เข้าใจ

From เข้า (kâo, “to enter”) +‎ ใจ (jai, “heart”), literally “to enter the heart”. Cognate with Lao ເຂົ້າໃຈ (khao chai), Northern Thai ᨡᩮᩢ᩶ᩣᨧᩲ, Lü ᦃᧁᧉᦺᦈ (ẋaw²ṫsay), Tai Dam ꪹꪄ꫁ꪱꪻꪊ, Shan ၶဝ်ႈၸႂ် (khāo tsǎue).

เข้าใจ • (kâo-jai) (abstract noun การเข้าใจ or ความเข้าใจ)

1. to understand.
   • 1919, ดำรงราชานุภาพ, พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระ, “คำนำ”, in โคลงกวีโบราณ, 2nd edition, พระนคร: โรงพิมพ์โสภณพิพรรฒธนากร, page 3:

     โคลงโบราณที่พิมพ์ในเล่มนี้ ว่า พระยาตรังรวบรวม

     kloong boo-raan tîi pim nai lêm níi · kâo-jai wâa · prá-yaa dtrang rûuap-ruuam

     The ancient khlongs that are printed in this volume are understood to have been compiled by Phraya Trang.

   • 1962, ดำรงราชานุภาพ, สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยา, “อธิบายนิราศเดือน”, in วรรณกรรมต่างเรื่อง, พระนคร: โรงพิมพ์ธรรมบรรณาคาร, page 58:

     บางคนว่า สุนทรภู่แต่ง...แต่พิเคราะห์...ความที่แต่ง ผิดกับสุนทรภู่

     baang kon kâo-jai wâa · sǔn-tɔɔn-pûu dtɛ̀ng ... dtɛ̀ɛ pí-krɔ́ ... kwaam tîi dtɛ̀ng · pìt gàp sǔn-tɔɔn-pûu

     Some people understood that Sunthon Phu composed [this work]...but, having examined...the contents that have been composed, [I found that they] were different from Sunthon Phu['s works].