शिर

Sanskrit

Alternative scripts

Etymology

From Proto-Indo-European *ḱerh₂- (head); see there for more. Cognate with Avestan 𐬯𐬀𐬭𐬀 (sara).

Noun

शिर • (śira) stemm

  1. (anatomy) head, skull, cephalon
  2. peak, top
  3. bed, couch

Declension

Masculine a-stem declension of शिर
singular dual plural
nominative शिरः (śiraḥ) शिरौ (śirau)
शिरा¹ (śirā¹)
शिराः (śirāḥ)
शिरासः¹ (śirāsaḥ¹)
accusative शिरम् (śiram) शिरौ (śirau)
शिरा¹ (śirā¹)
शिरान् (śirān)
instrumental शिरेण (śireṇa) शिराभ्याम् (śirābhyām) शिरैः (śiraiḥ)
शिरेभिः¹ (śirebhiḥ¹)
dative शिराय (śirāya) शिराभ्याम् (śirābhyām) शिरेभ्यः (śirebhyaḥ)
ablative शिरात् (śirāt) शिराभ्याम् (śirābhyām) शिरेभ्यः (śirebhyaḥ)
genitive शिरस्य (śirasya) शिरयोः (śirayoḥ) शिराणाम् (śirāṇām)
locative शिरे (śire) शिरयोः (śirayoḥ) शिरेषु (śireṣu)
vocative शिर (śira) शिरौ (śirau)
शिरा¹ (śirā¹)
शिराः (śirāḥ)
शिरासः¹ (śirāsaḥ¹)
  • ¹Vedic

Descendants

  • Dardic:
    • Pashayi: šero
    • Kashmiri: ह्यरि॒ (hyari॒), हीरू॒ (hīrū॒)
  • Old Javanese: śirah
  • Pali: sira
    • Sinhalese: සිර (sira)
  • Prakrit: 𑀲𑀺𑀭 (sira)
    • Punjabi: ਸਿਰ (sir), ਸਿਰੀ (sirī)
    • Sindhi: 𑋝𑋡𑋙𑋣 (siru), 𑋝𑋡𑋙𑋢 (sirī)
    • West Pahāṛī: śir,śirī
      • Churahi: 𑚧𑚮𑚤
    • Kumaoni: सिर
    • Nepali: सिर (sira)
    • Assamese: শিৰ (xir)
    • Bengali: শির (śir)
    • Odia: ଶିର (śira)
    • Maithili: 𑒮𑒱𑒩 (sira)
    • Awadhi: 𑂮𑂱𑂩
    • Hindi: सिर (sir), सिरा (sirā), सिरी (sirī)
    • Gujarati: સિર (sir)
    • Marathi: 𑘫𑘲𑘨 (śīr), शीर (śīr)

References

  • [1] definition from Sanskrit Dictionary for Spoken Sanskrit.

Further reading

  • Hellwig, Oliver (2010–2025) “śira”, in DCS - The Digital Corpus of Sanskrit, Berlin, Germany.