czołn

Inherited from Proto-Slavic *čьlnъ. First attested in the 15th century.

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /t͡ʃʲʲɔ(ː)ɫn/
• IPA^(key): (15^th CE) /t͡ʃʲʲɔɫn/, /t͡ʃʲʲoɫn/

czołn m inan (diminutive czołnek)

1. boat

   Synonym: łodzia

   • 1877-1881 [1437], Władysław Wisłocki, editor, Katalog rękopisów Biblioteki Uniwersytetu Jagiellońskiego, number 228, page 86:

     Czoln cimba

     [Czołn cimba]

   • 1876-1929 [c. 1455], Vatroslav Jagić, editor, Archiv für slavische Philologie‎^[1], volume XIV, Miechów, Kruchowo, page 490:

     Coln

     [Czołn]

   • 1885-2024 [1463], Jan Baudouina de Courtenay, Jan Karłowicz, Antoni Adam Kryńskiego, Malinowski Lucjan, editors, Prace Filologiczne‎^[2], volume V, page 12:

     Coln scapha

     [Czołn scapha]

   • 1885-2024 [1463], Jan Baudouina de Courtenay, Jan Karłowicz, Antoni Adam Kryńskiego, Malinowski Lucjan, editors, Prace Filologiczne‎^[3], volume V, page 14:

     Czoln tragum

     [Czołn tragum]

   • 1901 [1471], Materiały i Prace Komisji Językowej Akademii Umiejętności w Krakowie, volume V, page 135:

     Czoln scapham, id est parvam navicula

     [Czołn scapham, id est parvam navicula]

   • 1901 [1471], Materiały i Prace Komisji Językowej Akademii Umiejętności w Krakowie, volume V, page 136:

     A chczely czoln schiekacz a. zrambacz et passi sunt eam excidere

     [A chcieli czołn siekać a. zrębać et passi sunt eam excidere]

   • 1868 [1473], Akta grodzkie i ziemskie z czasów Rzeczypospolitej Polskiej : z archiwum tak zwanego bernardyńskiego we Lwowie w skutek fundacyi śp. Alexandra hr. Stadnickiego‎^[4], volume XIX (quotation in Old Polish; overall work in Polish, Latin, and Old Polish), page 522:

     Duas pupes al. czolny

     [Duas pupes al. Czołn]

   • 1950 [1495], Władysław Kuraszkiewicz, Adam Wolff, editors, Zapiski i roty polskie XV-XVI wieku z ksiąg sądowych ziemi warszawskiej, number 1662, Warsaw:

     Kady Chrczon poydzye od Radzykowskyey granycze albo w czolnye poyedzye po Nrovye rzecze asz do Laznyewskyego granyczy, thady Chrczonovo na pravo, a Lasnyewskych na levo

     [Kędy Chrczon pojdzie od Radzikowskiej granice albo w czołnie pojedzie po Nrowie rzece aż do Łaźniewskiego granicy, tedy Chrczonowo na prawo, a Łaźniewskich na lewo]

   • Template:RQ:zlw-opl:WokPet
   • 1463, Wokabularz petersburski VII, Cesarskiej Biblioteki Publicznej w Petersburgu, sygn. Lat.Q.ch.I.100, page 13:

     Tragum czoln

     [Tragum czołn]

   • c. 1500, Wokabularz lubiński, Lubiń: inkunabuł Archiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie, sygn. Inc. 78d., page 27r:

     Cimba czoln vel czolnek

     [Cimba czołn vel czolnek]

   • c. 1500, Wokabularz lubiński, Lubiń: inkunabuł Archiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie, sygn. Inc. 78d., page 120v:

     Scapha czoln scalmus idem phazelus idem

     [Scapha czołn scalmus idem phazelus idem]

   • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa‎^[5], page 213:

     Jesus uźrał... Jakuba... i Jana, brata jego, w czełniech

     [Jesus uźrał... Jakuba... i Jana, brata jego, w czełnie[ch] (in navi Mat 4, 21)]

• Polish: czółno

• Boryś, Wiesław (2005) “czółno”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
• Mańczak, Witold (2017) “czółno”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
• Bańkowski, Andrzej (2000) “czółno”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
• Sławski, Franciszek (1958-1965) “czółno”, in Jan Safarewicz, Andrzej Siudut, editors, Słownik etymologiczny języka polskiego [Etymological dictionary of the Polish language] (in Polish), Kraków: Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego
• K. Nitsch, editor (1955), “(czółno) czołn”, in Słownik staropolski (in Polish), volume 1, Warsaw: Polish Academy of Sciences, page 395
• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “(czółno) czołn”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
• Ewa Deptuchowa, Mariusz Frodyma, Katarzyna Jasińska, Magdalena Klapper, Dorota Kołodziej, Mariusz Leńczuk, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, editors (2023), “czółn”, in Rozariusze z polskimi glosami. Internetowa baza danych [Dictionaries of Polish glosses, an Internet database] (in Polish), Kraków: Pracownia Języka Staropolskiego Instytut Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk