सुवर्णकार
Hindi
Etymology
Learned borrowing from Sanskrit सुवर्णकार (suvarṇakāra). Doublet of सुनार (sunār).
Pronunciation
- (Delhi) IPA(key): /sʊ.ʋəɾɳ.kɑːɾ/, [sʊ.ʋɐɾɳ.käːɾ]
Noun
सुवर्णकार • (suvarṇkār) m
Declension
| singular | plural | |
|---|---|---|
| direct | सुवर्णकार suvarṇkār |
सुवर्णकार suvarṇkār |
| oblique | सुवर्णकार suvarṇkār |
सुवर्णकारों suvarṇkārõ |
| vocative | सुवर्णकार suvarṇkār |
सुवर्णकारो suvarṇkāro |
Sanskrit
Alternative scripts
Alternative scripts
- সুৱৰ্ণকাৰ (Assamese script)
- ᬲᬸᬯᬃᬡᬓᬵᬭ (Balinese script)
- সুবর্ণকার (Bengali script)
- 𑰭𑰲𑰪𑰨𑰿𑰜𑰎𑰯𑰨 (Bhaiksuki script)
- 𑀲𑀼𑀯𑀭𑁆𑀡𑀓𑀸𑀭 (Brahmi script)
- သုဝရ်္ဏကာရ (Burmese script)
- સુવર્ણકાર (Gujarati script)
- ਸੁਵਰ੍ਣਕਾਰ (Gurmukhi script)
- 𑌸𑍁𑌵𑌰𑍍𑌣𑌕𑌾𑌰 (Grantha script)
- ꦱꦸꦮꦂꦟꦏꦴꦫ (Javanese script)
- 𑂮𑂳𑂫𑂩𑂹𑂝𑂍𑂰𑂩 (Kaithi script)
- ಸುವರ್ಣಕಾರ (Kannada script)
- សុវណ៌ការ (Khmer script)
- ສຸວຣ຺ຓກາຣ (Lao script)
- സുവര്ണകാര (Malayalam script)
- ᠰᡠᠸᠠᡵᢏᠠᡬᠠ᠊ᠠᡵᠠ (Manchu script)
- 𑘭𑘳𑘪𑘨𑘿𑘜𑘎𑘰𑘨 (Modi script)
- ᠰᠤᠸᠠᠷᢏᠠᢉᠠᢗᠷᠠ᠋ (Mongolian script)
- 𑧍𑧔𑧊𑧈𑧠𑦼𑦮𑧑𑧈 (Nandinagari script)
- 𑐳𑐸𑐰𑐬𑑂𑐞𑐎𑐵𑐬 (Newa script)
- ସୁଵର୍ଣକାର (Odia script)
- ꢱꢸꢮꢬ꣄ꢠꢒꢵꢬ (Saurashtra script)
- 𑆱𑆶𑆮𑆫𑇀𑆟𑆑𑆳𑆫 (Sharada script)
- 𑖭𑖲𑖪𑖨𑖿𑖜𑖎𑖯𑖨 (Siddham script)
- සුවර්ණකාර (Sinhalese script)
- 𑪁𑩒𑩾𑩼 𑪙𑩪𑩜𑩛𑩼 (Soyombo script)
- 𑚨𑚰𑚦𑚤𑚶𑚘𑚊𑚭𑚤 (Takri script)
- ஸுவர்ணகார (Tamil script)
- సువర్ణకార (Telugu script)
- สุวรฺณการ (Thai script)
- སུ་ཝ་རྞ་ཀཱ་ར (Tibetan script)
- 𑒮𑒳𑒫𑒩𑓂𑒝𑒏𑒰𑒩 (Tirhuta script)
- 𑨰𑨃𑨭𑨫𑩇𑨘𑨋𑨊𑨫 (Zanabazar Square script)
Etymology
Etymology tree
From सुवर्ण (suvarṇa, “gold”) + -कार (-kāra).
Pronunciation
- (Vedic) IPA(key): /su.ʋɐɾ.ɳɐ.kɑː.ɾɐ/
- (Classical Sanskrit) IPA(key): /s̪u.ʋɐɾ.ɳɐ.kɑː.ɾɐ/
Noun
सुवर्णकार • (suvarṇakāra) stem, m
- goldsmith
- Synonyms: see Thesaurus:स्वर्णकार
- c. 500 BCE – 100 BCE, Rāmāyaṇa 2.83.12–15:
- मणिकाराश् च ये केचित् कुम्भकाराश् च शोभनाः ।
सूत्रकर्मकृतश् चैव ये च शस्त्रोपजीविनः ॥
मायूरकाः क्राकचिका रोचकाः वेधकास् तथा ।
दन्तकाराः सुधाकारास् तथा गन्धोपजीविनः ॥
सुवर्णकाराः प्रख्यातास् तथा कम्बलधावकाः ।
स्नापकोष्णोदका वैद्या धूपकाः शौण्डिकास् तथा ॥
रजकास् तुन्नवायाश् च ग्रामघोषमहत्तराः ।
शैलूषाश् च सह स्त्रीभिर् ययुः कैवर्तकास् तथा ॥- maṇikārāś ca ye kecit kumbhakārāś ca śobhanāḥ.
sūtrakarmakṛtaś caiva ye ca śastropajīvinaḥ.
māyūrakāḥ krākacikā rocakāḥ vedhakās tathā.
dantakārāḥ sudhākārās tathā gandhopajīvinaḥ.
suvarṇakārāḥ prakhyātās tathā kambaladhāvakāḥ.
snāpakoṣṇodakā vaidyā dhūpakāḥ śauṇḍikās tathā.
rajakās tunnavāyāś ca grāmaghoṣamahattarāḥ.
śailūṣāś ca saha strībhir yayuḥ kaivartakās tathā. - All those who were jewellers, potters, carpenters, armourers, makers of articles with peacock-feathers, perforators of shells and ornaments, ivorysmiths, plasterers, perfumers, goldsmiths, woollen-washers, hot-water bathers, physicians, incense-makers, liquor-vendors, washermen, tailors, village headmen, actors, fishermen, along with women, all went [following Bharata].
- maṇikārāś ca ye kecit kumbhakārāś ca śobhanāḥ.
- मणिकाराश् च ये केचित् कुम्भकाराश् च शोभनाः ।
Declension
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | सुवर्णकारः (suvarṇakāraḥ) | सुवर्णकारौ (suvarṇakārau) सुवर्णकारा¹ (suvarṇakārā¹) |
सुवर्णकाराः (suvarṇakārāḥ) सुवर्णकारासः¹ (suvarṇakārāsaḥ¹) |
| accusative | सुवर्णकारम् (suvarṇakāram) | सुवर्णकारौ (suvarṇakārau) सुवर्णकारा¹ (suvarṇakārā¹) |
सुवर्णकारान् (suvarṇakārān) |
| instrumental | सुवर्णकारेण (suvarṇakāreṇa) | सुवर्णकाराभ्याम् (suvarṇakārābhyām) | सुवर्णकारैः (suvarṇakāraiḥ) सुवर्णकारेभिः¹ (suvarṇakārebhiḥ¹) |
| dative | सुवर्णकाराय (suvarṇakārāya) | सुवर्णकाराभ्याम् (suvarṇakārābhyām) | सुवर्णकारेभ्यः (suvarṇakārebhyaḥ) |
| ablative | सुवर्णकारात् (suvarṇakārāt) | सुवर्णकाराभ्याम् (suvarṇakārābhyām) | सुवर्णकारेभ्यः (suvarṇakārebhyaḥ) |
| genitive | सुवर्णकारस्य (suvarṇakārasya) | सुवर्णकारयोः (suvarṇakārayoḥ) | सुवर्णकाराणाम् (suvarṇakārāṇām) |
| locative | सुवर्णकारे (suvarṇakāre) | सुवर्णकारयोः (suvarṇakārayoḥ) | सुवर्णकारेषु (suvarṇakāreṣu) |
| vocative | सुवर्णकार (suvarṇakāra) | सुवर्णकारौ (suvarṇakārau) सुवर्णकारा¹ (suvarṇakārā¹) |
सुवर्णकाराः (suvarṇakārāḥ) सुवर्णकारासः¹ (suvarṇakārāsaḥ¹) |
- ¹Vedic
Declension
- Pali: suvaṇṇakāra
- Prakrit: 𑀲𑀼𑀯𑀡𑁆𑀡𑀆𑀭 (suvaṇṇaāra), 𑀲𑀼𑀡𑁆𑀡𑀆𑀭 (suṇṇaāra), 𑀲𑀼𑀡𑁆𑀡𑀸𑀭 (suṇṇāra)
Further reading
- Monier Williams (1899) “सुवर्णकार”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 1236.
- Apte, Vaman Shivram (1890) “सुवर्ण”, in The practical Sanskrit-English dictionary, Poona: Prasad Prakashan, page 1695
- Hellwig, Oliver (2010–2025) “suvarṇakāra”, in DCS - The Digital Corpus of Sanskrit, Berlin, Germany.
- Turner, Ralph Lilley (1969–1985) “suvarṇakāra”, in A Comparative Dictionary of the Indo-Aryan Languages, London: Oxford University Press, page 779