ချ

See also:

Burmese

Etymology

Inherited from Old Burmese ခ္လ (kla),[1] derived from Proto-Sino-Tibetan *(k/g)la-k/y/t (to fall). Cognate with Mizo tla ~ tlâk (to fall) and Old Chinese (OC *ɡraːʔ, *ɡraːs, “lower; under; to go down”). By synchronic analysis, the causative of ကျ (kya.) (STEDT).

Pronunciation

  • IPA(key): /t͡ɕʰa̰/
  • Romanization: MLCTS: hkya. • ALA-LC: khya • BGN/PCGN: cha. • Okell: hcá
  • Homophone: ခြ (hkra.)

Verb

ချ • (hkya.)

Burmese verb set
Base ကျ (kya.)
Causativeချ (hkya.)
  1. to cause to fall, put down, bring down, drop, lower
  2. to lead a recitation, teach
  3. to strike, hit
  4. (slang) to fight, clash
  5. (slang) to consume, take
  6. to traffic, bring down (something to trade)
  7. to place, arrange
  8. to apply (gold leaf)
  9. to play (cards)
  10. to put down, draw, inscribe
  11. to lay down, prescribe

Derived terms

  • ကံကျွေးချစနစ် (kamkywe:hkya.ca.nac)
  • ကန့်လန့်ကာချ (kan.lan.kahkya.)
  • ကန့်လန့်ချ (kan.lan.hkya.)
  • ကျောက်ချ (kyaukhkya.)
  • ကျောက်ဆူးချ (kyaukhcu:hkya.)
  • ကြွေးချ (krwe:hkya.)
  • ကြွေးဆယ်မြီချ (krwe:hcai-mrihkya.)
  • ကြိုးဆွဲချ (krui:hcwai:hkya.)
  • ကုန်တင်ကုန်ချအလုပ်သမား (kuntangkunhkya.a.lupsa.ma:)
  • ကူးချ (ku:hkya.)
  • ကောက်ချက်ချ (kaukhkyakhkya.)
  • ခန္ဒါဝန်ချ (hkandawanhkya.)
  • ချည်ချ (hkyanyhkya.)
  • ချနက် (hkya.nak)
  • ချမှတ် (hkya.hmat)
  • ချရိုး (hkya.rui:)
  • ချီတုံချတုံဖြစ် (hkyitumhkya.tumhprac)
  • ချုံးပွဲချငို (hkyum:pwai:hkya.ngui)
  • ချောက်ချ (hkyaukhkya.)
  • ခြေချ (hkrehkya.)
  • ခဝါချ (hka.wahkya.)
  • ခိုးချ (hkui:hkya.)
  • ခုန်ချ (hkunhkya.)
  • ခေါင်းချ (hkaung:hkya.)
  • ငွေတိုးချ (ngwetui:hkya.)
  • ငွေတိုးချသူ (ngwetui:hkya.su)
  • ငိုချင်းချ (nguihkyang:hkya.)
  • စခန်းချ (ca.hkan:hkya.)
  • စည်းချ (cany:hkya.)
  • စိတ်ချ (cithkya.)
  • စိတ်ချလက်ချ (cithkya.lakhkya.)
  • ဆံချ (hcamhkya.)
  • ဆန်ခါချ (hcanhkahkya.)
  • ဆွဲကြိုးချ (hcwai:krui:hkya.)
  • ဆွဲချ (hcwai:hkya.)
  • ဆုချ (hcu.hkya.)
  • ဇယားချ (ja.ya:hkya.)
  • ဇောက်ချ (jaukhkya.)
  • ဈေးချ (jhe:hkya.)
  • တပ်ချ (taphkya.)
  • တရားချ (ta.ra:hkya.)
  • တုံးတုံးချ (tum:tum:hkya.)
  • ထောင်ချ (htaunghkya.)
  • ဒိုဘီချ (duibhihkya.)
  • ဓားမဦးချမြေ (dha:ma.u:hkya.mre)
  • နန်းချ (nan:hkya.)
  • နွားမီးချ (nwa:mi:hkya.)
  • နှင်ချ (hnanghkya.)
  • နှပ်ချ (hnaphkya.)
  • နှိမ့်ချ (hnim.hkya.)
  • နှုတ်တိုက်ချ (hnuttuikhkya.)
  • နားချ (na:hkya.)
  • နေရာချ (nerahkya.)
  • နောင်ဂျိန်ချ (naunggyinhkya.)
  • ပင့်ကူဆွဲချ (pang.kuhcwai:hkya.)
  • ပင့်သက်ချ (pang.sakhkya.)
  • ပန္နက်ချ (pannakhkya.)
  • ပျားရည်နှင့်ဝမ်းချ (pya:ranyhnang.wam:hkya.)
  • ပြည်ဖုံးကားချ (pranyhpum:ka:hkya.)
  • ပြာချ (prahkya.)
  • ပိုးချ (pui:hkya.)
  • ပို့ချ (pui.hkya.)
  • ပိုက်ချ (puikhkya.)
  • ပုံချ (pumhkya.)
  • ဖြတ်စာချ (hpratcahkya.)
  • ဖြုတ်ချ (hpruthkya.)
  • ဖွင့်ချ (hpwang.hkya.)
  • ဖောက်သည်ချ (hpauksanyhkya.)
  • ဖဲချ (hpai:hkya.)
  • ဗုံးချ (bum:hkya.)
  • ဘိန်းချ (bhin:hkya.)
  • မျက်နှာချ (myakhnahkya.)
  • မျက်လွှာချ (myakhlwahkya.)
  • မျဉ်းချ (myany:hkya.)
  • မျှောချ (hmyau:hkya.)
  • မျိုးချ (myui:hkya.)
  • မျိုးစေ့ချ (myui:ce.hkya.)
  • မြီချ (mrihkya.)
  • မြေချ (mrehkya.)
  • မသာချ (ma.sahkya.)
  • မှတ်ချက်ချ (hmathkyakhkya.)
  • မှန်စီရွှေချ (hmancihrwehkya.)
  • မှိုင်တွေချ (hmuingtwehkya.)
  • မှောင်ချ (hmaunghkya.)
  • မူချ (muhkya.)
  • မောက်ချ (maukhkya.)
  • မောင်းချဓား (maung:hkya.dha:)
  • မဲချ (mai:hkya.)
  • ရွှေချ (hrwehkya.)
  • ရွှေပိန်းချ (hrwepin:hkya.)
  • ရွာချ (rwahkya.)
  • ရာထူးချ (rahtu:hkya.)
  • ရေးချ (re:hkya.)
  • ရေချ (rehkya.)
  • ရေစက်ချ (recakhkya.)
  • ရောင်းချ (raung:hkya.)
  • လက်ချ (lakhkya.)
  • လက်ချညီ (lakhkya.nyi)
  • လက်ထောက်ချ (lakhtaukhkya.)
  • လက်နက်ချ (laknakhkya.)
  • လက်ဖက်ထုပ်ချ (lakhpakhtuphkya.)
  • လက်မှိုင်ချ (lakhmuinghkya.)
  • လယ်ကူချ (laikuhkya.)
  • လယ်ချ (laihkya.)
  • လျှော့ချ (hlyau.hkya.)
  • လျှောချ (hlyau:hkya.)
  • လှည်းမီးချ (hlany:mi:hkya.)
  • လေးဖက်ချ (le:hpakhkya.)
  • လေကျောက်ချ (le-kyaukhkya.)
  • ဝက်သစ်ချ (waksachkya.)
  • ဝတ်ချ (wathkya.)
  • ဝန်ချ (wanhkya.)
  • ဝမ်းချ (wam:hkya.)
  • ဝိုက်ချ (wuikhkya.)
  • သက်ကြီးခေါင်းချ (sakkri:hkaung:hkya.)
  • သက်ပြင်းချ (sakprang:hkya.)
  • သက်မချ (sakma.hkya.)
  • သစ်ချ (sachkya.)
  • သတ္တုချ (sattu.hkya.)
  • သိက္ခါချ (sikhkahkya.)
  • သီးစားချ (si:ca:hkya.)
  • ဟည်းချ (hany:hkya.)
  • အကျဉ်းချ (a.kyany:hkya.)
  • အကွက်ချ (a.kwakhkya.)
  • အချ (a.hkya.​)
  • အခြေချ (a.hkrehkya.)
  • အငှားချ (a.hnga:hkya.)
  • အင်းချ (ang:hkya.)
  • အဆိုးချ (a.hcui:hkya.)
  • အတိုးချ (a.tui:hkya.)
  • အပုပ်ချ (a.puphkya.)
  • အမိန့်ချ (a.min.hkya.)
  • အသုံးချ (a.sum:hkya.)
  • အသုဘချ (a.su.bha.hkya.)
  • အိပ်ငွေ့ချ (ipngwe.hkya.)
  • အိပ်မွေ့ချ (ipmwe.hkya.)
  • အိမ်ထောင်ချ (imhtaunghkya.)
  • အိမ်ရာချ (im-rahkya.)
  • အုတ်မြစ်ချ (utmrachkya.)
  • အုန်းလက်ချ (un:lakhkya.)
  • အောချ (au:hkya.)
  • ဦးချ (u:hkya.)
  • ဦးနှိမ်ချ (u:hnimhkya.)

Particle

ချ • (hkya.)

  1. particle often suffixed to certain verbs for emphasis
  2. particle suffixed to certain verbs to convey the sense equivalent to "down"

References

  1. ^ Rudolf A. Yanson (1 January 2006) Notes on the Evolution of the Burmese Phonological System[1], Brill, →DOI, →ISBN, pages 103–120

Further reading