etymology

Pronunciation

Noun

Declension

References

Nepali

Etymology

Pronunciation

Noun

Sanskrit

Alternative scripts

Etymology

Pronunciation

Adjective

Usage notes

Declension

Descendants

Noun

Declension

Derived terms

Descendants

References