arcybiskup
Old Polish
Alternative forms
Etymology
Borrowed from Old Czech arcibiskup.[1][2]
Pronunciation
Noun
arcybiskup m animacy unattested
- (Roman Catholicism, attested in Masovia) archbishop
- 1868 [1443], Akta grodzkie i ziemskie z czasów Rzeczypospolitej Polskiej : z archiwum tak zwanego bernardyńskiego we Lwowie w skutek fundacyi śp. Alexandra hr. Stadnickiego[1], volume XII (quotation in Old Polish; overall work in Polish, Latin, and Old Polish), page 108:
- Then liszt, k[t]horemw kszadz arcibiskwp przyganil... ge[he]st *sprauidliwy
- [Ten list, k[t]oremu ksiądz arcybiskup przyganił... je[he]st sprawi[e]dliwy]
- 1895 [1448–1450], Mikołaj Suled, edited by Franciszek Piekosiński, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich, Kodeks Świętosławów, Warka, page 6:
- Z radi vczonego w bodze oczcza xandza Iaroslawa, swanthey gneznenskey cirekwye arcibyskvpa (ecclesiae Gnesnensis archiepiscopi)
- [Z rady uczonego w Bodze oćca księdza Jarosława, świętej gnieźnieńskiej cyrekwie arcybiskupa (ecclesiae Gnesnensis archiepiscopi)]
- 1895 [1448–1450], Mikołaj Suled, edited by Franciszek Piekosiński, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich, Kodeks Świętosławów, Warka, page 64:
- Vyną themv tho ksządzv arczibyskvpowy (eidem domino archiepiscopo)... zaplaczicz ma
- [Winę temu to księdzu arcybiskupowi (eidem domino archiepiscopo)... zapłacić ma]
- 1876-1929 [1402], Vatroslav Jagić, editor, Archiv für slavische Philologie[2], volume VI, page 204:
- Proboscz s kszandzem jarcibiscupem dal cztirdzesczi grziwen
- [Proboszcz z księdzem jarcybiskupem dał cztyrdzieści grzywien]
Derived terms
adjective
Descendants
- Polish: arcybiskup, archibiskup (Middle Polish)
- → Vilamovian: arcybisku̇p
- Silesian: arcybiskup
References
- ^ Bańkowski, Andrzej (2000) “arcybiskup”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
- ^ Witold Doroszewski, editor (1958–1969), “arcybiskup”, in Słownik języka polskiego (in Polish), Warszawa: PWN
- B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “arcybiskup, jarcybiskup”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
Polish
Alternative forms
- archibiskup (Middle Polish)
Etymology
Inherited from Old Polish arcybiskup. By surface analysis, arcy- + biskup.
Pronunciation
Audio: (file) - Rhymes: -iskup
- Syllabification: ar‧cy‧bis‧kup
Noun
arcybiskup m pers (abbreviation abp or arcybp)
Declension
Declension of arcybiskup
singular | plural | |
---|---|---|
nominative | arcybiskup | arcybiskupi/arcybiskupy (deprecative) |
genitive | arcybiskupa | arcybiskupów |
dative | arcybiskupowi | arcybiskupom |
accusative | arcybiskupa | arcybiskupów |
instrumental | arcybiskupem | arcybiskupami |
locative | arcybiskupie | arcybiskupach |
vocative | arcybiskupie | arcybiskupi |
Derived terms
adjective
noun
Related terms
adjective
nouns
- biskup
- biskupstwo
- biskupszczyzna
verb
- biskupować
Descendants
- → Vilamovian: arcybisku̇p
Further reading
- arcybiskup in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- arcybiskup in Polish dictionaries at PWN
- Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “arcybiskup”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
- Wiesław Morawski (08.02.2023) “ARCYBISKUP”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century]
- Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “arcybiskup”, in Słownik języka polskiego
- Aleksander Zdanowicz (1861) “arcybiskup”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
- J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1900), “arcybiskup”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 1, Warsaw, page 54
Silesian
Etymology
Inherited from Old Polish arcybiskup. By surface analysis, arcy- + biskup.
Pronunciation
- IPA(key): /ar.t͡sɪˈbis.kup/
Audio: (file) - Rhymes: -iskup
- Syllabification: ar‧cy‧bis‧kup
Noun
arcybiskup m pers (related adjective arcybiskupski)
Derived terms
nouns
Further reading
- arcybiskup in silling.org
- Aleksandra Wencel (2023) “arcybiskup”, in Dykcjůnôrz ślų̊sko-polski, page 26
Vilamovian
Etymology
From Polish arcybiskup. By surface analysis, arcy- + bisku̇p.
Noun
arcybisku̇p m (plural arcybisku̇pa)