शिथिल
See also: शिथिली
Sanskrit
Alternative scripts
Alternative scripts
- শিথিল (Assamese script)
- ᬰᬶᬣᬶᬮ (Balinese script)
- শিথিল (Bengali script)
- 𑰫𑰰𑰞𑰰𑰩 (Bhaiksuki script)
- 𑀰𑀺𑀣𑀺𑀮 (Brahmi script)
- ၐိထိလ (Burmese script)
- શિથિલ (Gujarati script)
- ਸ਼ਿਥਿਲ (Gurmukhi script)
- 𑌶𑌿𑌥𑌿𑌲 (Grantha script)
- ꦯꦶꦡꦶꦭ (Javanese script)
- 𑂬𑂱𑂟𑂱𑂪 (Kaithi script)
- ಶಿಥಿಲ (Kannada script)
- ឝិថិល (Khmer script)
- ຨິຖິລ (Lao script)
- ശിഥില (Malayalam script)
- ᡧᡳᡨᡳᠯᠠ (Manchu script)
- 𑘫𑘱𑘞𑘱𑘩 (Modi script)
- ᠱᠢᠲᠢᠯᠠ᠋ (Mongolian script)
- 𑧋𑧒𑦾𑧒𑧉 (Nandinagari script)
- 𑐱𑐶𑐠𑐶𑐮 (Newa script)
- ଶିଥିଲ (Odia script)
- ꢯꢶꢢꢶꢭ (Saurashtra script)
- 𑆯𑆴𑆡𑆴𑆬 (Sharada script)
- 𑖫𑖰𑖞𑖰𑖩 (Siddham script)
- ශිථිල (Sinhalese script)
- 𑩿𑩑𑩬𑩑𑩽 (Soyombo script)
- 𑚧𑚮𑚚𑚮𑚥 (Takri script)
- ஶிதி²ல (Tamil script)
- శిథిల (Telugu script)
- ศิถิล (Thai script)
- ཤི་ཐི་ལ (Tibetan script)
- 𑒬𑒱𑒟𑒱𑒪 (Tirhuta script)
- 𑨮𑨁𑨚𑨁𑨬 (Zanabazar Square script)
Etymology
An Old Indo-Aryan corruption of an earlier *śṛthilá. Compare the dialectal variant शिथिर (śithirá), Pali saṭhila, Prakrit 𑀲𑀠𑀺𑀮 (saḍhila), 𑀲𑀺𑀠𑀺𑀮 (siḍhila). Ultimately from Proto-Indo-European *ḱr̥th₂-ró-s,[1] from *ḱreth₂-. Compare Old English hreddan.
Pronunciation
- (Vedic) IPA(key): /ɕi.tʰi.lɐ́/
- (Classical Sanskrit) IPA(key): /ɕi.t̪ʰi.l̪ɐ/
Adjective
शिथिल • (śithilá) stem
- loose, slack, lax, relaxed, untied, flaccid, not rigid or compact
- c. 1200 BCE – 800 BCE, Kṛṣṇa-Yajurveda (Taittirīya Saṃhitā) VI.5.10.3:
- तद्यद्वै य॒ज्ञस्य॒ साम्ना॒ यजु॑षा क्रि॒यते॑ शिथि॒लं तद्यदृ॒चा तद्दृ॒ढम्...
- tádyádvaí yajñásya sā́mnā yájuṣā kriyáte śithiláṃ tádyádṛcā́ táddṛḍhám...
- Whatever of the ritual worship is accompanied by a Saman or Yajus, is loose; whatever by a Rc is firm...
- तद्यद्वै य॒ज्ञस्य॒ साम्ना॒ यजु॑षा क्रि॒यते॑ शिथि॒लं तद्यदृ॒चा तद्दृ॒ढम्...
Declension
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | शिथिलः (śithiláḥ) | शिथिलौ (śithilaú) शिथिला¹ (śithilā́¹) |
शिथिलाः (śithilā́ḥ) शिथिलासः¹ (śithilā́saḥ¹) |
| accusative | शिथिलम् (śithilám) | शिथिलौ (śithilaú) शिथिला¹ (śithilā́¹) |
शिथिलान् (śithilā́n) |
| instrumental | शिथिलेन (śithiléna) | शिथिलाभ्याम् (śithilā́bhyām) | शिथिलैः (śithilaíḥ) शिथिलेभिः¹ (śithilébhiḥ¹) |
| dative | शिथिलाय (śithilā́ya) | शिथिलाभ्याम् (śithilā́bhyām) | शिथिलेभ्यः (śithilébhyaḥ) |
| ablative | शिथिलात् (śithilā́t) | शिथिलाभ्याम् (śithilā́bhyām) | शिथिलेभ्यः (śithilébhyaḥ) |
| genitive | शिथिलस्य (śithilásya) | शिथिलयोः (śithiláyoḥ) | शिथिलानाम् (śithilā́nām) |
| locative | शिथिले (śithilé) | शिथिलयोः (śithiláyoḥ) | शिथिलेषु (śithiléṣu) |
| vocative | शिथिल (śíthila) | शिथिलौ (śíthilau) शिथिला¹ (śíthilā¹) |
शिथिलाः (śíthilāḥ) शिथिलासः¹ (śíthilāsaḥ¹) |
- ¹Vedic
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | शिथिला (śithilā́) | शिथिले (śithilé) | शिथिलाः (śithilā́ḥ) |
| accusative | शिथिलाम् (śithilā́m) | शिथिले (śithilé) | शिथिलाः (śithilā́ḥ) |
| instrumental | शिथिलया (śithiláyā) शिथिला¹ (śithilā́¹) |
शिथिलाभ्याम् (śithilā́bhyām) | शिथिलाभिः (śithilā́bhiḥ) |
| dative | शिथिलायै (śithilā́yai) | शिथिलाभ्याम् (śithilā́bhyām) | शिथिलाभ्यः (śithilā́bhyaḥ) |
| ablative | शिथिलायाः (śithilā́yāḥ) शिथिलायै² (śithilā́yai²) |
शिथिलाभ्याम् (śithilā́bhyām) | शिथिलाभ्यः (śithilā́bhyaḥ) |
| genitive | शिथिलायाः (śithilā́yāḥ) शिथिलायै² (śithilā́yai²) |
शिथिलयोः (śithiláyoḥ) | शिथिलानाम् (śithilā́nām) |
| locative | शिथिलायाम् (śithilā́yām) | शिथिलयोः (śithiláyoḥ) | शिथिलासु (śithilā́su) |
| vocative | शिथिले (śíthile) | शिथिले (śíthile) | शिथिलाः (śíthilāḥ) |
- ¹Vedic
- ²Brāhmaṇas
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | शिथिलम् (śithilám) | शिथिले (śithilé) | शिथिलानि (śithilā́ni) शिथिला¹ (śithilā́¹) |
| accusative | शिथिलम् (śithilám) | शिथिले (śithilé) | शिथिलानि (śithilā́ni) शिथिला¹ (śithilā́¹) |
| instrumental | शिथिलेन (śithiléna) | शिथिलाभ्याम् (śithilā́bhyām) | शिथिलैः (śithilaíḥ) शिथिलेभिः¹ (śithilébhiḥ¹) |
| dative | शिथिलाय (śithilā́ya) | शिथिलाभ्याम् (śithilā́bhyām) | शिथिलेभ्यः (śithilébhyaḥ) |
| ablative | शिथिलात् (śithilā́t) | शिथिलाभ्याम् (śithilā́bhyām) | शिथिलेभ्यः (śithilébhyaḥ) |
| genitive | शिथिलस्य (śithilásya) | शिथिलयोः (śithiláyoḥ) | शिथिलानाम् (śithilā́nām) |
| locative | शिथिले (śithilé) | शिथिलयोः (śithiláyoḥ) | शिथिलेषु (śithiléṣu) |
| vocative | शिथिल (śíthila) | शिथिले (śíthile) | शिथिलानि (śíthilāni) शिथिला¹ (śíthilā¹) |
- ¹Vedic
Derived terms
Descendants
Noun
शिथिल • (śithila) stem, n
References
- ^ Mayrhofer, Manfred (1996) “ŚRATH¹”, in Etymologisches Wörterbuch des Altindoarischen [Etymological Dictionary of Old Indo-Aryan][1] (in German), volume II, Heidelberg: Carl Winter Universitätsverlag, page 663