błazno

Inherited from Proto-Slavic *blaznъ. First attested in the 15th century.

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /bɫaːznɔ/
• IPA^(key): (15^th CE) /bɫɒznɔ/

błazno n

1. (attested in Greater Poland) jester, fool
   • 1874-1891 [XV p. post.], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności‎^{[1], [2], [3]}, volume XXV, page 173:

     Blasznom histrionibus

     [Błaznom histrionibus]

   • 1914 [1500], Adorján Divéky, editor, Zsigmond lengyel herczeg Budai számadásai (1500-1502, 1505)‎^[4], page 21:

     Blasznom cum cesare scolaribus, qui yenerant ad dominum principem... dedi II flor.

     [Błaznom cum cesare scolaribus, qui yenerant ad dominum principem... dedi II flor.]

   • 1914 [1500], Adorján Divéky, editor, Zsigmond lengyel herczeg Budai számadásai (1500-1502, 1505)‎^[5], page 24:

     In balneo dedi Schidor pro smigmate ad lavandum canem Byeliyczek et blasno

     [In balneo dedi Schidor pro smigmate ad lavandum canem Byeliyczek et błazno]

   • 1914 [1500], Adorján Divéky, editor, Zsigmond lengyel herczeg Budai számadásai (1500-1502, 1505)‎^[6], page 34:

     Blasnowi pro tela ad femoralia et pro crinali de rosis, pro toto dedit X den. ung.

     [Błaznowi pro tela ad femoralia et pro crinali de rosis, pro toto dedit X den. ung.]

   • 1914 [1500], Adorján Divéky, editor, Zsigmond lengyel herczeg Budai számadásai (1500-1502, 1505)‎^[7], page 37:

     Blasnowi a duabus camisiis, quas sibi abluebayit... dedi IIII den. ung.

     [Błaznowi a duabus camisiis, quas sibi abluebayit... dedi IIII den. ung.]

   • 1914 [1500], Adorján Divéky, editor, Zsigmond lengyel herczeg Budai számadásai (1500-1502, 1505)‎^[8], page 46:

     Blasnowi ad balneum ciyile dedi III den. ung.

     [Błaznowi ad balneum ciyile dedi III den. ung.]

   • 1914 [1500], Adorján Divéky, editor, Zsigmond lengyel herczeg Budai számadásai (1500-1502, 1505)‎^[9], page 54:

     A reformatione fornacis, quam blasno destruxerat..., dedi X den. ung.

     [A reformatione fornacis, quam błazno destruxerat..., dedi X den. ung.]

   • 1914 [1500], Adorján Divéky, editor, Zsigmond lengyel herczeg Budai számadásai (1500-1502, 1505)‎^[10], page 67:

     Pro mitra yulpina blasznowi dedi... XL den. ung.

     [Pro mitra yulpina błaznowi dedi... XL den. ung.]

   • 1914 [1500], Adorján Divéky, editor, Zsigmond lengyel herczeg Budai számadásai (1500-1502, 1505)‎^[11], page 72:

     Sutori pro calceis longis factis blasnowi dedi XXXII den. ung.

     [Sutori pro calceis longis factis błaznowi dedi XXXII den. ung.]

   • 1914 [1500], Adorján Divéky, editor, Zsigmond lengyel herczeg Budai számadásai (1500-1502, 1505)‎^[12], page 27:

     Doctori blasznowi ad mandata domini principis dedi IIII den. ad camisiam ungaricales, dum infirmabatur

     [Doctori błaznowi ad mandata domini principis dedi IIII den. ad camisiam ungaricales, dum infirmabatur]

   • 1914 [1500], Adorján Divéky, editor, Zsigmond lengyel herczeg Budai számadásai (1500-1502, 1505)‎^[13], page 28:

     Blasnowi doctori na grumathka pro cervisia... dedi VI den. ung.

     [Błaznowi doctori na grumathka pro cervisia... dedi VI den. ung.]

   • 1914 [1500], Adorján Divéky, editor, Zsigmond lengyel herczeg Budai számadásai (1500-1502, 1505)‎^[14], page 67:

     Blasno doctori pro pellicio łupino dedi III flor

     [Błazno doctori pro pellicio łupino dedi III flor]

   • 1908 [c. 1500], Bolesław Erzepki, editor, Przyczynki do średniowiecznego słownictwa polskiego. I. Glosy polskie wpisane do łacińsko-niemieckiego słownika drukowanego w roku 1490‎^[15], Lubiń, page 4:

     Podrzeznyącz albo blazno, vyla mimus blaszno, […] blaszno scurra

     [Podrzeznyącz albo błazno, wiła mimus błazno, […] błazno scurra]

   • c. 1500, Wokabularz lubiński, Lubiń: inkunabuł Archiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie, sygn. Inc. 78d., page 83r:

     Mimus podrzeznyącz albo blazno vyla

     [Mimus podrzeźniacz albo błazno wiła]

   • c. 1500, Wokabularz lubiński, Lubiń: inkunabuł Archiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie, sygn. Inc. 78d., page 122r:

     Scurra id est leccator proprie qui sequitur curiam gratia cibi blaszno

     [Scurra id est leccator proprie qui sequitur curiam gratia cibi błazno]

   • c. 1500, Wokabularz lubiński, Lubiń: inkunabuł Archiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie, sygn. Inc. 78d., page 122v:

     Scurra blaszno

     [Scurra błazno]

2. stupid person, silly person
   • 1880-1894 [XV med.], Sprawozdania Komisji Językowej Akademii Umiejętności‎^[16], volume V, page 262:

     Naszmyanye... zalonego a blasna... strazlywego ridiculum... fatuum... pusillanimem

     [Naśmianie... szalonego a błazna... straszliwego ridiculum... fatuum... pusillanimem]

• Polish: błazen
• Silesian: bŏzyn

• Boryś, Wiesław (2005) “błazno”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
• Mańczak, Witold (2017) “błazno”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
• Bańkowski, Andrzej (2000) “błazno”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
• Sławski, Franciszek (1958-1965) “błazno”, in Jan Safarewicz, Andrzej Siudut, editors, Słownik etymologiczny języka polskiego [Etymological dictionary of the Polish language] (in Polish), Kraków: Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego
• K. Nitsch, editor (1953), “błazno”, in Słownik staropolski (in Polish), volume 1, Warsaw: Polish Academy of Sciences, page 106
• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “błazno”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
• Ewa Deptuchowa, Mariusz Frodyma, Katarzyna Jasińska, Magdalena Klapper, Dorota Kołodziej, Mariusz Leńczuk, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, editors (2023), “błazno”, in Rozariusze z polskimi glosami. Internetowa baza danych [Dictionaries of Polish glosses, an Internet database] (in Polish), Kraków: Pracownia Języka Staropolskiego Instytut Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk